PHÚ

Tổng số bài gửi : 10638 Registration date : 23/11/2007

Tài tử đa cùng

Cao Bá Quát

Có một người khổ dạng trâm-anh[1], nết na chương-phủ[2].

Hơi miệng sữa, tuổi còn giọt máu, nét hào-hoa chừng ná Tân, Dương!
chòm tóc xanh vừa chấm ngang vai, lời khí-khái những so Y, Phó[3].

Nghiên gợn sóng vẽ vời điển-tịch[4], nét nhạn điểm lăn-tăn!
Bút vén mây dìu-dặt văn-chương, vòng thuyền khuyên lỗ-chỗ.

Nghiêng cánh nhạn tếch mái rừng Nhan[5] Khổng[6], chí xông-pha nào quản chông gai!
Cựa đuôi kình[7] toan vượt bể Trình[8] Chu[9], tài bay nhẩy ngại gì lao-khổ.

Lắc bầu rượu, dốc nghiêng non-nước xuống, chén tiếu đàm[10] mời mọc trích tiên[11];
Hóng túi thơ, nong hết gió-giăng vào, cơn xướng họa thì-thầm Lão-Đỗ[12].

Tươi nét mặt thư-sinh lồ-lộ, bưng mặt trần toàn đạp cửa Phù đồ[13];
Rửa buồng gan du-tử[14] nhơn-nhơn, dương tay Tạo[15] rắp xoay cơn khí số.

Tưởng đến khi vinh-hưởng đã am-tường;
song nghĩ lại trần-ai không đếch chỗ.

Lều nho-nhỏ kéo tấm gianh lướp-tướp, ngày thê-lương hạt nặng giọt mưa sa.
Đèn con-con gọn chiếc chiếu lôi-thôi; đêm tịch-mịch soi chung vừng nguyệt tỏ.

Áo Trọng-Do[16] bạc thếch dãi xuân thu cho đượm sắc cần-lao.
Cơm Phiếu-mẫu[17] hẩm sì, đói tuế-nguyệt[18] phải ngậm ngùi tân khổ.

Gió giăng rơi rụng để cái quyên gầy
Sương tuyết hắt-hiu làm con nhạn võ.

Túi thanh-bạch ngược xuôi miền khách-địa[19], trăm nghìn đường chỉ nhện dệt thưa mau;
Đèn toan hàn thức nhắp mái nam-song, dăm ba ngọn lửa huỳnh khêu nho nhỏ.

Miệng châu-quế những rì-rầm học-vấn, chị chú Tô[20] căn-nhẳn chỉ hiểm nghèo.
Vai tân sài đủng-đỉnh ngâm-nga, vợ anh Mãi[21] băn-khoăn từng kể khó.

Đói rau rừng thấy thóc Chu[22] mà trả; đá Thu-Dương[22] chơm-chởm, xanh mắt Di[22] nằm tốt ngáy o-o;
khát nước sông trông dòng đục không vơ; Phao Vị-Thủy[23] lênh-đênh, bạc đầu Lã[23] ngồi dai ho lụ-khụ;

Trông ra nhấp-nhô sóng nhân tình;
Ngảnh lại vật-vờ mây thế-cố[24].

Ngán nhẽ kẻ tham về khóa lợi, mũ cánh chuồn đội trên mái tóc; nghiêng mình đứng chực cửa hầu môn;
Quản bao kẻ mảng cái giàm danh; Áo giới-lân chùm dưới cơ-phu[25], mỏi gối quì mòn sân tướng phủ.

Khéo ứng thù những các quan trên,
xin bái ngoảnh cùng anh phường-phố.

Khét mùi thế vị chẳng thà không;
Thơm nức phương danh nên mới khổ.

Tình uốn-éo muốn vạch giời lên hỏi, nào kiếp Chử-Đồng đâu tá, nỡ hoài chi chén ngọc để trần-ai?
Trí lẳng-lơ toan vượt bể đi tu, hỏi quê tiên-tử nơi mô, xin lĩnh lấy vân đan làm tế-độ.

Bài phú Dương-Hùng[26] dầu nghiệm tá thì xin quyết tống cùng thần ra đến miền Đông-Hải để ta đeo vòng thư-kiếm quyết xoay bạch-ốc lại lâu-đài.
Câu văn Hàn-Dũ[27] phỏng thiêng chăng thì xin quyết tống cùng quỉ ra đến đất Côn-Lôn, để ta gánh vác giang-sơn, quyết ném thanh-khâm sang cẩm-tú.

