Duyên Số Gặp Ma

Truyện: kiếp và duyên
    
Mùa lễ làm đèn rằm tháng 11 âm lịch bên Lào rất là vui và từng chùa chuẩn bị trước cả 2 tuần, lan can chùa người làng, người giả cả, chú tiểu vót tre làm đèn, mỗi năm theo với bao nhiêu chuyện kể rất là vui, tôi thích nghe nhất là chuyện ma, sau một buổi trưa ngày cuối tuần tôi cũng ở đó.
Một ông già chỉ tay vào một bà già trạc tuổi nhau cũng cỡ 70 tuổi đang nấu bột năng để dán đèn.
Ông nói:
- Muốn nghe chuyện ma thì cho bà kia kể mới đúng vì nó xảy ra với đời sống bà khi còn trẻ.
Bà quay mặt lại mỉm cười, rồi một lát bà xong việc và đến ngồi chung ở lan can chùa, bà bắt đầu kể:
- Một thời gian hơn 3 tháng như trôi đi quá mau lẹ với một cô gái mà làm cho trong làng đầy với cái thắc mắc lo lắng cho cô, chuyện lạ lùng như bám theo thân cô đi từng ngày từng ngày, nhất là những ngày rằm lớn 15, gia đình ba mẹ cũng là một gia đình khá giả trong làng.
Ở lào làng theo men sông thì đàn bà con gái hay chờ cho chiều mới xuống tắm rửa. Qua đêm cơn mưa lớn sáng ra là hôm rằm lớn 15 lào, mới 8 giờ sáng thì có người làng khủng hoảng chạy lên báo cho ba mẹ cô là cô nằm bất tỉnh ở sát tảng đá xuôi về cuối làng 200 thước, hai chân cô vẫn còn ngâm ở nước sông.
Tất cả nhà lo lắng chạy xuống, lúc đầu thì nghĩ là cô đã bị ai hại, nhưng khi đến thì thấy đồ đi tắm mà cô mang theo, làm cho người trong nhà ai cũng không biết nói sao, vì tại sao hôm nay là hôm rằm nghỉ động thổ cả làng, và cô chưa từng đi tắm buổi sáng bao giờ cả, mà lại xảy ra chuyện hôm nay, và khi đem cô về tới gần nhà thì cô tỉnh lại cũng chẳng nói năng câu nào tới nhà thì cô đi vào phòng đóng cửa ngủ luôn, cho đến chiều mâm cơm chiều đã dọn xong mẹ cô mới đi gọi cô dậy ăn cơm, cô im im lặng lặng ngồi ăn cơm chiều, tay cô thì viên viên cục xôi bằng đầu ngón tay út rồi đưa lên miệng ăn từng viên như vậy.
Ba cô thấy mới nói:
- Con lớn rồi, 18 tuổi rồi, sao bữa cơm chiều nay mà còn làm hơn con nít ngồi ăn vậy?
Lời nói của ba vừa xong hình như cô giận dữ lên và đứng lên đi vào phòng đóng cửa im lìm, ai gõ cửa cũng không trả lời.
Mẹ cô nói:
- Có khi nó mệt mỏi từ cơn bất tỉnh sáng nay, đừng quấy phá nó để coi ngày mai ra sao, rồi bàn bạc trò chuyện nhau.
Sáng ra thì cả nhà bắt đầu lo lắng khi không thấy cô dậy nấu xôi sáng như thường xuyên và đêm qua cũng không thấy ánh đèn dầu hay ánh đèn cầy trong phòng cô luôn, chỉ nghe là có tiếng động như có người ở trong phòng thôi.
Bữa cơm trưa đang quây quần chờ cô với tiếng gõ vách gõ cửa ầm ĩ một lát thì mới nghe tiếng động và cô mở cửa ra.
Cả nhà ai cũng bật đứng lên khi thấy cô mặc váy trắng và áo trắng như sư cô trong chùa, cô chậm chậm bước ngồi xuống mâm cơm chung với người nhà, nhưng lại viên viên xôi bằng đầu ngón tay út và đưa vào miệng, được vài miếng thôi rồi trước khi cô đứng lên đi vào phòng cô và khoá cửa trong, cô nói vài câu:
- Từ giờ đi ông đi tu rồi.
Nghe cô nói xong, ngó cô đi vào phòng thì cả nhà như đã hiểu chuyện gì xảy ra với con gái của mình, ai cũng chạy ra sát lan can nhà đứng chứ không ngồi vòng quanh mâm cơm vì giọng nói của cô mà nói ra là giọng nói của đàn ông chứ không phải giọng nói của cô nữa.
Từ ngày hôm đó ai đi qua cửa phòng thì cũng rợn hồn, những lần em gái hay mẹ gọi ra ăn cơm thì cô cũng không ra nữa và nói:
- Đem để ở cửa phòng cho ông.
Mỗi lần mang thức ăn để ở cửa cho thì cô đưa tay ra bưng vào trong phòng và khi cô đưa ra cửa phòng lại thì thức ăn vẫn còn nguyên chỉ có xôi thì hết, như vậy mấy ngày trôi đi thì ba cô mới nói là khoét nơi chân vách phòng thành một lỗ để thức ăn cho, khỏi cô mở cửa phòng vì ai cũng sợ sệt cả. Rồi những bữa ăn thì cũng như nhau khi cô đưa ra lại thì chỉ có xôi hết thôi, thức ăn vẫn còn như thường.
Tất cả nhà hoang mang và chuyện xôn xao khắp làng, người trong làng ai nghe cũng lui tới đến thăm viếng, nào là hỏi thăm hỏi tìm thầy bùa thầy ngải giúp nhau.
Rồi cũng tìm được một ông thầy bùa thầy ngải mà nghe danh thì thật là giỏi giang ở cách làng 2 huyện, ba mẹ cô mới đi lên cúng bái và mời đến.
Ông thầy bùa nói:
- Đó là một linh hồn thật là dữ lưu luyến với duyên kiếp của cô nữa, không biết có trừ được hay không, các con hãy chuẩn bị cát 9 gánh và sỏi 9 gánh đừng trộn vào nhau để mỗi thứ một bên trước sân nhà, và đi kiếm nước thừa còn lại ở máng xối heo ăn, múc mỗi máng một chút bỏ vào ly cho được 7 máng xối khác nhau, với bông hoa mâm trái cho đủ, chuẩn bị cho xong xuôi rồi ngày thứ 3 ông sẽ xuống nơi đó.
Ngày hẹn đã đến, một cô em gái rất là xinh đẹp và hiền lành trong làng. Ai cũng lui tới chúc cho an lành tai qua nạn khỏi, nhà hôm nay chật chội với người làng. Ông thầy bùa ngải đã tới, mâm hoa trái trước cửa phòng cô, tất cả người ngồi xuống chắp tay lễ với lời tụng niệm vang ầm cả nhà, được đâu vài phút thì nghe tiếng từ trong phòng cô vọng ra ngoài: Tiếng đàn ông cười lên khà khà khà như khoái chí, tiếp với tiếng nói mỉa mai:
- Mày không làm gì tao được đâu, mày còn non quá, mày đem tao ra khỏi thân thể vợ tao không được đâu!
Người đang chắp tay lễ ai cũng mặt tái xanh rợn hồn, tiếng tụng niệm vẫn tiếp tục một lát mới ngừng.
Ông thầy bùa nói:
- Ra khỏi thân cô bé này nếu mày không ra thì tao sẽ hại mày! Vài phút ông nói tiếp:
- Cạy cửa phòng và lấy nước máng xối heo ăn đổ vào miệng nó.
Tiếng trong phòng vang lên:
- Tao không uống, tao không uống, đừng đem vào, đừng đem vào!
Rồi ba mẹ, anh trai cô với người già cả trong làng bắt đầu cạy cửa phòng, tất cả đè cô xuống với cơn giãy giụa thật là mạnh mẽ như đàn ông vậy. Ông thầy bùa bóp mũi cô và lấy nước máng xối đổ vào miệng cô, trong lúc giãy giụa đó hình như có gì đụng mạnh vào nhà làm cho rung chuyển mạnh như cơn động đất vậy làm cho người trong nhà thật là ngạc nhiên và ngó vòng quanh rồi ngó mặt nhau, ai nấy đều mặt tái mét luôn.
Còn trong phòng thì cô nằm bất tỉnh, ông thầy bùa bắt đầu tụng câu thần chú tiếp cho xong việc trong nhà rồi mới ra tụng nơi đống cát với sỏi ở trước sân nhà, trong lúc đang tụng đó thì có một ông già ở ngoài lan can nhà chạy lẹ vào và nói:
- Ai cũng để ý việc trong nhà, khi cơn gió và tiếng rung khi nẫy, cát và sỏi mỗi nơi một góc sân, đã chạy hòa vào nhau rồi.
Người trong nhà bật đứng sững chen nhau ra lan can nhà ngó xuống đống cát và đống sỏi xa nhau hơn 5 thước mà hòa vào nhau thành một đống ở giữa sân, chuyện lạ lùng rợn tóc gáy rợn hồn giữa ban ngày đang in trên nét mặt của mọi người đứng coi ở đó cũng như đầy cái thất vọng cứu vớt con bé rồi.
Ông thầy bùa dừng tụng câu thần chú, ngồi đừ người vài giây, xong cất tiếng thở dài và nói:
- Tôi không có khả năng cứu vớt con bé này, thử kiếm hỏi coi về phía miền nam của thành phố, miền đó cũng có nhiều người giỏi giang lắm, còn tôi cũng không giúp được gì thêm.
Nói xong ông đi ra đứng ngó cát và sỏi trộn vào nhau đang nằm thành đống ở giữa sân nhà và ông chắp tay lễ chào tất cả rồi lên ghe ngược sông về làng.
Còn cô trong phòng thì bắt đầu tỉnh và ngủ luôn, chiều cũng không dậy ăn gì cả cho tới sáng sớm ngày mai khi mẹ dậy nấu xôi sớm theo người lào, cửa phòng cô không khóa được vì hôm qua đã cạy nát ổ khóa rồi, khi mẹ mở coi thì la lên ầm ĩ gọi tất cả dậy đến cửa phòng coi thì ai cũng thoát ra một tiếng < Trời ơi > khi thấy cô ngồi quay lưng ra cửa chắp tay tụng kinh quay mặt về phía cửa sổ đang đóng, đầu cô cạo trọc luôn không còn sợi tóc nào mà sao lại cạo một mình được như thế. Mẹ nước mắt hoen mi vì thương con khẽ khẽ khép cửa phòng ngủ và đi nấu cơm sáng tiếp rồi đem để vào lỗ bên cạnh cửa cô chứ không mở cửa nữa
Một tuần trôi đi với cái mong ước của ba cô với cậu em trai cùng cái thương và lo lắng của người trong làng, ngồi ghe xuôi theo sông phía nam tìm kiếm thầy bùa thầy ngải, có gặp một ông theo lời giới thiệu và khi đến nơi thì như ông đã biết trước là giúp không được, quay về với sự không vui và thất vọng trong lòng.
Những chiều chiều như thường xuyên thì cũng đông đủ người trong làng đến thăm viếng và trò chuyện khi đầu tối, nhiều đêm cũng đến khuya người làng mới về.
Hôm nay là ngày rằm lớn 15, đêm nay thì vắng tanh vì trời đổ cơn mưa thật là lớn và kéo dài qua đêm cho tới sáng ngày, một sáng với tiếng gọi ầm ĩ của người mẹ mà dậy từ 4 giờ sáng nấu xôi sớm, trời đang mưa ào ạt bên ngoài, cái lo lắng cho mọi người trong nhà là cô không được ở trong phòng, cô đã đi đâu từ trong đêm, kiếm tìm trong nhà khắp nơi, nhà trên nhà dưới cũng không thấy bóng dáng cô ở đâu cả, ầm ĩ với tiếng gọi và bắt đầu mở cửa ra ngoài nhà.
Người làng theo văn hóa dậy sớm nấu ăn sáng rồi mới đi làm ruộng nương, sáng nay ai nghe tiếng gọi tiếng khóc lóc của mẹ cô thì người làng cũng lui tới đông lên dần dần cho tới chập choạng sáng, giúp nhau kiếm lùng hết ngõ nghẻo cũng không thấy cô đâu cả, hạt mưa bắt đầu ngớt hạt.
Trong lúc tất cả đang bâng khuâng và giúp ý kiến nhau thì có một người trong làng từ bờ sông đi tát nước ghe từ sáng sớm đi thẳng tới đám đông đó và nói:
- Cô đang ngồi chắp tay lễ tụng kinh ở nơi tảng đá mà cô lần đầu bất tỉnh đó.
Tiếng chân người rảo bước tới nơi cô ngồi, quả thật như cô đang ngồi ngủ vậy, ai nấy đều có nét lạ ở trên mặt mà không câu trả lời. Ba cô với em trai cô giúp nhau cõng cô về nhà.
Trong lúc đó có một ông già trong làng thoát ra vài lời với cái thắc mắc trong lòng.
Ông nói:
- Thôi giúp nhau mang cô cháu về tới nhà đã, rồi có gì hẵng trò chuyện nhau sau.
Ông bước theo đám người chậm chậm vừa đi vừa lắc đầu miệng thì lẩm bẩm gì không biết. Khi về tới nhà đem cô vào nằm trong phòng, ba mẹ anh em thì mải lo lắng cho cô, cửa sổ phòng cô 2 tuần rồi mới mở cho có ánh sáng vào phòng, thì bất thình lình trong lúc đó cô vẫn nhắm mắt nằm và nói thành tiếng đàn ông:
- Đóng cửa sổ ngay và đi ra khỏi phòng ông, cho ông nghỉ ngơi!
Ai nấy đều bật đứng dậy tại chỗ khép cửa và ra khỏi phòng ngay luôn.
Khi ra khỏi phòng thì ông già trong làng mới nói:
- Tất cả ngồi xuống đã, đừng vội vã về nhà vì ông có mấy chuyện thắc mắc muốn hỏi và xin ý kiến các con, coi các con có nghĩ giống ông không? rồi ông bắt đầu hỏi người trong gia đình của cô:
- Lúc sáng nay khi phát giác ra là cô không ở trong phòng từ khi nào vậy?
Mẹ cô trả lời:
- Cỡ hơn 4 giờ sáng vì xôi còn chưa được nấu.
Ông già hỏi tiếp:
- Khi các con kiếm tìm trong nhà không thấy cô, và bắt đầu mở cửa nhà ra ngoài kiếm đó, chốt cửa phía trong nhà có khóa không hay là có người mở chốt rồi?
Ba mẹ anh chị em cô im lặng ngó nhau như đang tìm câu trả lời, người trong làng ngồi đó ngó thẳng vào người trong gia đình cô như đang chờ đón câu trả lời.
Em trai cô nói:
- Em trai cô là người mở cửa đầu tiên và ba là người theo sau. Khi tìm cô không có ở trong nhà thì chốt cửa phía trong nhà vẫn khóa, cũng không có ai mở trước.
Ông già hỏi tiếp:
- Đêm qua cô ra khỏi nhà lúc nào không biết chỉ phát giác ra là lúc 4 giờ sáng, mà cơn mưa tầm tã như vậy, tất cả chỉ chú ý về cô thôi, có ai để ý không, nơi cô ngồi ở bờ sông không có gì che chở mà thân thể và váy áo lại không ướt chút nào và cũng không dơ bùn đất chút nào cả, cũng may mắn lắm rồi nếu cô không ngồi ở gần tảng đá đó mà cô đi xuống sông thì nguy to luôn.
Nghe ông già 80 tuổi nói xong, tất cả mọi người ở trong nhà lúc đó, như đầy với nét lạ lùng rợn hồn lo lắng hiện lên trên mặt thấy rõ luôn, xong mới chào nhau về làm việc buổi sáng ở nhà mình tiếp, để lại một gia đình buồn sầu lo lắng không có bờ bến trong lúc này.
Chuyện tìm kiếm thầy bùa thầy ngải khi cần lại như càng trôi xa từng ngày, còn nỗi buồn sầu hình như trôi quá chậm với một gia đình trong làng, mỗi ngày là thay phiên nhau ngó vào cái lỗ để cơm cho cô, dù có tối nhưng lúc nào cũng thấy cô ngồi quay lưng ra cửa và chắp tay như đang tụng niệm vậy thôi, rồi ngày rằm lớn 15 thấm thoát đã trôi tới, trong làng thì ai nấy đều để ý giúp nhau coi sáng mai sẽ ra sao, lo sợ cô xuống sông hay đi nơi khác mà tìm không thấy cô luôn.