Nhọc-nhằn cơn nhục mát cơn vinh;
cay-đắng lúc cùng bù lúc phú.

Vậy có nhời nôm dặn bảo thế-gian rằng:

Đừng thấy người bạch-diện thư-sinh
mà cười rằng Đa cùng tài-tử.

___________________________

Chú thích

▲ Kim cài tóc và dải mũ: chỉ nơi khoa bảng quyền quý.
▲ Thứ mũ cổ của sĩ phu thường đội.
▲ Lạc Tân Vương và Dương Quýnh, hai thi nhân có tiếng đời Đường.
▲ Y Doãn và Phó Duyệt, hai bậc hiền tài đời Thương.
▲ Sổ sách.
▲ Nhan-Hồi, học trò của Khổng-Tử.
▲ Khổng-Tử, nhà hiền-triết đời Chu.
▲ Cá voi.
▲ Trình-Hiệu tức Trình-minh-Đạo, danh sĩ đời Tống thần Tông (1068-1086), học trò của Chu-đôn-Hi.
▲ Chu-đôn-hi danh sư đời Tống.
▲ Chuyện trò vui cười.
▲ Trích tiên: Tiên bị đày xuống trần thế. Danh hiệu mà người đồng thời đặt cho Lý Bạch.
▲ Đỗ Phủ tự Thiếu Lăng, thi hào đời Đường.
▲ Chùa tháp để thờ Phật.
▲ Người đi xa, cũng có nghĩa là người con ở xa cha mẹ.
▲ Tạo-hóa: Ông Trời, sinh hóa ra muôn vật.
▲ Trọng-Do hay Tử-Do tức Tử-Lộ học trò của Khổng-Tử.
▲ Phiếu-Mẫu - người đàn bà giặt vải, đã cho Hàn-Tín bát cơm ăn đỡ lòng khi khốn khó. Sau Hàn-Tín làm nên sự nghiệp hiển hách, kiếm đến bà để trả ơn thì bà đã mất. Tín có làm đền thờ để tạ ơn, có đề bốn chữ: "Nhật phạn thiên kim" nghĩa là "Một bát cơm tạ ơn nghìn vàng".
▲ Ngày tháng.
▲ Toan hàn: nghèo khó
▲ Lửa huỳnh: Lấy ánh sáng đom đóm làm đèn. Xa Dận nhà nghèo bắt đom đóm cho vào vỏ trứng lấy ánh sáng học đêm.
▲ Khách địa: Đất khách quê người.
▲ Tô-Tần - Người đời Chiến-quốc, trước cùng cực, chị khinh rẻ, vợ coi thường. Sau dốc chí học hành, làm tướng quốc sáu nước.
▲ Chu-Mãi-Thần, người đời Hán, trước nghèo khốn, gánh củi để kiếm ăn mà học, sau hiển đạt.
▲ Bá-Di và Thúc-Tề hai nhà cao-sĩ, con vua Cỗ-Trúc đời nhà Thương. Chu vũ-vương diệt được nhà Thương, hai ông cho việc dùng thóc gạo nhà Chu để sống là xấu hổ. Sau lên ẩn tại núi Thu-Dương, ăn rau để sống. Rốt cuộc nhịn đói mà chết.
▲ Lã-Vọng, tức Khương-Tử-Nha, hồi còn hàn-vi ngồi câu cá ở sông Vị-thủy. Sau ra giúp Chu-văn-Vương thành đại sự.
▲ Khoá lợi, giàm danh: danh lợi trói buộc như cái khoá và dây buộc mõm ngựa.
▲ Sự biến cố ở đời.
▲ Cơ phu nghĩa là như cơ-thể.
▲ Tương truyền, Chử Đồng Tử nhà nghèo không có khố che thân, thường đi đánh giặm, hễ gặp người thì nằm xuống lấy cát phủ lên người. Tình cờ một hôm công chúa Tiên Dung đi du ngoạn rồi vây màn tắm ngay chỗ chàng náu mình. Tiên Dung cho là có duyên tiền định nên kết duyên cùng chàng.
▲ vân đan làm tế độ: dùng thuốc tiên chế bằng cây vân hương thay cho phép Phật để cứu vớt chúng sinh vượt qua bể khổ
▲ Dương-Hùng nổi tiếng là tay giỏi phú đời Hán. Dương Hùng có bài phú Trục bần đuổi con quỷ nghèo ra biển đông.
▲ Hàn Dũ: đại văn gia đời Đường. Hàn Dũ có bài văn Tống cùng tiễn thần nghèo ra đảo Côn Lôn.
▲ Thanh khâm: Áo xanh, xưa Nho sinh thường mặc.
▲ Cẩm tú: Gấm vóc, chỉ người Nho sinh đã có danh phận.