Rồi 4 giờ sáng, cửa trong nhà vẫn cài chốt im lìm nhưng bóng cô thì đã biến mất từ bao giờ, hơn 4 giờ thì hai cha con đã cõng cô về từ tảng đá bờ sông, người làng lo cơm nước sáng rồi qua nhà cô hỏi thăm, bao nhiêu ý kiến của người làng thì ba mẹ cô cũng đồng ý là:
- Trong thời gian chưa kiếm được thầy bùa thầy ngải nào giỏi giang thì hãy đóng cửa phòng cô và cửa sổ để khỏi cô đi ra ngoài lúc ngày rằm nửa đêm nữa.
Nói nhau xong thì ba với em trai cô đi lấy cây ở gầm nhà rồi đóng cứng cửa phòng và cửa sổ cô từ phía bên ngoài, cũng đỡ lòng một chút nghĩ là cô sẽ không đi ra được, mỗi ngày chỉ mong là thấy cô thò tay ra lỗ và bưng mâm cơm nhỏ vào phòng, cũng an tâm một chút là cô còn sống và ở trong đó.
Ông trưởng làng nói:
- Để cho rằm lớn tới kỳ này thì sẽ xin người trong làng cả trai gái thay phiên nhau tới chia buồn và ngồi chơi hay ngủ chơi với nhau ở đây.
Tất cả gia đình cô rất là vui và êm ấm chuẩn bị cơm cháo ăn trong đêm đó, người trong làng già hay trẻ cũng rất là vui lòng đến chia buồn dù có sợ ma bằng nào cũng không bỏ được cái tánh tò mò với một chuyện lạ lùng xảy ra trong làng mình.
Rồi cũng không cần phải mong đợi gì cả, ngày rằm lớn 15 đã đến trước mắt, sau buổi trưa thì trời đổ cơn vừa mưa vừa gió kéo dài qua đêm luôn, trong nhà cũng đầy người trai gái thì chia nhau ra ngồi thành nhóm, người già cả cao tuổi thì ngồi riêng trò chuyện vui nhau, mỗi nơi một cái đèn dầu, còn mấy cô thì giúp nhau nấu nồi cháo lớn để ấm bụng khách trong đêm khuya ở gầm nhà,
Tiếng gió đưa lá cây, tiếng mưa bên ngoài không ngớt hạt, giờ giấc đã trôi vào khuya gần 12 giờ đêm, cũng là khuya đối với người ở miền quê, muỗi cũng không có vừa luôn, người thì ngồi người thì nằm ngả lưng cho đỡ mỏi.
Trong lúc tất cả mọi người đang đùa vui trò chuyện thì bỗng dưng 4 cái đèn dầu phụt tắt cùng một lúc, làm cho tiếng trò chuyện như người đạp thắng xe bất thình lình im lặng, bao nhiêu con mắt đang bắt đầu ngó vòng quanh như có chuyện gì sắp sửa viếng thăm. Gió bên ngoài đã im chỉ còn cơn mưa lớn thôi, đang trong lúc hoang mang rợn tóc gáy đó thì tất cả cảm thấy gian nhà như rung rung không khác gì người cầm cành cây rung rung vậy, được vài giây sau gian nhà ngừng rung, cũng không có một tiếng ai thoát ra trong lúc này cả, im lặng như nghe cả hơi thở người, cái hồi hộp đang ngập đầy bao phủ ấy tiếp theo là bước chân, sàn nhà thì bằng gỗ, tiếng bước chân thật là nặng như bàn chân đó to bằng cái mẹt luôn, từng bước ở trong phòng cô vọng ra, theo với tiếng nói đàn ông lớn tiếng có vẻ bực bội:    
- Tao tụng kinh chúng mày không biết sao, đến nửa đêm vẫn còn ồn ào không biết phiền ai sao!
Rồi trên mái tôn nóc nhà thẳng từ phòng cô có tiếng nặng kéo xẹt xẹt từng bước tới nóc nhà chỗ lan can người trẻ trai đang ngồi và im lặng, rồi một cái đầu người to bằng cái rổ cần xé lộn ngược chiều thòng lòng từ từ đưa xuống, dù có tối trong nhà nhưng ngó ra ngoài vẫn thấy rõ luôn, với con mắt bằng quả cam lớn trắng bạch, tiếng rên rỉ khừ khừ khừ như đang tức giận.
Hơn 20 chục người không được hẹn hò nhau, không biết đâu là cầu thang xuống nhà, cũng không biết là lan can như ếch tung ra khỏi cái rổ vậy, rầm rầm rầm không tới một phút đồng hồ rồi trở về im lặng, chỉ còn một đống dép hơn 20 đôi với 3 đôi dép của 3 cô nấu cháo đêm ở gầm nhà để lại làm kỷ niệm đêm nay thôi, trong nhà thì còn người trong gia đình, ông trưởng làng với 4 ông già hơn 70 tuổi còn đó, đang thắp đèn dầu cho sáng lại, rồi mẹ cô lấy mền, gối cho mấy ông ngủ ở đó luôn qua đêm.
Gần 5 giờ sáng lại nữa rồi, tiếng mẹ cô đánh thức người dậy vì mẹ cô lấy cái đèn dầu rọi coi theo cái lỗ để cơm nước đó thì cô đã biến mất từ bao giờ, cơn mưa thì vẫn chưa ngớt hạt nào cả đang đổ xuống ầm ầm, làm sao được với lòng thương con và lo lắng cho nhau thì cũng phải phơi mưa đi đến tảng đá bờ sông để cõng cô về, rồi phải cạy mấy cái cây mà đóng tréo ở cửa mới đem cô vào trong phòng nằm được.
Mấy ông già thì về thay quần áo và trở về nhà cô ăn cơm sáng chung để coi trong một đêm xảy ra như vậy ai có ý kiến gì để giúp đỡ nhau không, cửa phòng đã có cây đóng tréo ở ngoài sao cô vẫn đi ra bờ sông được. 8 giờ sáng thì mấy người già cả trở về nhà cô, ai nấy đều lắc đầu và thấy quá lạ lùng, chỉ có chắp tay khấn vái cho tai qua nạn khỏi thôi, vì trên đời các ông già trong làng cũng chưa từng trải qua chuyện như vầy bao giờ.
Ở dưới đầu cầu thang nhà đang ồn ào tiếng cười tiếng la nhau, đêm qua hơn 20 ông trẻ bà trẻ không ai xuống cầu thang theo bậc thang cả, ngồi trên lưng nhau, trên vai nhau xuống, người thì té sấp gãy cái răng đang đứng phù cái mỏ ở đó, người thì sưng đầu sưng trán, người nhảy xuống đằng lan can sai khớp chân khập khiễng ngầu xì mèo nhau tìm kiếm đôi dép mà để lại từ đêm qua, ngày rằm nghỉ động thổ cả làng hôm nay rất là vui luôn.
Nhưng trời cũng không ngăn đường người lương thiện đàng hoàng. Bến bờ sông có một chiếc ghe buôn nhỏ ghé bến làng buôn bán và trao đổi hàng hóa, cùng lúc đó, người làng kể câu chuyện đang xảy ra trong làng cũng như xin ý kiến vì ông đi buôn chắc biết hiểu nhiều hơn người bản xứ, khi khách hàng ngớt xuống thì ông đi lên làng coi. Khi tới nhà thì tất cả đem nhau ra ngoài nhà nói chuyện sợ cô trong phòng nghe thấy, ông ngồi nghe người nhà với người trong làng ở đó kể câu chuyện xảy ra.
Khi nghe xong thì ông thầy lái buôn mới cho ý kiến:
- Nhiều chuyện đâu phải thầy bùa thầy ngải giúp được đâu, thử đi vào thành phố coi có ngôi chùa ở đầu thành phố, ông chủ trì ở đó rất là giỏi về đường tụng niệm và tâm linh, tôi nghĩ là có thể giúp cô được qua kiếp nạn này.
Tất cả người trong gia đình cô với người già cả như người đạp thắng xe, như tỉnh táo lên tại chỗ.
Ông trưởng làng ngồi đó mới nói:
 -Quả thật sao chúng mình cả làng mà không ai nghĩ ra chuyện đi đến chùa mà cứ đu nhau đi kiếm thầy bùa thầy ngải gần 3 tháng trôi qua rồi. Cũng có lẽ là làng mình không lớn, không có chùa thêm mấy làng tiếp nối làng mình cũng không có chùa gì cả, mãi ở huyện xa xa mới có. 
Sau câu trò chuyện thì ông thầy lái buôn xuống ghe đi tiếp.
Đang lúc ở trong cơn bão tố mà có người đến cho cái ước vọng làm cho ba mẹ cô và người già cả ăn cơm trưa ở nhà cô sớm hơn chút, nhặt bông hoa và xuống ghe xuôi về thành phố ngay trong ngày luôn. Một tiếng sau thì ghe đã tới nơi, cột ghe xong và đi thẳng tới chùa ở đầu thành, khi vào tới chùa hỏi chú tiểu con nơi ông chủ trì nghỉ ngơi thì chú tiểu chỉ tay về gốc cây đề là ông đang ngồi nghỉ mát ở đó. Khi cả 6 người đi tới quỳ xuống lễ chào và dâng mâm hoa, chưa được nói năng gì thì ông chủ trì nói lên:
- Sao các con bây giờ mới tới, đã hơn 3 tháng rồi. Thằng này mấy kiếp trước nó từng ăn trộm của chùa nên nó phải trả cho xong mấy kiếp nợ, như chưa hết kiếp thì nó lại gặp duyên số từ kiếp trước nên nó ở lì lợm đó luôn, hơn 3 tháng làm cho các con cực khổ. 
Khi nghe ông nói như tất cả thấy trong lòng nhẹ nhõm tại chỗ.
Mẹ cô mới hỏi:
- Rồi cho chúng con làm thế nào đây, xin ông từ bi cứu vớt mạng người, cứu đứa con gái của con?
Ông chủ trì mỉm cười nhè nhẹ và nói:
- Các con đừng lo lắng nhiều quá, chuyện không có gì đâu, vậy sáng thứ 3 còn hai ngày nữa, đem nó vào thành phố mua quần áo cho nó rồi dẫn nó đi qua chùa, và đừng có nói một câu nào cho nó nghe là đến chùa gặp ông, nếu nó biết thì nó sẽ chạy trốn và không đến chùa này đâu các con, chuẩn bị bông hoa cúng như hôm nay là đủ rồi.
Hai ngày ngóng chờ như quá lâu dù trong lòng rất là vui vẻ khi biết là con gái mình sẽ trở lại bình thường như xưa, người làng với tiếng thì thầm thì thào nhau về sự may mắn, và bông hoa mâm cúng thì giúp nhau làm ở nhà ông trưởng làng, nhà cô thì im lặng không cho ai đến viếng thăm, những người có tuổi trong làng thì ai cũng muốn đi theo chia sẻ tặng cho nhau tấm lòng lúc khó khăn.
Mẹ cô bước đến cửa phòng và nói:
- Sáng hôm thứ 3 ba mẹ rảnh đi vào thành, và dẫn con đi mua váy áo tơ lụa cho con mặc đẹp khi tụng kinh niệm phật ở trong phòng đó, lâu ngày nay con ngồi ở trong phòng một mình muốn cho con đi chơi thành phố luôn.
Câu trả lời vọng từ trong phòng ra thành tiếng đàn ông:
- Nếu vợ tôi được mặc đồ mới và đẹp thì chúng tôi đi!
Bà mẹ rất là mừng khi nghe câu trả lời như vậy mẹ chắp tay lễ cám ơn trời phật và chỉ có chờ đến sáng thứ 3 thôi.
Sáng ngày mong đợi đã tới, 2 chiếc ghe nhỏ của người làng xuôi sông về thành phố từ sáng sớm trước rồi, chú tiểu đã xếp đặt cho vào nơi tụng niệm ngồi chứ không có bóng ai hay thấy ai cả ở sân chùa.
Một chiếc ghe nhỏ gọn gia đình cô 5 người ngồi ba mẹ với em trai và em gái cô, tới thành và đi dạo chợ mua váy áo xong thấy cô rất là vui mừng thì ba cô nói:
- Lâu ngày không đến đây hôm nay dạo bước chơi ở thành phố chút nữa mới về.
5 người lững thững đi bộ tới đậu qua mấy ngôi chùa, vào ghé chơi ở sân chùa thì hình như cô biết hết lịch sử của từng ngôi chùa một và cô cũng từng đến giúp lúc xây dựng từ mấy trăm năm trước.
Một lát thì tới gần đầu thành phố và ngó thấy ngôi chùa đó, cô như muốn tránh né và nói:
- Thôi mình trở về làng, đồ mua đủ rồi vừa ý rồi.
Ba cô nói:
- Mấy chùa mình vào thăm rồi nếu con mệt thì không vào trong, đi bộ hay đứng ở đường trước chùa là đủ rồi.
Tất cả đi tới cổng chùa đứng ngó vào trong thì cô đứng lấy hai tay ôm lấy mặt không ngó vào trong chùa.
Đằng sau từ phía nhà người bên kia đường đối diện với chùa, ông chủ trì với hai chú tiểu bước tới và vỗ vào lưng cô, hình như cô quỳ xuống tại chỗ như mệt mỏi và đi không nổi luôn, ba với em trai cô dìu cô vào trong nơi tụng niệm.
Vào nơi tụng niệm thì cô ngồi chắp tay nghe kinh với tất cả người làng đã ngồi chờ ở nơi tụng niệm trong chùa từ sáng, hơn 2 tiếng đồng hồ ông chủ trì tụng thì nghe nhè nhẹ tiếng nức nở khóc lóc, rồi nước mắt tràn đầy hai má cô. Tiếng tụng kinh ngừng ông chủ trì bước tới trước mặt cô và nói:
- Kiếp và duyên, nếu không chung kiếp sao lại chung duyên với nhau được, một kiếp là người còn một kiếp là ma, hãy trở về nơi các con nên ở và đừng gây tội ác nữa.
Vừa khóc vừa trả lời vẫn còn tiếng đàn ông:
- Con xin ở với vợ con cho hết hôm nay rồi con sẽ đi về nơi của con.
Xong chuyện trong chùa, tất cả chắp tay quỳ lễ chào biết ơn ông chủ trì, rồi xuống ghe ngược sông về làng. Từ khi ra khỏi chùa về tới làng cô không nói năng gì một lời cả chỉ có khóc lóc từng trạm, rồi đến nhà thì cô vào phòng cô đóng cửa im lặng, ba cô vẫn lấy cây đóng tréo bên ngoài, cả ngày mệt mỏi trôi qua người làng nhà nào nhà ấy im lìm đêm nay, gia đình cô cũng đi ngủ sớm, nhưng chẳng may đúng 12 giờ đêm, tất cả đang trong cơn ngủ bật ngồi dậy vừa khủng hoảng vừa không biết nói sao.
Lần đầu tiên trong mấy tháng trời mà nghe tiếng la hét bằng giọng của con gái mình: "Ai giam con ở trong phòng, ai khoá phòng bên ngoài, con ra không được, con đói bụng!". Cả nhà chạy tới cạy mấy cây đóng tréo và mở cửa ra, cô ôm lấy mẹ một cách mệt mỏi và khóc lóc, cả nhà không ai hãm được giọt nước mắt rồi dọn mâm cơm cho cô ăn, khi ăn được một chút thì cô ngủ ở nhà ngoài chứ không vào trong phòng nữa.
Sáng sớm mấy người trong làng đi chùa hôm qua đã rủ nhau tới thăm cô thì thấy cô đứng ở lan can nhà và chắp tay lễ như thường xuyên, rất là mừng tai qua nạn khỏi, cô xuống mời mấy người lên nhà. Ba mẹ cô quá mừng kéo tay mấy ông vào phòng cô vừa kể chuyện xảy ra đêm qua.  
Ba cô nói:
- Tôi không hiểu cũng nghĩ mãi không ra luôn, coi ở chân vách phòng của nó đi, 3 tháng trời gần 100 nắm xôi khô cằn nằm xếp hàng ở đó, rồi nó ăn với cái gì trong ba tháng này, nó đi vệ sinh hay không nếu đi thì đi kiểu nào, bây giờ nó còn đổ tội cho mấy đứa em nó cạo đầu nó nữa chứ.
Mấy người ở đó chỉ nói được vài câu:
- Tai qua nạn khỏi rồi chúc cháu gái may mắn, còn chuyện trong phòng cô thì chỉ có ngó mặt nhau và lắc đầu không câu trả lời.
Chuyện mà bà cô kể là chuyện đời của cô, sau đó không lâu cô lập gia đình và vào thành phố ở, và cô thường xuyên đến giúp việc cho chùa, giờ cô đã già hơn 70 tuổi rồi mà vẫn không quên đến giúp chùa luôn luôn.