_________________________
PHÚ - Page 3 Love10

Sông rồi cạn, núi rồi mòn
Thân về cát bụi, tình còn hư không

Tổng số bài gửi : 10638 Registration date : 23/11/2007

Phú hỏng khoa Canh Tý

Đau quá đòn hằn;
Rát hơn lửa bỏng.

Hổ bút hổ nghiên;
Tủi lều tủi chõng.

Nghĩ đến chữ "lương nhân đắc ý" thêm nỗi thẹn thùng;
Ngẫm đến câu "quyển thổ trùng lai" nói ra ngập ngọng.

Thế mới biết học tài thi phận, miệng đàn bà con trẻ nói vậy mà thiêng;
Nào ai ngờ chữ tốt văn hay, tài bảng nhãn thám hoa lỡ ra cũng hỏng.

Có một thầy:

Dốt chẳng dốt nào;
Chữ hay, chữ lỏng.

Nghiện chè nghiện rượu, nghiện cả cao lâu
Hay hát hay chơi, hay nghề xuống lõng.

Quanh năm phong vận, áo hàng tầu, khăn nhiễu tím, ô lục soạn xanh;
Ra phố nghênh ngang, quần tố nữ, bít tất tơ, giày Gia Định bóng.

Giá cứ chăm nghề đèn sách thì mười lăm mười sáu đỗ tự bao giờ;
Chỉ vì quen lối thị thành, nên một tuổi một già, hóa ra lóng đóng.

Tú rốt bảng giữa năm Giáp Ngọ, nổi tiếng tài hoa;
Con nhà dòng ở đất Vị Xuyên, ăn phần cảnh nọng

Năm vua Thành Thái mười hai;
Lại mở khoa thi Mỹ Trọng

Kỳ đệ tam văn đã viết rồi;
Bảng đệ tứ chưa ra còn ngóng.

Thầy chắc hẳn văn chương đúng mực, lễ thánh xem giò;
Cô mừng thầm mũ áo đến tay, gặp người nói mộng.

Sáng đi lễ phật, còn kỳ này kỳ nữa là xong;
Đêm dậy vái trời, qua mồng bốn mồng năm cho chóng.

Nào ngờ:

Bảng nhỏ có tên
Ngoại hàm còn trống.

Kẻ đến sáng văn còn được chấm, bảng cót nghênh ngang;
Người ngồi khuya tên hãy được vào, áo dài lụng thụng.

Thi là thế, học hành là thế, trò chuyện cùng ai?
Người một nơi, hồn phách một nơi, than thân với bóng!

Thôi thời thôi:

Sách vở mập mờ;
Văn chương lóng ngóng.

Khoa trước đã chầy;
Khoa sau ắt chóng.

Hẳn có kẻ lo toan việc nước, vua chửa dùng tài;
Hay không ai dạy dỗ đàn con, trời còn bắt hỏng!

Trần Tế Xương

_________________________
PHÚ - Page 3 Love10

Sông rồi cạn, núi rồi mòn
Thân về cát bụi, tình còn hư không

Tiêu đề: Re: PHÚ Thu 13 May 2021, 13:23

Ai Hoa đã viết:: Phú hỏng khoa Canh Tý

Đau quá đòn hằn;
Rát hơn lửa bỏng.

Hổ bút hổ nghiên;
Tủi lều tủi chõng.

Nghĩ đến chữ "lương nhân đắc ý" thêm nỗi thẹn thùng;
Ngẫm đến câu "quyển thổ trùng lai" nói ra ngập ngọng.

Thế mới biết học tài thi phận, miệng đàn bà con trẻ nói vậy mà thiêng;
Nào ai ngờ chữ tốt văn hay, tài bảng nhãn thám hoa lỡ ra cũng hỏng.