              Viết Xong 05.04.2020        
            Chuyện kiếp và duyên
         Bounthanh Sirimoungkhoune

TRUYỆN: NGỒI NGHE EM KỂ

Một chàng trai tuổi đôi mươi ở trong thành phố về quê lấy vợ theo phong tục người lào thì về ở với gia đình đằng vợ, cuộc sống thay đổi từ nơi có đèn điện, tiếng xe cộ, tiếng nhạc biến thành tiếng ếch tiếng nhái và ánh sáng đom đóm thay cho đèn điện đêm.
Khi về quê ở, gia đình vợ rất là êm ấm khi thấy người trong làng ai cũng thương mến vui đùa với con rể cưng mình, với cái tánh vui vẻ chọc ghẹo lại hay giúp người, người làng già trẻ thấy mặt lúc nào thì cũng cười lên trước, chiều tối sau việc ruộng vườn và cơm chiều thì vẫn lang thang chơi trò chuyện với bạn mới trong làng như mình còn ở trong thành phố vậy.
Một hôm xong cơm chiều, lần này đi tong tong ra phía đầu làng coi có ai để trò chuyện vui không, bỗng dưng thấy một cô em gái rất là đẹp nữ đang gánh nước giếng, chạy te te đến gánh giúp cô được một gánh để ở đầu cầu thang nhà cô, khi thấy cô ít nói năng xong mới vào trong làng chơi.
Rồi ngày rằm lớn 15 đã tới, nghỉ động thổ ruộng nương, 6 giờ chiều ở quê núi rừng cũng đã tối rồi, nghỉ cả ngày ở nhà đi ra thở dài khà một cái, đi vào thở dài khì một cái.
Bà vợ nói:
- Hôm nay ngày rằm lớn, đêm nay còn đi nổ khắp nơi cầu cho gặp ma một lần mới đáng đời.
Quay lại trả lời bà xã ngay luôn:
- Úi chà! Chưa bao giờ thấy ma cũng muốn thấy chứ bộ, ở thành phố không có ma, làm rể mấy tháng ở trong làng này ai cũng nói tới ma.
Nói xong nhảy tong tong xuống cầu thang đi chơi, lòng chợt nghĩ tới cô gánh nước ở đầu làng, thử đi phía đó coi thì quả thật thấy cô đang ngồi ở bên cạnh cái giếng nước, với ánh trăng vàng bắt đầu lên khỏi đầu núi ngó rất là đẹp mắt, te te đến gần chào rồi ngồi xuống bên cạnh cô, trong lòng nghĩ sao mà đẹp như tiên giáng trần vậy, đẹp hơn cả vợ mình nữa chứ, ví với cô thì vợ mình xấu hoắc luôn.
Giới thiệu:
- Tôi ở thành phố mới làm rể làng này được mấy tháng, chuyện trong làng thì tôi không biết bao nhiêu nếu cô biết chuyện gì lạ hay chuyện vui thì kể cho tôi nghe có được không??
Cô quay mặt lại chậm chậm ngó tôi mỉm cười, xong cô ngồi bắt đầu kể một câu chuyện với giọng bói nhè nhẹ và lạnh lùng giá tim luôn:
- Một ngôi làng có một cô em gái rất là xinh nữ và hiền hòa, trong tuổi mới lớn thì mấy chàng trai trong làng ai cũng đua nhau đến tán cô, cha cô mất sớm, nhà có hai mẹ con, nên cô rất là chăm chỉ từ bé về ruộng nương vườn trái, khi cô hơn 18 tuổi thì chẳng may mẹ cô qua đời, cô sống một mình với mái nhà rất là buồn sầu ở xa đầu làng một chút cũng có thể ngó thấy nhau.
Cô còn nhớ rõ luôn và cô cũng không biết chết là cái gì, sau khi thiêu táng ba xong, ban đêm vẫn thấy ba ở trong nhà, nên như vậy mẹ cô không có buồn mấy, lời nhắn nhủ mẹ nói với cô là: "Cấm không cho cô nói với ai là thấy ba, hay là ba về nhà luôn luôn". Trong nhiều năm trôi đi thì mới biết ba mình là ma, cũng chẳng thấy sợ sệt gì cả, khi lớn lên trưởng thành hình như bóng của ba xa ra dần dần, chỉ hay xuất hiện những ngày rằm lớn nhiều khi thấy ba đứng một mình ở gầm nhà thôi, cô rất là nhớ tới ba.
Trong cuộc đời mồ côi cha bắt đầu nhạt đi từ từ theo tuổi tác lớn lên thì tiếp theo với chuyện của mẹ bệnh qua đời, lại thêm một cuộc sống sầu vắng phải sống cô đơn một mình, cũng bao nhiêu lời an ủi của người làng nói: "Cháu hãy kiếm ai lập gia đình đi, sắc bóng thì rất là đẹp nữ, một mình sống trong gian nhà cây cối um tùm với vườn trái xung quanh lại cách làng một quãng nữa". Lòng cô thì cũng nghĩ về chuyện muốn có gia đình, cô cũng cầu mong cho duyên đời tới.
Khi xong chuyện hỏa táng cúng bái cho mẹ. Mấy chàng trai trong làng sau việc ruộng vườn trái, chiều buông về tối thì đến chơi tán cô, nhưng lại không có chàng nào đến tán cô đến lần thứ ba cả. Nhiều chàng đêm đến gần nhà cô một chút thì đã bỏ chạy về và biệt tăm không đến luôn.
Câu chuyện xôn xao của mấy chàng trai trẻ ngập làng luôn:
Một chàng kể:
- Khi ngồi tán cô quay lưng ra ngoài và quay mặt vào trong nhà, đêm về khuya chút, bỗng dưng bóng mẹ của cô từ trong phòng, tóc tai bù xù, chân hẫng nền nhà một chút từ từ bay xuống bếp rồi ngồi quay lưng vào hai người đang ngồi đó, cô quay mặt lại ngó mẹ cô nhưng thấy cô chẳng có sợ sệt gì cả, ngó mặt cô như ma luôn trong lúc này. Còn mặt tôi không phải trắng bạch chắc tím một bên đen một bên rồi chỉ thoát ra được tiếng: Eo ơi! Ba ơi mẹ ơi, rồi biến luôn cũng không cần biết là bao nhiêu bậc thang nhà, một hơi tới trước nhà đứng lẩm cẩm quên cả tên họ của mình luôn. Rồi ngày hôm sau trở về lấy đôi dép lào, đến gần nhà cô cỡ 10 mét thấy cô đứng ở lan can chắp tay lễ chào, giữa ban ngày da gà da vịt tóc bật đứng sững lên tại chỗ, vừa ngó cô vừa bước từng bước tới nơi đôi dép cúi xuống lấy, rồi chạy trong tốc độ sợ ma luôn, bây giờ thấy cô còn sợ hơn cả thấy bóng ma mẹ cô nữa.
Chàng thứ hai kể lúc đêm đi tán cô:
- Ánh trăng rằm lớn đêm 15 hắt vào lan can nhà, trai gái ngồi tán nhau ngó rất là nên thơ, chàng trai nghĩ là cô vừa mới cúng bái cho mẹ qua đời xong buồn buồn ít nói lòng cũng thông cảm, đang ngồi chơi thì chàng hỏi vui:
- Cô sống có một mình ở trong gian nhà hoang vu như vậy nếu ba mẹ cô hiện hình lên cho thấy bóng thì cô có sợ ma không??
Cô mỉm cười trả lời:
- Sao lại sợ ba mẹ mình chứ, cũng bình thường thấy luôn luôn.
Nghe cô trả lời tới đây thì cũng như lạnh cột sống tại chỗ, xong hai người ngồi chơi cũng vào khuya chàng trai chào cô đi về, trong khi xuống hết bậc thang nhà, đang lúi cúi tìm đôi dép lào mang vào chân, chưa được ngẩng đầu lên thì nghe tiếng phì phì phì, phía bên kia cầu thang cũng xa nhau không tới một thước gì cả, tay với còn tới nhau nữa.
Bất thình lình ngẩng đầu lên thì:
- Úi chà! ông bà ông vải ơi, bóng hình mẹ cô hai con mắt trắng sáng rực, tóc tai bù xù đứng ngó, thế là chàng trai như bị sét đánh đứng hình cong luôn, nhưng cũng may hai cái chân với cái miệng không đứng hình, nên còn chạy la làng được nhưng không đứng thẳng chạy mà lại vừa cong vừa chạy, thẳng vào chùa nửa đêm, mấy chú tiểu giúp nhau một lát mới bẻ thẳng lại rồi nằm đánh bọ cạp ở nơi tụng niệm cho tới sáng mới xong, cũng may nữa là đôi dép lào mang theo chứ không bỏ rơi ở nhà cô.
Rồi đêm sau là anh chàng thứ ba kể:
- Sau ruộng nương đêm nay đi tán gái, lòng nghĩ là cô ở một mình đến khuya một chút cũng được, cũng hơn 9 giờ tối, nói ở quê thì cũng khuya rồi, vừa đi miệng vừa lẩm bẩm bài hát đi theo, ánh trăng đêm 16 ngó thấy rõ cả sợi tóc sợi lông trên cánh tay mình, khi đi còn cỡ 20 mét xa nhà cô thì hình như thấy bóng hai người ở dưới gầm nhà, tiếng hát trên miệng im tại chỗ, trong lòng vừa nghĩ vừa miệng lẩm bẩm: "Có thằng nào trong làng đến tán cô từ đầu tối, rồi đem nhau xuống gầm nhà thơm nhau một miếng chăng đây". Trong lòng lên cơn lòng mèo lòng ghen gì không biết, cô em gái đẹp nhất làng là của tao không cho đứa nào tán hay đến gần cô được, rồi chạy tong tong lẹ bước tới nhà cô xa hai chiếc bóng chừng 2 mét đang đứng ở gầm nhà và quay lưng ra ngoài, rất là mừng khi thấy hai chiếc bóng đó là đàn bà chứ không có chàng trai nào ở đó cả, an tâm một chút rồi mở lời:
- Chào cô! Im lặng không câu trả lời. Rồi Chào cô lần nữa!
Hai bóng người từ từ quay mặt lại, là mẹ và cô với 4 con mắt trắng bạch, với ánh trăng đêm 16 hắt vào, không có cơn gió mà tóc của hai người bất thình lình duỗi thẳng ra tứ hướng, nét mặt dữ dằn, lúc này hai cái mặt đem đi làm phúc hay cúng vào chùa cũng không ai nhận.
Được một tiếng Oh! Cái gì vậy. Úi chà! Chàng trai như bị mát điện đứng cứng tại chỗ ngó, rồi tóc tai cũng học theo hai bóng đàn bà đó chỉ ra tứ hướng, thoát ra thêm tiếng: M, m, ma.... Ba chân tám cẳng chạy vừa la hét đập tan cái an tĩnh của làng đang ngủ ngon.
Rồi từ đó khi ban ngày cũng có vài chàng trai đứng xa xa cả  10 mét ngó cô và cũng không thấy ai đến gần nhà cô nữa.
Ngồi nghe cô kể chuyện dưới đêm trăng rằm 15 bên cạnh cái giếng nước, nghe rất là buồn cho một cô gái đó rất là cảm động trong lòng.
Xong tôi mới hỏi cô:
- Chuyện này xảy ra lâu chưa??
Cô trả lời:
- Chuyện này đã xảy ra từ 5 năm trước đây.
Tôi nói:
- Bây giờ cầu cho cô gái đó có gia đình hạnh phúc và bình an, rất là tội nghiệp số phận của cô.
Cô kể tiếp:
- Sau khi hỏa táng cho mẹ, rồi làm cúng bái theo phong tục, nhà rất là nhiều người trong làng đến chia buồn, khi xong thì cô dẹp dọn rửa nhà một mình, rất là mệt mỏi, ngày hôm sau trời mưa tầm tã cô đi gánh nước giếng để cho có nước uống và nấu ăn, chẳng may vòng quanh bờ giếng thật là trơn, trong lúc cô kéo xô nước từ trong giếng lên đã nặng và mệt mỏi mấy ngày liền thì cô chẳng may trơn chân và té xuống giếng luôn, cô chết ở đó một mình mà không có ai biết.  
Trong làng nghĩ là cô buồn sầu một mình rồi bỏ đi thăm viếng người thân ở xa hay làng khác, hay cô chỉ ở trong nhà buồn nhớ người đã qua đời, mãi hơn hai tuần sau giếng đã có mùi hôi, người qua lại ngó xuống mới biết là cô đã chết.
Tôi hỏi tiếp lời:
- Vậy mấy chàng trai đến tán cô lúc đó là cô đã chết rồi sao??
Cô trả lời:
- Đúng vậy lúc mấy chàng đến tán thì cô đã chết được cả tuần rồi.
Tôi hỏi cô:
- Rồi cái giếng sau cô đó chết thì người làng lấp nó luôn hay đóng nó lại không cho ai xài nữa hay sao đây??
Cô trả lời:
- Không! Cái giếng vẫn còn đó, không có ai giám đến gần hay sài nước giếng đó nữa thôi, và nó cũng đang ở đằng sau hai đứa mình đang ngồi đây nè.
Lời nói của cô vừa tới đây, như cơn lạnh từ đâu ập tới cứng cả thân thể luôn, lạnh cột sống gai ốc da gà nổi lên đầy người tại chỗ, tôi quay mặt chậm chậm qua cô đang ngồi về phía đằng sau ngó cái giếng và khi quay mặt lại qua cô ngồi bên cạnh thì tôi hơn bị sét đánh tóc tai bật đứng thẳng ra tứ hướng như quả chôm chôm vậy, khi thấy mặt cô sưng sùi như sắp thối rữa nát ra với mùi hôi thối khủng khiếp luôn, tóc cô bắt đầu tung ra như cơn gió thổi mạnh dưới ánh trăng rằm 15.
- Eo ơi! ông bà ông vải ơi, đang ngồi bật nhảy như con cóc ra đằng trước với tiếng: M, m, ma....... la làng về tới nhà. Ông bà già vợ, bà xã trợn 6 con mắt như con ốc nhồi ngó ông con rể, mặt đen hơn bao công tóc tai chỉ lên trời chạy qua mặt chui vào cái mền trùm đầu, đánh bò cạp rên rỉ hơn con mèo đau bụng đẻ nữa.
Trong nhà khủng hoảng chạy vào vừa gọi vừa đánh thức rửa mặt cho tỉnh lên một chút mới nói ra được vài câu: M, m, ma ma... ở cái giếng.
Khi cả nhà nghe tới đây thì ôm bụng cười ngay luôn như người ta đã biết là chuyện gì xảy ra với ông con rể cưng, thôi để cho ngủ tiếp.
Sáng ra ông con rể mặt mũi còn bơ phờ hơn người bị tào tháo đuổi mấy ngày liền. Bữa cơm sáng với chuyện kể:
- Đêm qua còn sớm khi đi về ngó về đầu làng thì thấy cô ngồi ngắm trăng một mình bên cạnh cái giếng nước thì ghé ngồi chọc cô chơi chút, mấy ngày trước từng thấy cô gánh nước giếng buổi chiều về nhà, nên gánh về nhà giúp cô một lần, vừa kể tới đây thì ông già vợ lên tiếng:
- Thiệt tình, nó không có gian nhà nào ở đó, mấy năm trước lấy xác cô lên từ cái giếng, khi thiêu táng cô thì thiêu cùng gian nhà đó luôn, vì gia đình này không có bà con gì nữa ở trong làng. Mày đã bị ma dọa từ lúc gánh nước rồi biết không. Bà già vợ với bà xã cười hết ga đếm được 32 cái răng luôn.
Rồi bây giờ còn đôi dép lào, giữa ban ngày cũng không dám đi tìm lấy về, ngồi năn nỉ bà xã đi theo, rồi hai người đi thì quả thật không có gian nhà mà mình từng gánh nước giúp cô chỉ thấy cây cối um tùm thôi, đứng ngó đôi dép với cái giếng ngồi đêm qua xa 10 mét không dám đi tới, phải nịnh nọt một chút để bà xã đi lấy về dùm cho.
Cũng là từ đó được bài học nhớ đời luôn, khi mặt trời lặn là rúc vào nách vợ chứ không dám xuống cầu thang nhà đi nổ chơi khắp làng nữa, thật là ngoan luôn.


         
         Chuyện -  Ngồi Nghe Em Kể
           Bounthanh Sirimoungkhoune

TRUYỆN: CHIẾC THAU ĐỒNG




Một bà sư cô già quét lan can chùa đang ngồi nghỉ, chiều nay không thấy bạn đến chơi thể thao, thì tôi ngồi trò chuyện vui và nghe chuyện kể khi bà còn trẻ ở với ba mẹ cũng xa thành phố:
Bà kể:
- Nhà người lào ở quê, gầm nhà khá cao, người ta để cột con trâu khi xong ruộng nương về đêm, gà hay chó. Một đêm về khuya nghe tiếng thì thầm thì thào gì nhau, ba tôi ngồi dậy thì tiếng đó lại im lặng. Chập choạng sáng thì mẹ dậy nấu xôi cúng sư và chú tiểu, vừa đúng củi hết thì mẹ xuống gầm nhà lấy củi và lẹ bước lên gọi ba với anh của tôi, khi hai người xuống thì gầm nhà vắng tanh, hai con trâu và chó đâu mất rồi. Nó đang nằm ở lề đường xa nhà cỡ 30 thước. Ba với anh tôi không thế nào gọi chó và trâu về, càng gọi thì nó càng bước lùi chứ không bước về đằng trước hay theo về.
Ba nói: "Chắc đêm qua gầm nhà có mấy con rắn độc nằm ở đó nên nó sợ mới bỏ nhà đi nửa đêm như vậy", rồi ba với anh tôi về quét, dẹp dọn gầm nhà sạch sẽ khi ngó lại đằng sau thì trâu với chó đang đứng ở đường trước nhà và đi vào gầm nhà.  
Một đêm mới đã tới, chuyện lại như in nét đêm qua, vọng nghe tiếng nói thì thầm thì thào của một người đàn bà chứ không phải tiếng đàn ông, ba ngồi dậy thì lại im lặng. Ba với anh lấy đèn pin xuống soi cũng không thấy con rắn nào cả, trâu với chó cũng ra xa nhà nằm chứ không có mất mát gì.
Rồi đêm thứ 3 cũng như vậy nữa, sau ruộng nương vườn trái chiều về tắm rửa ăn cơm chiều thì mẹ nói:
- Sau mấy ngày nay nhà mình như có chuyện lạ không biết tại sao mà:
- 3 đêm nay không có một tiếng gà gáy gì cả như xưa, gà mình có cả 4-5 chục con, rồi sáng ra khi mở cửa chuồng gà hình như nó gấp gáp chạy đi xa kiếm ăn, mà gạo với thóc vất đầy đó mà nó chẳng ăn và chạy luôn. Khi chiều về như cả bầy gấp gáp vào trong chuồng gà rồi im lặng, trong đêm cũng không gáy gì hết, và chiều nay trâu với chó cũng không chịu về nằm ở xa xa ngó về nhà chằm chằm thôi, mẹ phải mang thức ăn đến đó cho chó.
Chiều nay trong nhà trò chuyện nhau:
- Từ lâu đến giờ gia đình mình và trong làng chưa bao giờ nghe về chuyện ma quái hay trộm cướp gì cả. Mình đi vào chùa ngày mai, thì bây giờ mùa ruộng nương vườn trái quá bận rộn, hay để tuần tới là ngày rằm lớn nghỉ động thổ cả làng rồi làm mâm cúng vào chùa xong bàn bạc với ông sư thầy luôn, tất cả đồng ý vào ngày rằm.
Từng ngày sau ruộng nương vườn trái về nhà thì tôi tưới nước mấy cây hoa dưới nhà, hôm nay cái xô tưới nước hoa nó lâu rồi sét và lủng, tôi mới nghĩ là đi lấy cái thau đồng mà múc nước cho mấy con chó uống mấy đêm nay, đi múc nước tưới hoa.
Vừa nghĩ tới đây thì thấy nổi gai ốc lạnh cột sống lên tại chỗ, tôi đứng sững ngó vòng quanh cũng chẳng thấy cơn gió nào cả, rồi cất bước đi tới cái thau đồng có nước lai láng một chút, tôi đổ nó đi và đi thẳng tới cái lu lớn hấng nước mưa để múc nước.
Khi múc nước lên thì:
- Trời ơi! một khuôn mặt bà già tóc trắng bù xù, hai con mắt đỏ ngầu, nhăn răng vẻ bực bội.
Tôi đứng hình muốn hét mà hét không được, tay buông cái thau đồng tại chổ chìm xuống trong cái lu nước, cố lấy cái bình tình một lát mới chạy lên cầu thang nhà được. Lúc đó ba tôi còn chưa về tới nhà còn lang thang nói chuyện lạ xảy ra bàn bạc với hàng xóm, trong nhà chỉ có mẹ với anh, cả hai người chạy lại đỡ lấy tôi vừa lo lắng vừa hỏi:
- Có chuyện gì mà khủng hoảng như vậy?
Tôi nghẹn lời nghẹn cả hơi thở nói không được, mẹ tôi lấy nước cho uống xong thì một lát tôi nói:
- Cái thau đồng nhỏ ở trong cái lu nước mưa, muốn nói thêm cũng không được.
Anh tôi chạy xuống thẳng vào cái lu, hai tay lấy cái thau đồng lên chưa khỏi miệng lu lại thêm nữa:
- Một bàn tay trắng bạch lạnh ngắt đưa ra từ trong cái thau đồng đầy nước nắm chặt lấy tay anh một bên, trong cơn khủng hoảng bất ngờ anh quăng cái thau đồng lăn cù mèo ở đất và chạy lên nhà, xong tất cả ngồi đánh bò cạp chờ ba trở về.
Một lát, xong bước chân lên cầu thang nhà thì ba đứng sững như mất hồn, tại sao người trong nhà đâu phải nửa đêm đâu mà tất cả chìm trong cảnh sợ sệt như vầy, chưa được hỏi một câu thì mẹ nói trước:
- Ngồi xuống đã nghe hai con nó kể cho nghe rồi ba sẽ hiểu.
Sau khi ngồi và nghe hai anh em nó kể thì ba im lặng một lát mới kể chuyện:
- Cái thau đồng này ba nhặt về từ bờ sông, cát phủ một nửa, ba bới lên thấy xài được thì mang về úp ở gầm nhà cả tháng rồi, thì ra mấy hôm trước con đem nó ra múc nước để chó với gà uống.
Tất cả mọi người trong nhà, trong tuần này toàn là chuyện là lạ từ người cho tới sinh vật nuôi, chắc chắn là cái thau đồng này. Rồi cả 4 người với cái thau đồng và lẹ bước vào chùa ngay luôn.
Tụng kinh chiều vừa xong cũng chập choạng tối rồi, ông chủ trì cũng gần 80 tuổi, đang ngồi trước nhà nghỉ, ngó thấy 4 người đến quỳ chắp tay lễ với cái thau đồng, mặt có vẻ hoang mang với cơn sợ, ông tủm tỉm cười và nói:
- Chiếc thau đồng này, các con đi lượm nó về làm chi, mấy mươi năm trước ông từng tụng kinh siêu thoát cho nó và trôi nó theo sông rồi mà, chuyện của chiếc thau đồng là:
- Chuyện đã trôi về xa xưa rồi, đồ bằng đồng rất quý giá, bà chủ 80 tuổi lau chùi cho bóng luôn luôn, một hôm bà múc nước đầy cái thau đồng rồi không biết ra sao, bà bệnh hay có gì xảy ra mà bà gục mặt vào cái thau đồng đầy nước mà chết. Cái thau đồng để không, hay đựng đồ thì không sao nếu trong thau đồng mà có nước thì bà tức giận và hại đi hết mọi người đến cả sinh vật hay cỏ cây nữa, đến bụi chuối gần nhà còn vàng úa hết, đến khi đem cái thau đi rồi bụi chuối mới xanh tươi lại.
Ông nói tiếp:
- Các con hiểu chưa, ông sẽ để cái thau đồng này ở nơi tụng niệm cho bà nghe kinh hàng ngày, rồi ý kiến các con thế nào.
Mẹ trả lời:
- Cám ơn ông, giờ chúng con đã hiểu, chúng con chỉ mong ước là đem cái thau đồng, cái cục tội, cục nợ này ra khỏi nhà và mong cho đời sống thiên nhiên quay trở lại như xưa, rồi các con có phải làm mâm cúng bái gì không?
Ông trả lời:
- Khi ba các con đem nó về nhà đâu có làm mâm cúng gì đâu mà lúc đem nó ra khỏi nhà mình mà phải làm mâm cúng làm chi, đem ra khỏi nhà là đủ rồi, là xong rồi.
Nghe lời nói của ông tới đây tất cả như thở sâu đến cuống phổi luôn, chắp tay lễ chào ông ra về, khi về tới gần nhà thì ba chỉ tay nói:
- Kìa mấy con trâu và con chó đã trở về nhà rồi, đàn gà cũng đang xôn xao vào chuồng.
Dù bữa cơm chiều hôm nay đã quá muộn về đêm nhưng niềm vui cũng không có gì sánh bằng, và từ đó không nghe tiếng thì thầm trong đêm, chỉ nghe tiếng chó tiếng gà gáy tiếng trâu thôi.