Có một thầy:

Dốt chẳng dốt nào;
Chữ hay, chữ lỏng.

Nghiện chè nghiện rượu, nghiện cả cao lâu
Hay hát hay chơi, hay nghề xuống lõng.

Quanh năm phong vận, áo hàng tầu, khăn nhiễu tím, ô lục soạn xanh;
Ra phố nghênh ngang, quần tố nữ, bít tất tơ, giày Gia Định bóng.

Giá cứ chăm nghề đèn sách thì mười lăm mười sáu đỗ tự bao giờ;
Chỉ vì quen lối thị thành, nên một tuổi một già, hóa ra lóng đóng.

Tú rốt bảng giữa năm Giáp Ngọ, nổi tiếng tài hoa;
Con nhà dòng ở đất Vị Xuyên, ăn phần cảnh nọng

Năm vua Thành Thái mười hai;
Lại mở khoa thi Mỹ Trọng

Kỳ đệ tam văn đã viết rồi;
Bảng đệ tứ chưa ra còn ngóng.

Thầy chắc hẳn văn chương đúng mực, lễ thánh xem giò;
Cô mừng thầm mũ áo đến tay, gặp người nói mộng.

Sáng đi lễ phật, còn kỳ này kỳ nữa là xong;
Đêm dậy vái trời, qua mồng bốn mồng năm cho chóng.

Nào ngờ:

Bảng nhỏ có tên
Ngoại hàm còn trống.

Kẻ đến sáng văn còn được chấm, bảng cót nghênh ngang;
Người ngồi khuya tên hãy được vào, áo dài lụng thụng.

Thi là thế, học hành là thế, trò chuyện cùng ai?
Người một nơi, hồn phách một nơi, than thân với bóng!

Thôi thời thôi:

Sách vở mập mờ;
Văn chương lóng ngóng.

Khoa trước đã chầy;
Khoa sau ắt chóng.

Hẳn có kẻ lo toan việc nước, vua chửa dùng tài;
Hay không ai dạy dỗ đàn con, trời còn bắt hỏng!

Trần Tế Xương

Bài phú này hay quá, vì không phải đọc chú thích ccũng hiểu :tongue:

Tiêu đề: Re: PHÚ Mon 17 May 2021, 12:26

Phương Nguyên đã viết:

Ai Hoa đã viết:: Phú hỏng khoa Canh Tý

Đau quá đòn hằn;
Rát hơn lửa bỏng.

Hổ bút hổ nghiên;
Tủi lều tủi chõng.

Nghĩ đến chữ "lương nhân đắc ý" thêm nỗi thẹn thùng;
Ngẫm đến câu "quyển thổ trùng lai" nói ra ngập ngọng.

Thế mới biết học tài thi phận, miệng đàn bà con trẻ nói vậy mà thiêng;
Nào ai ngờ chữ tốt văn hay, tài bảng nhãn thám hoa lỡ ra cũng hỏng.

Có một thầy:

Dốt chẳng dốt nào;
Chữ hay, chữ lỏng.

Nghiện chè nghiện rượu, nghiện cả cao lâu
Hay hát hay chơi, hay nghề xuống lõng.

Quanh năm phong vận, áo hàng tầu, khăn nhiễu tím, ô lục soạn xanh;
Ra phố nghênh ngang, quần tố nữ, bít tất tơ, giày Gia Định bóng.

Giá cứ chăm nghề đèn sách thì mười lăm mười sáu đỗ tự bao giờ;
Chỉ vì quen lối thị thành, nên một tuổi một già, hóa ra lóng đóng.

Tú rốt bảng giữa năm Giáp Ngọ, nổi tiếng tài hoa;
Con nhà dòng ở đất Vị Xuyên, ăn phần cảnh nọng

Năm vua Thành Thái mười hai;
Lại mở khoa thi Mỹ Trọng

Kỳ đệ tam văn đã viết rồi;
Bảng đệ tứ chưa ra còn ngóng.

Thầy chắc hẳn văn chương đúng mực, lễ thánh xem giò;
Cô mừng thầm mũ áo đến tay, gặp người nói mộng.

Sáng đi lễ phật, còn kỳ này kỳ nữa là xong;
Đêm dậy vái trời, qua mồng bốn mồng năm cho chóng.

Nào ngờ:

Bảng nhỏ có tên
Ngoại hàm còn trống.