                          Chuyện Chiếc Thau Đồng
                          bounthanh sirimoungkhoune

TRUYỆN: ĐI TÌM CƯỚI VỢ

Một người bạn học chung lớp ở miền quê vào thành phố học, ở với bà con chung làng với chúng tôi, chiều chiều bạn hay đi ra sân chùa rộng rãi hóng mát coi trẻ trai đá cầu chơi ở sân chùa.
Một chiều hôm tôi hỏi:
- Tôi sanh đẻ ở trong thành phố, nghe mấy người già cả kể chuyện ma thì lúc nào cũng nói tới miền quê, chắc là ở quê còn nhiều cái thiên nhiên và bí ẩn phải không?
Bạn nói:
- Đúng vậy, ở nhà quê ngày rằm giỗ hay đám ma thì vẫn nghe phảng phất bên tai những chuyện về tâm linh hay ma đó.
Tôi nghe tiếng Ma vào tai tôi, thì lòng tôi như đã lên cơn lòng lợn muốn nghe chuyện kể tại chỗ.
Tôi nói:
- Bạn thử kể vui coi có đáng sợ hay rùng rợn không?
Bạn bắt đầu kể:
- Không phải chuyện của ai cả, mà là chuyện của ba mình, từ thời ba mình còn độc thân chưa có gia đình, thì theo ông nội đi buôn, trong khi đi buôn thì đi bằng ngựa hay đi bộ qua từng làng một, và cũng luôn luôn phải ngủ ở nhà người trong làng khác, theo văn hoá người lào thì làng nào cũng hay ở theo men sông cả.
Ba từng kể lại là:
- Một hôm thì chiều tối mới tới làng người, hai cha con phải ở làng này 3-4 ngày để chờ người làng dưới và làng trên đến mua hay trao đổi hàng xong mới đi tiếp. Qua thêm 4-5 làng nữa lại nghỉ vài ngày với hai con ngựa chở hàng, cơm tối xong tôi còn chưa được tắm rửa, ba tôi (ông nội) tắm từ chiều rồi, đổi phiên nhau tắm. Trời trong mùa hè nóng nực, bên kia sông là dãy núi, tôi đi tắm với ánh trăng đêm 16 thật quá đẹp và ngó rất nên thơ, ngó rõ cả sợi tóc sợi lông trên tay, khi đi xuống sông cũng gần 9 giờ đêm là quá khuya đối với ở nhà quê mà xuống tắm sông.
Khi đến bờ sông thì thình lình như có gì kéo tôi ngồi xuống ngó:
- Một cô em gái đang tắm, thấy hình dáng đẹp ghê luôn. 
Tôi ngắm cô dưới ánh trăng khuya, vừa ngắm vừa chờ cho cô xong rồi mới xuống tắm, tôi ngồi gần cả tiếng đồng hồ mà cô vẫn chưa xong, tôi mới đi ngược sông lên chừng 50 mét để tắm, nhà quê nước lào, trai gái không có được tắm chung nơi nhau.
Thì bỗng nhiên có tiếng gọi tôi:
- Anh ơi, xuống đây tắm cùng em, anh đi lên phía trên cả 50 mét làm chi, đêm rồi mà, có ai thấy anh đâu mà lo. 
Tôi đứng ngơ ngác, lúc đó không biết quyết định là làm thế nào, nếu xuống mà người làng bắt được thì bị phạt nặng đó. Khi tôi đang đứng dừng bước, thì tôi giật mình tiếng ba tôi gọi:
- Con đứng làm gì mà gần nửa đêm còn tắm chưa xong, nước sâu làng lạ, tưởng có chuyện gì xảy ra, thôi tắm cho xong rồi lên ngủ.  
Tôi trả lời: "Dạ".
Khi tôi quay mặt xuống sông thì bóng hình một cô đang tắm đã đi đâu rồi, mặt sông im lặng xuôi xế về đêm theo ánh trăng, trong lòng tôi may là cô đã đi trước chứ không thì tai họa nữa. Tôi tắm rồi lên ngủ, trong đêm đó tôi mơ thấy một cô gái quá đẹp mà rủ tôi xuống tắm, và nói là đêm mai sẽ chờ tôi đến tắm chung nhau, tôi choàng tỉnh giấc, mỉm cười. Khi sáng ra tôi đi vòng quanh làng cũng không thấy một cô em gái nào mà giống hay tựa tựa cô em gái tắm sông đó. Chiều nay xong bữa cơm, rượu nhậu với gia đình chủ nhà thân mến, ba tôi xỉn ngủ quay luôn, tôi không biết uống rượu, ở nhà quê 6-7 giờ chiều là hết người tắm sông rồi vì núi rừng và trời tối lẹ hơn thành phố nhiều lần. 9.00 giờ tối tôi mới xuống tắm, thì tôi thấy một cô em gái đêm qua đang tắm, ánh trăng ngày 17 càng thấy dễ thương đang mọc từ đầu ngọn núi bên kia sông. Cô em gái ngó thấy tôi, cô gọi và vẫy tay. Tôi đi xuống bờ sông.
Ngồi xuống bờ sông xa cô chừng 10 mét và nói:
- Chào cô, sao cô tắm khuya vậy, đàn bà con gái ở quê là tắm từ chiều mà, cô tắm một mình không sợ sao cô?
Cô trả lời:
- Bờ sông làng quen nhau hết cả làng có gì mà sợ anh, xuống tắm cùng nhau anh.
Tôi trả lời:
- Trai gái sao tắm chung một bờ sông được, con trai tắm ở sông trên kia chứ, tắm cùng nhau người làng người ta thấy nó không có tốt đẹp cho cô đó.  
Rồi cô trả lời:
- Em chịu trách nhiệm cho, xuống đi anh.
Tôi xuống tắm sông với cô, xong rồi lên ngồi trên bờ trò chuyện nhau cho đến khuya, càng về đêm sao cô quá đẹp lên từng phút vậy. Hai người trò chuyện thì càng thấy thích thú lòng thêm mến cô nhiều.
Tôi nói:
- Chỉ còn 2 đêm nữa thôi tôi phải đi rồi và mấy tháng sau tôi mới được trở lại gặp cô nữa.
Cô nói:
- Bao lâu em cũng chờ, tên em là Mone.
- Anh tên là My, còn vài đêm anh ở đây.
- Hai đứa mình tắm chung bờ sông nhau được không?
- Tôi gật đầu và nói tiếp:
- Anh chỉ lo người làng thôi, chứ anh có em tắm chung thì càng tốt chứ sao, được ở gần người đẹp và dễ thương như em, tôi hỏi:
- Một thời gian sau cho anh bòn tiền bạc một chút rồi đến làng này xin cưới em có được không?
Cô trả lời:
- Em sẽ chờ anh cho tới ngày đó.
Khuya rồi hai người đi về ngủ, đêm thứ 3 trời hơi tối ánh trăng lên muộn đi từng giờ, hai người tắm cả tiếng êm ấm chọc ghẹo theo thiên nhiên trai gái rồi ngồi bên bờ sông một lát mới về ngủ, cho tới đêm cuối cùng rồi sáng mai tạm biệt nhau. Trời sáng rồi, hai con ngựa đầy đồ đạc trên lưng bắt đầu đi lên thêm mấy làng trên theo đường bộ, núi rừng và dọc theo ven sông, chiều tối mới được nghỉ lưng.
Ba tôi hỏi:
- Con làm sao mà đứng ngơ ngác, rồi ngó trước ngó sau như hẹn ai?
Tôi trả lời:
- Không có ai đâu ba.
Hai con ngựa ráo bước, tôi vừa đi vừa quay lại ngó đến nỗi khuất bóng làng. Gần một tháng sau, hai cha con với hai con ngựa về ghé làng một đêm, để lấy đồ rừng mật ong mang về thành phố, chiều chập choạng tối mới tới làng, lòng như báo cho biết nơi hẹn hò tắm rửa ban đêm đang chờ, tuần trăng đẹp như vẽ lấy trên bầu trời, mặt sông vàng đưa cơn sóng nhỏ nhỏ óng ánh theo mặt sông của một cô em gái đang tắm sông chờ người mình yêu, gần một tháng xa cách đã trở lại, như hai người tắm sông và trò chuyện đến khuya.
Cô chợt nói:
- Ba anh đến kiếm, thôi em về trước nghe và đừng quên lời hứa hẹn đôi hai mình.
Nói xong cô đi vào bóng tối. Tôi thì mải quay về kiếm, thì đúng thật là hình bóng ba tôi đang xuất hiện bước tới tôi và nói:
- Con ơi, sáng mai mình phải đi từ sớm phải ngủ ở làng khác thêm một chặng đường nữa mới tới thành phố tới nhà mình được, con có chuyện gì trong lòng mà lại thích ngồi chơi một mình trong đêm vậy, hay là tương tư con gái nhà ai, đâu gì khó đâu về nhà nói cho mẹ con biết, rồi ba mẹ đi xin cưới cho con chứ có gì đâu con phải ngồi tương tư như vậy cho mệt làm chi.
Tôi trả lời:
- Thôi về đến nhà rồi bàn với mẹ sau.
Hai cha con với hai con ngựa đầy là hàng hóa xuôi về thành phố bán đồ rừng, rồi mới trở về ở với gia đình vài tuần chờ mẹ mua hàng hóa cho đủ, rồi mới ra đi chuyến sau.
Ba tôi nói với mẹ:
- Bà sắp có tin mừng vì con trai bà, tôi thấy nó tương tư một cô em gái làng kia đó, chuyện này bà nói với nó coi.
Mẹ rất mừng hỏi tôi:
- Con muốn lập gia đình sao? Con cũng đầy 19 tuổi, con chăm chỉ đi buôn với ba, rồi chuyến đi này ba sẽ hỏi cho con nghe.
Tôi quá mừng, trong lòng ao ước muốn cho đi buôn chuyến này ra đi ngày mai luôn nhưng nói gì không được, chuyến này đi buôn không được đi đằng đó đi đằng phía bên kia sông, khi trở về mới ghé làng đó, đi buôn thời đó không có đi đường cũ được vì người nhà quê không có tiền, phần nhiều thì trao đổi hàng hóa thôi.
Thêm một tuần nữa hai cha con với hai con ngựa chở đồ đạc bắt đầu cất bước ra đi, mỗi lần đi buôn, theo phong tục thì phải đi lễ chùa trước để xin cho có cái bình an và may mắn. Ông sư thầy ngó thấy tôi với ba đến.
Ông nói:
- Sắp đi buôn chuyến nữa sao, cái thằng bé nó có cái xui xẻo đó coi chừng chút nghe con.
Xong 2 ngày sau, đồ đạc hàng hóa mẹ tôi mua sắm cho đầy đủ vì đường đi đằng đẵng từng làng trôi vào trong rừng sâu, theo đường núi rừng, hơn một tháng hai cha con lúc nằm trong rừng hay bờ sông cũng có, mới bắt đầu quay về.
Trên lưng ngựa lần này có một chút đồ nữ trang để dạm ngõ hay hỏi vợ, một giờ một phút như trôi dài cả năm trong lòng người mà đang ngóng chờ như đứt ruột, cho tới gần người mình yêu thương. Vừa đi vừa đếm từng ngọn núi rồi đếm từng làng trong lòng, mỗi lần đi qua bờ sông tôi rất là buồn khi nhớ những đêm tắm và chọc ghẹo và hứa hẹn nhau. Một thời gian rầy vò trong lòng giờ đã ngừng xuống, khi hai con ngựa đã bước vào đầu làng, xế chiều hai cha con dọn dẹp xong lên nhà người quen nghỉ ngơi.
Một lát sau ba tôi hỏi:
- Cô tên gì, nhà cô ở đâu, là con cái nhà ai, để ba đi thăm viếng?
Tôi nói:
- Con chỉ biết tên cô là Mone, cũng không được hỏi để tối này con hỏi cô hay dẫn cô đến thăm ba nghe, mỗi đêm cô chờ con tắm sông với  nhau. Ba ngó mặt tôi cười nói:
- Thì ra đêm nào con cũng tắm sông đến khuya là vậy, có người tắm cho con phải không?
Tôi cười, ngồi chờ đêm xuống, ba tôi cũng đi tắm muốn thấy mặt con dâu, hai cha con 9.00 giờ đêm mới xuống tắm, xong ngồi tới 11 giờ cũng không thấy ai, hai cha con đi về.
Ba nói:
- Ngày mai con đi tắm một mình gặp cô rồi hẵng nói sau, nếu bây giờ mà mình đi hỏi người trong làng có thể là sỉ nhục cô hẹn chàng trai tắm sông đêm với nhau.
Chờ đến 9 giờ đêm tôi lững thững đi tắm thì quả thật hôm nay cô đang chờ tôi, vừa tắm sông vừa trò chuyện, xong đêm về ngủ, sáng mai dậy.
Ba tôi hỏi:
- Đêm qua ba hỏi ông bạn chủ nhà thì ông nói trong làng này đâu có ai tên Mone đâu con, một cô em gái trong tuổi 16-17, trong làng này không có tên đó, con có hỏi cô không nhà cô ở đâu trong làng.
Tôi trả lời:
- Ở đằng phía chùa đầu làng.
Ba tôi nói:
- Chờ hai vợ chồng chủ nhà về rồi chúng mình đi hỏi vợ cho con. Khi hai vợ chồng chủ nhà về tới, người ta vỗ đầu tôi và nói:
- Sắp sửa uống rượu cưới cháu ta sao, và trong làng này thì cô ở đâu?
Tôi trả lời:
- Cô tên Mone, nhà ở về phía chùa đầu làng.
Hai vợ chồng ngồi sững một chút mới quay mặt hỏi nhau.
Bà vợ nói:
-  Khi tên thật chúng mình không biết và con gái trong làng mới lớn lên, sao mình biết hết được, thôi cả 4 người chúng mình đi đến gần chùa rồi hẵng hỏi sau.
Từ sáng đến trưa, hơn 20 chục nóc nhà được hỏi, cũng không có em gái nào tên nhỏ và tên thật là Mone, trở về ngồi ăn cơm trưa, bà vợ ông chủ nhà nói:
- Hay là cô gái làng khác. 
Ông chú cười lên khà khà khà rồi nói:
- Cô gái làng khác mà đi bộ đường rừng núi cả mấy cây số cho tới làng mình đêm tối, rồi tắm xong và đi bộ về sao.
Ông chú hỏi tôi:
- Nếu cho cháu thấy mặt cô rồi cháu có nhận ra cô không? có khi em gái mắc cỡ nói giả tên với cháu.
Ba tôi nói:
- Lời nói này có lý, vợ chủ nhà nói không sao nếu vậy mai là ngày rằm lớn 15, trong làng nghỉ ruộng nương vườn trái, rồi đi lễ chùa hết theo phong tục ở quê, mai chúng mình đi chùa và hỏi thêm thì biết ngay chứ có gì mà phải nghĩ cho mệt làm chi.
Ông chú nói:
- Đúng ngày mai thì biết ngay cháu dâu ta là ai.
Sáng mai, người trong thôn quê thì hai vợ chồng chú thím cũng đi chùa sáng, sân chùa đông đủ cả làng trai gái già trẻ, hai cha con tôi đi vòng quanh tìm ngó coi tất cả em gái trong đó, đằng phía hai vợ chồng thì đi hỏi han cũng chẳng có ai biết tới một cô gái tên Mone gì cả. Đến gần trưa khi tan việc chùa cúng bái, người bắt đầu đứng lên ra về, như có gì cuốn 2 con mắt tôi cho ngó theo đứa em gái, rồi tôi chậm chậm cất bước theo sau gia đình đó ra đến khỏi chùa, ba tôi với hai vợ chồng chú thím hỏi:
- Có phải cô bé đó không?
Tôi trả lời:
- Khuôn mặt y hệt giống nhau mà cô đó cao hơn cô này thêm chừng 10 cm nữa. Hai vợ chồng chú mới nói là:
- Thêm lát nữa cho người ta về tới nhà nghỉ ngơi chút đã, rồi mình hỏi thăm coi có khi là con gái gia đình đó, cũng không xa chùa bao nhiêu.
Xế chiều, cả 4 người dạo bước trong làng đến hỏi thăm, chủ nhà mời và rót nước tiếp khách, tất cả ngồi xuống chào nhau xong.
Vợ chú mới hỏi:
- Có ai biết một cô em gái tên là Mone không? tuổi tác cỡ 16-17 tuổi, cao hơn cô em này một chút.
Hai vợ chồng chủ nhà trả lời:
- Cô em gái tên Mone đúng là con chúng tôi, tên nhỏ người làng hay gọi là Mèo, cô đã chết 2 năm rồi, mặt y hệt cô em như đúc, các người đến kiếm cô em gái tên Mone để làm gì, chúng tôi thấy các người hỏi vòng quanh khắp làng, trong làng này chỉ có một mình nó tên đó thôi từ lâu đến giờ. 
Vợ chú mới kể từ đầu đến cuối câu chuyện cho chủ nhà nghe, rồi đôi bên gợn tóc gáy lên tại chỗ ngó mặt nhau, tất cả thất vọng với một cô em gái tên Mone.
Hai vợ chồng chủ nhà nói:
- Theo văn hóa phong tục, không có cô gái độc thân nào mà xuống tắm sông một mình nửa đêm như vậy.
Tôi nghe giật mình khi ngồi nghĩ lại:
- Tới một đêm mà ba tôi theo xuống bờ sông gọi tôi, cô đang tắm ở dưới sông rồi cô đi đằng nào và những ngày mà ba tôi đi theo chờ gặp cô mà cô lại không xuống tắm.
Tất cả trò chuyện một lát rồi chào ra về, khi về qua chùa, mấy ông chú tiểu đang quét dọn sân chùa sau ngày rằm lễ, ông sư thầy đứng đó vừa quay lại.
Ông ngó thấy đưa tay gọi và nói:
- Có người đi ở đằng sau cháu, cúng bái cho người ta với, giống như cô yêu cháu lắm, cô vừa đi theo vừa khóc, nếu đêm thì con đừng quên ngó qua cái háng của con, có khi con thấy cô.
Cả 4 người giật mình, chiều về với bữa cơm lạnh ngắt, chẳng ai xuống tắm sông luôn, tắm với nước trong cái lu gầm nhà. Tôi không dám ngó xuống sông, đêm đó một bóng trong mơ đã hiện hình cho thấy cô, đứng khóc lóc và gọi tôi dậy đi tắm. Tôi choàng giấc ngủ mà ngủ thêm cũng không được, trằn trọc, hình như tôi nghe tiếng chân người đi xèn xẹt ở dưới gầm nhà tiếp theo là tiếng gọi nhè nhẹ vọng vào tai tôi trong đêm mờ, trong cơn ngủ cơn tỉnh, tất cả mọi chuyện mà tôi đang nghe ngóng ngừng tại chỗ. Khi nghe tiếng ba tôi dậy đi tè vì uống nước và rượu nhiều, khi ba tôi lên nằm ngủ một lát thì tôi ngồi dậy, nhè nhẹ bước ra cửa nhà và mở khe khẽ rồi bước ra lan can nhà, nhà cao hơn 10 bậc cầu thang, tôi từ từ ngó vòng quanh nhà nơi có ánh trăng và nơi tối, chỉ thấy thiên nhiên làng quê đêm mờ, tôi đứng thở dài không biết nói sao. Khi tôi bắt đầu quay lưng vào ngủ, hai con mắt tôi như nó ngừng nơi nào lạc hướng rồi, thẳng ở dưới chỗ hai chân tôi đang đứng, có một cô gái đứng ở đó từ lúc nào không biết, ngó xuống thẳng vào đầu cô luôn, tôi giật mình tí nữa tè ra quần luôn, thân thể từ chân lông chân tóc nó mọc mụn cùng một lúc như hẹn nhau mọc vậy, tôi muốn bước vào trong nhà cũng không được, tôi đứng hình ngó cô một lát. Cô bước ra ngoài vài bước rồi ngẩng mặt lên ngó tôi:
- Úi chà, ba ơi mẹ ơi, ông bà ông vải ơi, sao như vậy như lấy ánh đèn màu xanh mờ mờ rọi lên mặt cô, hai mi mắt đỏ ngầu, cô giơ tay lên vào tôi, rồi có tiếng vọng vào tai:
- Anh, chúng mình đi tắm anh.
Lúc đó cũng không biết là làm thế nào, trời phật giúp lúc đó, ông chú chủ nhà dậy đi tè, vừa nghe tiếng ông chú thì bóng hình ở dưới lại biến mất:
- Có ai ra vào hay đi tè mà không đóng cửa vậy? Khi ông chú mở cửa ra tôi cũng vừa đúng quay mặt lại, thì cả hai giật mình, tôi vội nói:
- Cháu vừa đi tè lên chưa được vào nhà.
Ông chú nói:
- Coi chừng ma rủ đi tắm nữa đó, cháu hiểu không? nếu biết nó là ma, mà con còn đi tắm là nó sẽ lấy mạng con đi theo có hiểu không? người biết lội giỏi mà chết ở sông nước cạn bằng lưng hay là bằng đầu gối, phần nhiều là những chuyện gặp gỡ như cháu đang gặp bây  giờ.
Khi nghe mấy lời nói này, tôi càng thấy thêm sợ hãi, gượng đi vào ngủ không muốn nổi luôn, nếu nó theo đuổi mình như vậy mình làm thế nào đây, ở trên đời mình sợ nhất là ma quái, mà sao lại xảy ra bây giờ, lại xa nhà nữa. Sáng dậy tôi kể chuyện đã xảy ra đêm qua cho cả nhà nghe, ai cũng lo lắng là làm thế nào, nếu mà ở làng này thêm vài ngày để làm cúng bái thì cũng không tiện, nhờ vả người trong làng mà mình không quen biết, rồi hai cha con quyết định là về nhà mình rồi hẵng làm cúng bái cho cô, buôn bán cũng xong hết rồi nên chúng mình về gấp. Thế là tôi với ba đến thăm ba mẹ cô Mone xin: tên tuổi, ngày sinh tháng đẻ và tặng đồ nữ trang mà đem đến xin cưới cho em của cô đó luôn rồi ra về gấp, còn phải ngủ ở làng khác thêm hai đêm mới về tới nhà mình, đêm nào cũng như đêm đó.
Trong giấc mơ:
- Nào là em chờ anh trở lại, nào em chờ đi tắm cùng nhau, nào là khóc lóc. 
Sáng dậy tôi càng thấy lo sợ, có một đêm làng cuối cùng trước khi tới thành phố về nhà, càng làm cho tôi ngủ không được cả đêm, cũng may là ông chủ nhà giỏi về huyền thuật, ông từng tu cả mấy chục năm, mỗi lần đi buôn bán qua làng là người thân với ba mẹ và ngủ ở nhà ông. Khi hai cha con đến làng ông, vừa ngó thấy thì gọi tôi vào và cho tôi một miếng vải đỏ với chữ Bali để hộ vệ thân tôi. Khi tôi đi tắm sông, hơi chập choạng tối thì tôi đã tắm sông xong, khi đi từ bờ sông lên làng, bến sông đã vắng bóng người, tôi chợt nhớ tới một chuyện trong lòng, mà ông sư thầy ở làng cô nhắc nhủ tôi là có một  bóng em gái đi theo. Bây giờ mình với ba đã tới làng khác rồi, không biết cô có còn theo mình nữa không? Làm thế nào nên tôi dừng bước, dạng hai chân ra rồi cúi đầu xuống ngó coi qua cái háng của mình thử coi, trước khi cúi xuống tôi khấn trong lòng vài lời:
- Nếu có thật là em, thì cho anh thấy thêm một lần cuối.
Khấn xong trong lòng rồi tôi từ từ cúi đầu xuống để ngó qua cái háng mình, tôi cúi đầu xuống một chút rồi bật đứng thẳng lại ngay luôn, lắc đầu mấy cái lia lịa cho tỉnh rồi làm thế nào đây coi nữa hay không, thấy 2 chân xanh lè với cái váy cô mang, da gà da vịt cũng lên đủ rồi, thêm cái tò mò trong lòng hay là mình cố coi cho rõ thêm một lần, tôi nhắm mắt thở dài vài hơi rồi bắt đầu cúi xuống coi em lần nữa.
Khi tôi cúi xuống lần này, từ ngày sinh đẻ ra cái can đảm có bằng nào là đem ra xài hết để cúi xuống, lần này không giống lần trước, vì hai người cúi xuống cùng nhau, vừa ngó qua thì hai cái đầu như sát vào nhau, mặt cô xanh tím, tóc tai bù xù gớm ghê luôn, tim tôi biến mất nó xuống đầu ngón chân từ lúc nào, hồn vía tôi đi đâu rồi thế là cái thân của tôi nó bật đứng lại như cái lò xo, xong bay luôn chứ không có chạy gì cả, không có một tiếng ra khỏi miệng vì cái cằm nó cứng hết rồi, làng thì không phải làng mình, tôi không biết là nhà ông chú mình ngủ đó là đâu luôn, tôi chạy băng qua làng một chút mới giật mình khi thấy cây cối um tùm và một đống than lớn đỏ rực đang còn khói nghi ngút với mùi hôi.
Thì ra: Úi chà! tôi đang đứng ở trong nghĩa địa, vừa mới hỏa táng người chết từ buổi trưa.
Thêm một cơn bay nữa mới tới nhà mình nghỉ. Ông chú ngó thấy ông cười ông gọi lên nhà gấp và ông cột hai sợi chỉ trắng vào hai cánh tay tôi ông nói:
- Khi chiều cũng quên cột cho cháu, rồi không có gì nữa đâu con, lấy miếng vải đỏ bỏ vào trong túi áo nghe.
Tối hôm đó là tối mà bình an giấc ngủ đến sáng, chiều mai hai cha con lũng thững về tới làng. Mẹ tôi đang ngóng chờ tin tức con dâu, mấy đứa em đang ngóng tin chị dâu, xong bữa cơm chiều, cả nhà ngồi trò chuyện nhau, ba mẹ cười đau cả bụng:
- Ai đi lấy ma làm con dâu, ai đi lấy ma làm vợ nữa, chỉ có con trai mẹ thôi phải không? Tôi chỉ biết ngồi lắc đầu thôi, mẹ nói:
- Con may mắn lắm đó, nếu không thì con đi xuống sông luôn với cô đó, mất mạng đó con, thôi ngày mai mẹ đi bàn với ông sư thầy chuẩn bị ngày lễ cúng bái cho con tai qua nạn khỏi.
Ngày mai khi mẹ đến chùa thì ông sư thầy nói:
- Cho nó đi gánh cát và sỏi mỗi thứ 7 gánh ở sông lên để ở sân chùa, rồi thứ 3 làm lễ cho xong.
Khi đến ngày cả gia đình và hàng xóm gần gãnh đầy chùa, sau tụng niệm hơn một tiếng đồng hồ và lấy nước trong ngày lễ về tắm rửa mặt.
Và từ đó, tôi cũng không thấy cô đó nữa, mà mỗi lần mà tôi xuống tắm sông ban đêm là tôi chợt nhớ tới cô Mone này.
Bạn nói tiếp: 
- Lâu lâu vui vui ba mẹ tôi vẫn nhắc lại câu chuyện này cho nghe, sau chuyện cô Mone rồi, ba tôi mới đi tán mẹ tôi.  
Nghe chuyện bạn ngồi kể chiều nay thật là quá lạ và hay.  
Tôi hỏi:
- Vậy bạn còn con ma nào trong túi bạn không? ở quê chỉ ở trong làng thôi, không có điện và không có chỗ đi chơi chắc nhiều chuyện kể về ma quái và bạn có từng gặp không ?
Bạn trả lời:
- Mình từng gặp chứ và trong làng cũng có chứ, để mình đến đây lần sau mình kể cho các bạn nghe.