Kẻ đến sáng văn còn được chấm, bảng cót nghênh ngang;
Người ngồi khuya tên hãy được vào, áo dài lụng thụng.

Thi là thế, học hành là thế, trò chuyện cùng ai?
Người một nơi, hồn phách một nơi, than thân với bóng!

Thôi thời thôi:

Sách vở mập mờ;
Văn chương lóng ngóng.

Khoa trước đã chầy;
Khoa sau ắt chóng.

Hẳn có kẻ lo toan việc nước, vua chửa dùng tài;
Hay không ai dạy dỗ đàn con, trời còn bắt hỏng!

Trần Tế Xương

Bài phú này hay quá, vì không phải đọc chú thích ccũng hiểu :tongue:

Thiệt hả? hiểu được mấy chữ này cũng là giỏi lắm! applause

lương nhân đắc ý
quyển thổ trùng lai
xuống lõng
ô lục soạn
giày gia định
cảnh nọng
ngoại hàm
...

_________________________
PHÚ - Page 3 Love10

Sông rồi cạn, núi rồi mòn
Thân về cát bụi, tình còn hư không

Tiêu đề: Re: PHÚ Mon 17 May 2021, 13:22

Ai Hoa đã viết:

Phương Nguyên đã viết:

Ai Hoa đã viết:: Phú hỏng khoa Canh Tý

Đau quá đòn hằn;
Rát hơn lửa bỏng.

Hổ bút hổ nghiên;
Tủi lều tủi chõng.

Nghĩđến chữ "lương nhân đắc ý" thêm nỗi thẹn thùng;
Ngắm đến câu "quyển thổ trùng lai" nói ra ngập ngọng.

Thế mới biết học tài thi phận, miệng đàn bà con trẻ nói vậy mà thiêng;
Nào ai ngờ chữ tốt văn hay, tài bảng nhãn thám hoa lỡ ra cũng hỏng.

Có một thầy:

Dốt chẳng dốt nào;
Chữ hay, chữ lỏng.

Nghiện chè nghiện rượu, nghiện cả cao lâu
Hay hát hay chơi, hay nghề xuống lõng.

Quanh năm phong vận, áo hàng tầu, khăn nhiễu tím, ô lục soạn xanh;
Ra phố nghênh ngang, quần tố nữ, bít tất tơ, giày Gia Định bóng.

Giá cứ chăm nghề đèn sách thì mười lăm mười sáu đỗ tự bao giờ;
Chỉ vì quen lối thị thành, nên một tuổi một già, hóa ra lóng đóng.

Tú rốt bảng giữa năm Giáp Ngọ, nổi tiếng tài hoa;
Con nhà dòng ở đất Vị Xuyên, ăn phần cảnh nọng

Năm vua Thành Thái mười hai;
Lại mở khoa thi Mỹ Trọng

Kì đệ tam văn đã viết rồi;
Bảng đệ tứ chưa ra còn ngóng.

Thầy chắc hẳn văn chương đúng mực, lễ thánh xem giò;
Cô mừng thầm mũ áo đến tay, gặp người nói mộng.

Sáng đi lễ phật, còn kì này kì nữa là xong;
Đêm dậy vái trời, qua mồng bốn mồng năm cho chóng.

Nào ngờ:

Bảng nhỏ có tên
Ngoại hàm còn trống.

Kẻ đến sáng văn còn được chấm, bảng cót nghênh ngang;
Người ngồi khuya tên hãy được vào, áo dài lụng thụng.

Thi là thế, học hành là thế, trò chuyện cùng ai?
Người một nơi, hồn phách một nơi, than thân với bóng!

Thôi thời thôi:

Sách vở mập mờ;
Văn chương lóng ngóng.

Khoa trước đã chầy;
Khoa sau ắt chóng.

Hẳn có kẻ lo toan việc nước, vua chửa dùng tài;
Hay không ai dạy dỗđàn con, trời còn bắt hỏng!

Trần Tế Xương

Bài phú này hay quá, vì không phải đọc chú thích ccũng hiểu :tongue:

Thiệt hả? hiểu được mấy chữ này cũng là giỏi lắm! applause

lương nhân đắc ý
quyển thổ trùng lai
xuống lõng
ô lục soạn
giày gia định
cảnh nọng
ngoại hàm
...