              Chuyện Đi Tìm Cưới Vợ
          Bounthanh Sirimoungkhoune

TRUYỆN THEO BẠN VỀ QUÊ

Một lần khi mùa hè trường học 4 tháng, bạn học ở quê về thành phố đem hoa trái về bán rồi ghé thăm tôi.
Tôi hỏi:
- Mùa mưa ẩm ướt chắc mệt mỏi về ruộng nương nhiều, ở quê mùa này có gì vui không, ngoài ra đi chài cá rồi?
Bạn trả lời:
- Còn chứ, đi soi bắt ếch đêm vui lắm, từng đi lần nào chưa? nếu chưa đi lần nào thì về cùng với mình vài ngày vui với bữa cơm quê, 2-3 ngày không có mưa nếu đêm nay mà mưa thì đi bắt ếch vui lắm đó.
Tôi nói:
- Chờ lát mình cùng đi khỏi mất tiền xe, trong thành phổ chẳng có gì mùa này buồn lắm.
Tôi vào chuẩn bị đồ một lát bỏ vào ba lô rồi 2 người lên xe máy đi, một tiếng đồng hồ đường xá bùn lầy mùa mưa theo ngõ núi rừng, chiếc xe máy 2 người đã đậu ở trước nhà bạn, mùi trong lành an tĩnh thiên nhiên với miền quê. Một làng mà xa thành phố về đằng rừng núi cỡ 20km, không có điện, xài đèn dầu nhỏ hay đèn cầy trong nhà thôi, làng sát bờ sông, cũng là làng lớn có cả chùa và có cả trường tiểu học, ruộng nương của người làng phần nhiều là ở bên kia sông, nhà ai cũng có chiếc ghe, ban đêm thì ở trong làng nhà nào nhà đó, nếu mùa ruộng nương thì đi soi bắt ếch thêm.
Chiều hôm ngồi xuống ăn bữa cơm chiều thương mến trong lòng người miền quê, ánh tà dương đã chào, lấy đi theo hết cả cái bóng người, để lại mây đen phủ ngập trời, một cơn mưa như đổ đình đổ làng gần một tiếng mới ngớt hạt mưa rồi lất phất rải rác dài qua đêm theo mùa mưa.
Bạn cười lên khà khà và nói:
- Bạn đến nhà mình ở quê hôm nay rất là may mắn, hai ngày trước không có một hạt mưa, mà hôm nay bạn đến soi ếch thì có cơn mưa lớn như vầy từ đầu tối, soi ếch đêm nay rất là vui luôn, bảo đảm bắt ếch mệt luôn.
Tôi hỏi bạn:
- Nếu đêm mà trời đổ mưa lớn thì mình làm thế nào? dù mình có áo mưa.
Bạn trả lời:
- Ở bên kia sông ruộng nào cũng có cái lều cao hơn mặt đất cả thước, để khi làm ruộng, làm vườn rồi lên đó ăn cơm và ngủ nghỉ ngơi buổi trưa.
Hai người chuẩn bị đèn gắn ở trên đầu, bình điện là xài bình điện xe honda. Hai người xuống ghe rồi chèo qua sông ban đêm, trời mưa không lớn chỉ có mưa lùn phùn ngó đẹp trà trộn với ánh đèn trên đầu. Tôi học hỏi ánh sáng ở trên mắt con ếch thế nào, quá vui và thích thú đêm nay.
Cái chăm chỉ lần đầu mà được học bắt ếch, rất là thú vị và vui quên cả trời mưa ẩm ướt luôn, tôi với bạn bắt được đầy rổ nhỏ đeo bên hông người, đem về cái lều nghỉ đổ ếch vào cái lồng lớn, rồi lại đi bắt tiếp.
Bạn tôi hỏi:
- Quá đủ ăn còn bán nữa đó, đủ vui chưa nếu đủ thì nghỉ ngơi chút, trôi về gần nửa đêm rồi, dù có bắt đến sáng cũng không hết ếch đâu.
Tôi nói:
- Bạn nghỉ trước đi, đang quá vui để mình đi tiếp, bạn cười nói:
- Có sợ không? đi một mình đồng ruộng nối nhau mênh mông theo khe núi coi chừng lạc đường về đó, có gì thì gọi mình nghe mình nghỉ ngơi ở cái lều chờ bạn về.
Tôi trả lời:
- Mình chẳng sợ gì hết đâu.
Nói xong tôi lủi thủi đi tiếp, lần này tôi lấy một cái rổ tôi nghĩ là cho nó đầy trước khi trở về tới cái lều với bạn, vui với soi ếch mà quên cả hạt mưa lạnh trong đêm, đồng ruộng mới cày thật là khó bước, quanh co theo chân núi tối mịt mù với đêm mưa.
Bỗng tôi dừng bước ngó thẳng đi đằng trước cỡ hơn 300 thước thì tôi thấy 3 cái đèn bằng ba quả cam màu vàng vàng tựa như cây đèn cầy lớn xa nhau cỡ một thước, lúc cao lúc thấp ở một chỗ chứ không đi tiếp.
Lòng tôi nghĩ:
- Ở quê người ta không có điện hay đèn pin nên soi ếch bằng đuốc chăng, và đêm nay cũng có người đi bắt ếch chứ đâu có hai đứa tôi đâu.
Khi thấy ánh đèn ở đằng trước thì tôi tránh qua bên kia đồng ruộng, để khỏi ánh đèn mình quấy nhiễu người ta, ruộng mới cày đi lẹ không được, chậm chậm bước chưa qua đến bờ ruộng bên kia mới tới nửa đường, lúc ngẩng đầu lên ngó tôi thấy như có thêm 2 người nữa, theo ánh sét chớp nhoáng từ trên trời, không thấy ánh đèn soi ếch người ta gì cả, chỉ thấy hai cái ánh sáng màu xanh cách nhau chừng một thước theo nhau, lúc thì sát bên nhau, ánh đèn xanh xanh đó sáng lên rỏ dài xuống rồi tắt, xong lại bật sáng lại cứ như vậy luôn luôn, tôi không dám rọi đèn sợ rọi vào mặt người, hay quấy rối người ta.
Tôi nghĩ:
- Bên kia cũng có người soi bắt ếch, hai bên ruộng là núi, thôi mình đi giữa đồng ruộng khỏi ánh đèn quấy phá ai hết.
Mải bắt ếch quá vui quên cả cơn mưa cơn lạnh trong đêm, tôi thấy hơi mệt vì cái rổ ếch ở bên hông tôi nó sắp đầy, nó nặng, tôi ngó về cái lều thì không thấy rồi, vì đi xa mà lại quanh co theo chân núi, ngồi xuống bờ đê ruộng hút điếu thuốc lá nghỉ ngơi một lát, tắt cái đèn trên đầu, tối đen như mực, đưa tay lên mặt mà ngó không thấy gì cả, tôi ngồi ngó về đằng 3 ánh đèn thì vẫn thấy xa xa sáng cao cao thấp thấp vòng quanh nơi người ta đứng đó, còn ánh đèn màu xanh thì vẫn ở bên kia ruộng như dừng một nơi vậy.
Hút xong điếu thuốc lá đỡ mệt đứng dậy đi ngược về một lát thì tôi sụp xuống cái vũng trâu nằm, nước với bùn đến trên đầu gối tôi mới bật đèn trên đầu ngó đi ngó lại, tôi không được cố ý định rọi vào người ta, trong đêm ai cũng sợ người lạ, nếu không gọi tên nhau hay quen tiếng nhau thì ai cũng tránh chuyện gặp gỡ. Khi đèn tôi xoay qua nơi 3 người đằng trước tôi đó, như có gì cuốn hút tôi cho soi đèn lại thêm lần nữa, thì trời ơi, ông bà ông vải ơi giúp con với, cái gì đó, 3 cái đèn treo lơ lửng trên không như đang đùa giỡn nhau vậy, mà chẳng có ai, chẳng có một bóng người nào cả, 3 bóng đèn đó từ từ tắt và im lìm trong bóng đêm ở chân núi, gai ốc gai quả mít bắt đầu, không biết được là nó mọc lên đầy người từ lúc nào luôn.
Tôi như bị đóng băng toát mồ hôi lạnh đầy người, quay mặt kiếm đường về đằng cái lều mà bạn nghỉ ngơi đó nhưng đi không được một bước, vì tôi đang vướng trong bùn vũng trâu nằm, bình tĩnh một lát tôi cố ra khỏi vũng bùn đó và đi thẳng qua phía ruộng bên kia về, hết cả ếch cả soi nữa.
Trong lòng tôi nghĩ là đi báo cho hai người bên kia biết là đừng đi qua bên này vì nó có ma. Tôi bắt đầu đi về hướng đó, tôi soi đèn thẳng về phía hai người cỡ 50 thước, thì thấy hai người đang đứng đó là đàn bà.
Tôi nói lớn tiếng:
- Chào cô, chào cô, chờ tôi chút, chờ tôi chút, đồng ruộng mới cày, đi tập tà tập tễnh chạy cũng không được.
 Còn cỡ 20 thước, ban đêm tối như mực, tôi dừng bước và nói:
- Hai cô đừng qua bên kia nhá, có ma ở đó tôi vừa gặp. 
Im lặng không câu trả lời gì cả, chỉ nghe tiếng thở phì phì phì, tôi không dám soi đèn vào mặt người, tôi nói tiếp:
- Bên kia có 3 con ma nó đang đi bắt ếch đó. Hai cô đừng qua bên kia là được rồi, chúc 2 cô bắt được nhiều nhiều ếch nghe.
Lại im lặng nữa, ít nhất cũng phải có một câu trả lời, sao lại chỉ nghe tiếng thở phì phì phì thôi vậy, tôi mới soi đèn lên.
- Eo ơi! Ba ơi mẹ ơi, giúp con với thân thể xùi đầy da gà gai ốc luôn. Cái ánh màu xanh đâu có phải là đèn soi ếch gì cả, nó là 2 cái ánh sáng mà sáng ra từ 2 cái lỗ mũi của 2 bà đó, tay cầm nửa con chuột đã cắn ăn rồi, thêm một người thì đang cắn nửa con nhái con trên miệng, hai chân con nhái đang đụng đậy ở trên miệng cô. Hai cô đứng sừng sững ngó về tôi.
- Úi chà! Eo ơi, cái gì đây, ma hay là người đây, tóc tai nó chỉ ra tứ hướng như bị sét đánh luôn, rồi trong lòng nghĩ: Nếu tao còn đứng ở đây chắc hai bà này ăn sống tao mất. 
Khi đếm một đến mười được thì hai cái chân đi trước, hồn vía đi theo sau, đèn trên đầu không phải soi ếch gì cả mà soi tứ tung đông hồ kiếm đường về cái lều với bạn, sườn núi chạy cũng cỡ 300 thước nữa cũng chẳng biết cái lều ở góc nào của ruộng cả, vừa soi vừa chạy ngó đằng phía nào đồng ruộng cây cối ban đêm cũng giống như nhau hết, làm sao mà đến được cái lều với bạn lẹ lẹ thôi.
Bạn ở cái lều nơi tối thì dễ ngó thấy ánh sáng đèn ở xa xa, thấy ánh đèn soi lẹ lung tung không phải là soi ếch, bạn biết là tôi đang lạc đường gì đó thì ngồi dậy và gọi tên tôi:
- Thành, Thành, Thành có gì vậy? vừa mở đèn cho tôi biết đường tới cái lều của bạn. Khi tôi tới thì bạn nói:
- Mình biết mà, bạn ở thành phố tới lần đầu mà ban ngày bạn chưa từng thấy địa lý đồng ruộng quanh co như thế nào mà bất thình lình đi ban đêm thì lạc đường về là cái chắc thôi.
Tôi đứng thở he he he hơn chó đang chạy mệt về, một lát mới nói ra được:
- Mình gặp ma, nó, nó, nó ở ở ở...
Bạn cười lên khà khà khà:
- Từ bé đến lớn ở nhà quê soi ếch soi nhái còn chưa bao giờ gặp được ma, sao bạn hên hay may mắn dữ vậy mới đến học soi ếch lần đầu tiên mà lại gặp được ma, nè uống ly nước nóng rồi hẵng ngồi xuống trò chuyện cho mình nghe.
Hết 2 điếu thuốc mấy ly nước nóng rồi tôi kể lại câu chuyện cho bạn nghe, bạn tôi cười đau cả bụng luôn rồi nói:
- Người ta đi soi ếch soi nhái còn ông bạn tôi từ thành phố đến nhà quê đi soi ma, mình cũng từng gặp một lần khi soi ếch:
- Năm trước, khi người ta làm ruộng rồi bắt ếch, nhái, hay cua đồng nướng ăn, rồi thừa thãi ở đó, hay chuột chết, thì ma Phồng nó hay đi kiếm ăn đồ tanh hay thối trong ban đêm nó không có hại ai đâu, ban ngày nó rất là mắc cỡ khi mình thấy nó trong đêm như vậy. Ma Phồng là đàn bà con gái thôi, đừng có sợ nó khi ngó thấy ánh sáng xanh xanh rỏ xuống và tắt đó, thì lờ đi và tránh xa người ta cho người ta đi kiếm ăn, đừng cho cái quan tâm hay đến gần nó, ở trong làng mình có người thành ma Phồng, cũng chẳng ai quan tâm đến, ban ngày người ta cũng sinh sống bình thường, chỉ có cái mũi nó đỏ như người bị cảm quanh năm ngày tháng thôi, đối với trong làng mấy cô cũng là người tốt bụng nhất làng mình, đời sống ở quê cũng nhiều cái mà bạn đến lần này được biết thêm.
Bạn nói tiếp:
- Còn 3 ánh đèn đó chắc là ma rừng ma núi, theo người Việt mình thì 3 bóng đèn đó chắc gọi là ma trơi. Thôi đã 1.00 giờ sáng rồi, chúng mình về.
Hai người dẹp dọn đồ đạc, xong xuôi bắt đầu đi xuống chiếc ghe rồi chèo qua sông về làng tắm rửa rồi ngủ tiếp.
Khi sáng ra thì tôi chung bữa cơm sáng với gia đình bạn rồi chào ra về.