Em không thật hiểu, nhưng đại ý như sau:

Lương nhân đắc ý: câu này kiểu như của bà Tú chúc ông Tú thi tốt
Quyến thổ trùng lai: bà Tú còn nói thêm câu này để nhỡ ông Tú lại thi trượt thì cũng đừng ngại ngùng gì cả. Cứ an tâm thi tiếp lần sau sẽ đỗ. Kiểu như thua keo này ta bày keo khác á :tongue:

Xuống lõng: lõng là thuyền của gái làng chơi.
Ô Lục Soạn và giày Gia Định: là cái ô bằng lụa đẹp và giày có thương hiệu, giày tốt. Là hai món đắt tiền.
Cảnh nọng và ngoại hàm: hai khái niệm này thì em không hiểu. Nhờ thầy chấm điểm mấy chỗ trên và chú thích nốt ạ.

Tiêu đề: Re: PHÚ Tue 18 May 2021, 11:20

Phương Nguyên đã viết:: Em không thật hiểu, nhưng đại ý như sau:

Lương nhân đắc ý: câu này kiểu như của bà Tú chúc ông Tú thi tốt
Quyến thổ trùng lai: bà Tú còn nói thêm câu này để nhỡ ông Tú lại thi trượt thì cũng đừng ngại ngùng gì cả. Cứ an tâm thi tiếp lần sau sẽ đỗ. Kiểu như thua keo này ta bày keo khác á
Xuống lõng: lõng là thuyền của gái làng chơi.
Ô Lục Soạn và giày Gia Định: là cái ô bằng lụa đẹp và giày có thương hiệu, giày tốt. Là hai món đắt tiền.
Cảnh nọng và ngoại hàm: hai khái niệm này thì em không hiểu. Nhờ thầy chấm điểm mấy chỗ trên và chú thích nốt ạ.

Chú thích:

▲ Lương nhân: người chồng hay vợ.

▲ đắc ý: được đúng như lòng mình, chỉ vẻ sung sướng, mãn nguyện.

Lương nhân đắc ý: Tác giả dùng chữ sẵn trong sách cổ, hàm ý nói những tưởng có thể đỗ đạt vinh dự.

▲ quyển thổ trùng lai: chữ rút từ thơ của Đỗ Mục tiếc thương cho Hạng Vũ, đại ý nói là "Con em xứ Giang Đông có lắm người tài giỏi. Nếu biết dốc hết lực lượng để đánh quật trở lại (quyển thổ trùng lai) thì chưa biết cục diện sẽ thế nào".

▲ xuống lõng: chỉ việc xuống thuyền chơi gái, hát ả đào trên mặt sông.

▲ Lục soạn: lụa trơn, mỏng, thời trước thường dùng

"Cái ô lục soạn cầm tay, Cái khăn xếp nếp, cái dây lưng điều." (Ca dao)

▲ quần Tố nữ: quần may bằng lụa trắng.

▲ giày Gia Định: giày ta, hở gót, mũi da đen bóng, sản xuất ở Gia Định.

▲ lóng ngóng: lao đao, lận đận.

▲ Tú rốt bảng: đỗ tú tài cuối cùng bảng. Tú Xương đỗ vào loại "thiên thủ" (lấy thêm)

▲ cảnh nọng: khoanh thiệt cắt ở phần cổ trâu, bò hoặc lợn. Theo tục lệ nông thôn trước đây, trong mỗi kỳ việc làng, đó là phần được hưởng của người đứng vị trí thứ hai trong làng xã (tiên chỉ, người đứng đầu, được hưởng phần sỏ).

▲ Mỹ Trọng: tên xã ngoại ô Nam Định, nơi đặt trường thi.

▲ xem giò: xem chân gà luộc đem cúng để đoán điềm tốt xấu.

▲ nói mộng: kể lại giấc chiêm bao để thầy bói đoán điềm may rủi.

▲ ngoại hàm: ngoài hòm. Theo thể lệ thi cử, thí sinh nộp quyển bỏ vào một cái hòm để sẵn. Hết giờ thu quyển, người ta đánh một hồi trống, dứt hồi trống ấy thì những quyển nộp chậm phải để ngoài hòm, không được chấm nữa. Cả hai câu ý nói: đã phạm trường quy thì dù còn chưa dứt hồi trống thu quyển, quyển coi như bị loại ra ngoài hòm rồi.

▲ Bảng cót: bảng ghi tên những thí sinh được vào kỳ sau.

_________________________
PHÚ - Page 3 Love10

Sông rồi cạn, núi rồi mòn
Thân về cát bụi, tình còn hư không

Tiêu đề: Re: PHÚ Tue 18 May 2021, 23:06

Ai Hoa đã viết:

Phương Nguyên đã viết:: Em không thật hiểu, nhưng đại ý như sau:

Lương nhân đắc ý: câu này kiểu như của bà Tú chúc ông Tú thi tốt
Quyến thổ trùng lai: bà Tú còn nói thêm câu này để nhỡ ông Tú lại thi trượt thì cũng đừng ngại ngùng gì cả. Cứ an tâm thi tiếp lần sau sẽ đỗ. Kiểu như thua keo này ta bày keo khác á
Xuống lõng: lõng là thuyền của gái làng chơi.
Ô Lục Soạn và giày Gia Định: là cái ô bằng lụa đẹp và giày có thương hiệu, giày tốt. Là hai món đắt tiền.
Cảnh nọng và ngoại hàm: hai khái niệm này thì em không hiểu. Nhờ thầy chấm điểm mấy chỗ trên và chú thích nốt ạ.

Chú thích:

▲ Lương nhân: người chồng hay vợ.

▲ đắc ý: được đúng như lòng mình, chỉ vẻ sung sướng, mãn nguyện.

Lương nhân đắc ý: Tác giả dùng chữ sẵn trong sách cổ, hàm ý nói những tưởng có thể đỗ đạt vinh dự.

▲ quyển thổ trùng lai: chữ rút từ thơ của Đỗ Mục tiếc thương cho Hạng Vũ, đại ý nói là "Con em xứ Giang Đông có lắm người tài giỏi. Nếu biết dốc hết lực lượng để đánh quật trở lại (quyển thổ trùng lai) thì chưa biết cục diện sẽ thế nào".

▲ xuống lõng: chỉ việc xuống thuyền chơi gái, hát ả đào trên mặt sông.

▲ Lục soạn: lụa trơn, mỏng, thời trước thường dùng

"Cái ô lục soạn cầm tay, Cái khăn xếp nếp, cái dây lưng điều." (Ca dao)

▲ quần Tố nữ: quần may bằng lụa trắng.

▲ giày Gia Định: giày ta, hở gót, mũi da đen bóng, sản xuất ở Gia Định.

▲ lóng ngóng: lao đao, lận đận.

▲ Tú rốt bảng: đỗ tú tài cuối cùng bảng. Tú Xương đỗ vào loại "thiên thủ" (lấy thêm)

▲ cảnh nọng: khoanh thiệt cắt ở phần cổ trâu, bò hoặc lợn. Theo tục lệ nông thôn trước đây, trong mỗi kỳ việc làng, đó là phần được hưởng của người đứng vị trí thứ hai trong làng xã (tiên chỉ, người đứng đầu, được hưởng phần sỏ).

▲ Mỹ Trọng: tên xã ngoại ô Nam Định, nơi đặt trường thi.

▲ xem giò: xem chân gà luộc đem cúng để đoán điềm tốt xấu.

▲ nói mộng: kể lại giấc chiêm bao để thầy bói đoán điềm may rủi.

▲ ngoại hàm: ngoài hòm. Theo thể lệ thi cử, thí sinh nộp quyển bỏ vào một cái hòm để sẵn. Hết giờ thu quyển, người ta đánh một hồi trống, dứt hồi trống ấy thì những quyển nộp chậm phải để ngoài hòm, không được chấm nữa. Cả hai câu ý nói: đã phạm trường quy thì dù còn chưa dứt hồi trống thu quyển, quyển coi như bị loại ra ngoài hòm rồi.

▲ Bảng cót: bảng ghi tên những thí sinh được vào kỳ sau.

Em định trốn luôn không vào ĐV nữa thầy ui. Xấu hổ quá. Dám cầm rìu múa qua múa lại mới ghê chứ :potay:

» TÀI TỬ ĐA CÙNG PHÚ
» PHÚ TẾU
» Gởi Shiroi :)
» SỰ HIỆN DIỆN PHONG PHÚ VÀ ĐẶC SẮC CỦA VĂN HÓA CHĂM PA Ở THANH HÓA
» NHÀ TÂY SƠN - Quách Tấn, Quách Giao