              Chuyện Theo Bạn Về quê
           Bounthanh Sirimoungkhoune

TRUYỆN: NGÃ BA NHẮM MẮT

Một đám tang sát nhà bạn ở ngoài thành, khi tôi đến thăm bạn rồi ghé chia buồn luôn, ngồi nghe một ông già kể chuyện khi ông còn trẻ trai, chuyện đã lâu nhưng nghe rất là vui khi ngồi nghĩ lại chuyện xưa:
Chuyện mà ông ngồi kể là:
- Khi tôi còn dưới tuổi đôi mươi, 3 giờ sáng thì gánh rau cỏ ra chợ cho mẹ bán xa gần hai cây số, và đưa mối cho mấy quán ăn mua để làm bán thức ăn cho kịp sáng ra, đường sá trong đêm tối đen mịt mù đâu có đèn đường như bây giờ đâu, người có điều kiện thì xài đèn dầu còn không có thì xài đuốc.
Sáng nay đưa rau cỏ ra chợ cho mẹ khi về tới nhà, như có chuyện gì trong lòng nơi ngã ba đường mà mình đi thẳng ra chợ hàng ngày và đi thẳng về nhà. Hôm nay khi đến ngã ba đường, quay mặt ngó xuống thì thấy ánh đèn dầu mờ mờ xa ngã ba cũng cỡ ba trăm thước, với một bóng cô em gái ngồi với cái bàn nhỏ ở lề đường bán cái gì ta từ sớm như vậy, con đường này không ai qua lại từ sớm đâu mà, rồi ngày mai mình ghé coi nếu đẹp gái thì tán luôn.
Hôm nay trên con đường từ chợ về đến ngã ba đường đứng sững ngó xuống gãi gãi đầu sao hôm nay không có ai ngồi đó cả, đường sá vẫn còn ngủ im lặng, miệng lẩm bẩm:
- Hôm nào có ánh đèn dầu mình ghé xem coi cô ngồi đó bán cái chi từ sớm, mong là cho cô đẹp như tiên giáng trần là được rồi.
Từng ngày trôi đi cũng gần cả tháng trời, hoàn cảnh về tới ngã ba đường là đạp thắng xe ấy, cũng mệt mỏi và từ từ quên đi rồi không được dừng bước nơi ngã ba nữa.
Ngày mai là ngày 15 rằm lớn, trên con đường từ chợ về sau khi gánh nặng trên vai rau cỏ ngày rằm, tong tong đi qua ngã ba đường cỡ hơn mười thước, đạp thắng đứng sững, rồi lùi từng bước từng bước chậm chậm tới ngã ba đường xong cười lên khà một tiếng, miểng lẩm bẩm vừa tủm tỉm cười:
- Thấy rồi, cô đến bán hàng rồi, mình sẽ bắt được ma nữ hôm nay cho được, thật là may mắn.
Lẹ bước trên đường tối mịt mù thẳng tới ánh đèn dầu nhỏ nhỏ trên bàn cô ngồi, ngó thấy một cái mâm lớn phủ bằng lá chuối, còn cô thì quay lưng ra ngoài như đang lục kiếm gì trong cái giỏ cần xé nhỏ ở đằng sau cô. Tôi tủm tỉm cười ngồi chồm hổm xuống trước cái bản nhỏ vì trước bàn không có ghế ngồi gì cả.
Xong tôi nói:
- Chào cô, trời tối đen như mực, quá sớm cô không sợ người hay ma gì sao, cô bán gì cho tôi mua chút đi, tôi canh cô cả tháng rồi sáng nay mới gặp nè.
Cô ngồi lặng im, như không nghe tiếng mình.
Tôi đưa tay đi dỡ tàu lá chuối đậy trên mâm đó ngó không rõ gì cả, úi chà cái gì mà nó lủng củng đầy mâm đây ta, cô đang ngồi bán gì đây? Ánh đèn dầu quá nhỏ lại mờ nên thêm một tay tôi cầm cái đèn dầu gần vào cái mâm thì:
- Chao ui, đứng hình, đứng tim, miệng ngậm không được nữa:
- Trên mâm thấy mấy con chuột đồng cắt từng khúc, con rắn cắt từng khúc, chân tay và có cả đầu con khỉ nữa, máu me đầy mâm luôn, chiếc đèn dầu đang cầm lững lờ ở trước mặt cứng luôn, soi rõ về phía cô thì nữa:
- Hai đầu gối, rồi hai quả táo (vú) trước ngực quay về phía mình đằng trước nhưng cái đầu cô thì quay về phía đằng sau, cô từ từ quay mặt lại đến khi quay ngang thì tôi thấy:
- Tóc, cái tai với má cô như bị cháy trụi luôn thấy cả hàm răng trắng bạch.
- Eo ơi! ông bà ông vải ơi! bất thình lình ngồi nhảy về phía sau như con ếch nhảy lúc nào không biết rồi không nhớ gì thêm nữa, cho tới gần buổi trưa, ngày rằm lớn trong chùa đông đủ tiếng ồn ào trò chuyện tôi mới tỉnh một chút thì thấy ba mẹ và các em bạn bè người làng ngồi quanh tôi, rồi tôi mới kể câu chuyện cho tất cả nghe. Sau bữa cơm trưa bận rộn ngày rằm, sư thầy mới đến gọi hồn vía lại cho và ông ngồi xuống chơi kể lại câu chuyện cô ma đó là:
- Đã lâu có một gia đình dân tộc miền núi đến làm cái lều nhỏ ở nơi đó, người trong tộc người ta hay đem thịt thú rừng đến cho gia đình này bán, nhưng một hôm không may khi cô đang ngồi bán đó trời giông tố và sét đánh thẳng vào cô, chết tại chỗ mặt cô bị cháy đen một nửa. Người dân tộc thì lại không có tôn giáo gì cả nên không có ai cúng bái cho linh hồn cô được siêu thoát, nên đêm âm u hay đêm rằm lớn cô hay xuất hiện như vậy. Còn sáng sớm nay sư trong chùa đang chuẩn bị tụng kinh sáng thì thấy tôi khủng hoảng chạy tới, chỉ chỉ chỏ chỏ về phía ngã ba đường ú ớ với tiếng m m ma ma, mấy chú tiểu mới đem vào nằm ở góc nơi tụng niệm và đắp chăn cho nghỉ ngơi.
Nghe xong chuyện kể của ông sư thầy, tôi cũng thấy tỉnh táo là biết rõ là mình đã gặp ma mà trên đời là lần đầu tiên thấy ma rõ luôn. Tất cả chắp tay lễ chào cảm ơn ông rồi ra về.
Và từ đó khi đưa rau ra chợ đến ngã ba đường thì không đạp thắng ngừng như trước đây mà hít gió đầy cái phổi, nhắm mắt ba chân bốn cẳng chạy cho qua ngã ba này trước đã mới đi bộ tiếp rồi lúc về từ chợ cũng vậy tới ngã ba là nhắm mắt bay luôn, hết cả tiên giáng trần, hết cả bắt cô, rồi cuối cùng đi đến gần ngã ba thì sợ té đái luôn, được một bài học thấm thía trong tuổi nghịch ngợm về ma quái nhớ đời không quên luôn.
Một thời gian sau tôi lấy vợ, rồi về quê ở với vợ xa thành phố nhưng lúc nào mà nghĩ đến ngã ba này vẫn còn nổi da gà gai ốc lên tại chỗ. Hôm nay tôi từ quê trở về chia sẻ đám tang của bạn xưa, khi đi qua ngã ba đường đó giờ đã có đầy nhà cửa người ở mà tôi vẫn nhắm mắt và rợn tóc gáy luôn không ngừng.

        Chuyện Ngã Ba Nhắm Mắt
       Bounthanh Sirimoungkhoune

TRUYỆN: CÁI NỒI CƠM

Một câu chuyện dân gian từng nghe kể đi kể lại với một ngôi làng:
- Một gia đình ở trong làng cũng quá nghèo, vì đất đai ruộng nương không đủ sống, thì hàng năm cũng phải đi kiếm làm mướn thêm cho đủ, trong nhà có 2 đứa con gái, một đứa 13 tuổi và một đứa 11 tuổi. Ở trong làng ai cũng khinh vì nghèo như bị chia cách riêng ra khỏi xóm làng, đến cái nồi cơm nấu ăn cũng không có, phải nấu ăn bằng cái ống tre, năm nay lại mất mùa nữa, không có mưa. Hai vợ chồng bàn nhau không cho con gái biết, một đời sống mà không có tương lai, quần áo mặc cũng không đủ, ăn uống cũng thất thường, nên muốn đem hai đứa con đi cho người khác, hai vợ chồng rất là chăm chỉ lương thiện nhưng cũng không tránh khỏi số phận trời. Sau khi bàn nhau xong, rồi ngó hai đứa con rất là ngoan ngoãn và biết thương yêu nhau chị em, một ngày mai hai đứa phải xa nhau, nghĩ tới hoàn cảnh đó hai vợ chồng rỏ nước mắt trong đêm nằm ngủ, xong tới đêm mà quyết định là mai sẽ nói với hai đứa con gái mình, nước mắt rỏ giọt cả ngày mà lại sợ con thấy mới cố hết mọi đường để giả vui cho con mình hai đứa thấy.
Trong đêm đó hai vợ chồng, nằm ngủ hiện lên một giấc mơ lại cùng một chuyện:
- Thấy một ông già tóc tai dài và trắng bạch đến gõ cửa và nói:
- Hai đứa con gái của hai người đó là cháu ruột của tôi gửi mà, khi tôi mang hai đứa đến gửi ấy, thì thấy hai người có tấm lòng quá nhiều lương thiện, rồi một ngày mai có thể bao nhiêu người được nhờ vả hai đứa bé này đó. Hãy nhớ hai vợ chồng các con không có quyền đem đứa bé cho ai hết, và nếu đem hai đứa con này đi cho người khác thì ngày mai vợ chồng các người sẽ gặp hậu quả tang thương chẳng may mắn gì đâu. 
Vừa giấc mơ tới đây thì hai vợ chồng chợt choàng tỉnh giấc nửa đêm cùng một lúc, ngồi dậy kể ra chung một câu chuyện trong mơ, hai vợ chồng bàn nhau và dừng câu chuyện đem con gái mình đi cho người khác nuôi.
Ngày mai khi hai vợ chồng đang đi xin làm mướn để lấy bát cơm, tội thay, chẳng có ai mướn, hai vợ chồng nhịn đói từ sáng mới ghé chùa xin một nắm xôi khô về nấu cháo ăn, khi về tới nhà đã chập choạng tối, hai chị em chạy ra tươi cười và nói:
- Hai chị em kéo tay ba mẹ xuống gần bờ sông và chỉ tay xuống một kẽ nứt ở dưới đất, như thấy gì bằng kim loại. Hai vợ chồng với hai đứa con đào bới lên thì thấy là cái nồi cơm của người đời về trước và đã lấy đất nung chét miệng nồi cơm như không cho nước vào trong nồi trước khi chôn xuống. Hai vợ chồng bưng cái nồi cơm lên thấy quá nặng, đem về nhà rồi hẵng cậy ra coi bên trong, giờ đã tối rồi, bụng thì đói không được ăn gì từ sáng. Mẹ lấy xôi khô bỏ vào ống tre mà chẻ đôi nấu cháo cho đủ ăn cả nhà còn ba thì rửa cái nồi cơm trước khi cậy nắp nồi, vừa ngồi vừa than thở, nồi cơm đựng cái gì ở trong mà nặng cả hơn 20 kg vậy. Khi cả nhà ăn cháo xong đỡ cơn đói bụng một chút, thì dưới ánh đuốc lờ mờ, nắp nồi cơm bị cậy thì trong đó có:
- Tất cả mọi người lui về phía sau, khi thấy một bộ xương đầu lâu người còn nguyên vẹn, với đầy là vàng bạc bên trong. Cả 4 người chắp tay lễ xin cám ơn và xin cho biết là làm thế nào với xương đầu lâu này, xong ba mẹ đem xương đầu lâu người ra để ở ngoài nhà. Trong đêm lần này cả 4 người mơ cùng một chuyện với nhau là:
- Có một ông già đến nói và cám ơn đã đem tôi ra khỏi nơi yểm bùa ngải, tôi đã nằm ở trong đó hơn 100 năm rồi, xương đó đừng có đem tôi đi đâu hay vào chùa gì cả, tôi đến ở với gia đình các ngươi có được không? 
Giấc mơ tới đó, khi sáng dậy mẹ lấy bạc một chút đi bán rồi mua gạo, mắm muối về với cái nồi nấu xôi, nấu cơm luôn, cái nồi nấu cơm mà đào lên nó to đủ cho hơn 10 người ăn mà còn có hình 12 con giáp ở cái vung và cái quai nồi có cả hình 2 con cóc nữa, ngó đáng quý giá. Mẹ tôi mới đem rửa cho sạch lau chùi cho bóng rồi để lên nơi cao ráo để phụng thờ những ngày rằm đến, còn vàng bạc thì đem rửa rồi chôn cất cho kỹ lưỡng gọn gàng khỏi bị trộm cướp sau này.
Hôm sau mẹ đi chợ mua vài bộ quần áo cho hai con, còn bộ đầu lâu xương thì chôn ở góc sân đằng trước nhà vào, làm một cái miếu nhỏ lên trên và dạy dỗ con cái cho biết ngày rằm nào cũng phải có bông hoa trái cúng bái, còn hai vợ chồng thì ngồi bàn nhau, rồi bán vàng chút ít để kiếm mua đất đai, làm ruộng nương trồng trọt, khỏi đi xin làm mướn hay xin nắm xôi khô hay đi nhặt cái quần áo cũ rách rưới vứt đi của người ta về vá lại mặc nữa.
Một chuyện êm ấm của một gia đình với sự thay đổi chút ít đó, đã làm cho bao nhiêu người để ý và ghen ghét thêm nữa, thì thầm thì thào theo chợ búa xóm làng.
Bây giờ gia đình đã có bao nhiêu vàng bạc hơn hết cả làng nhưng vẫn ăn ở sinh sống như trước chỉ vài bộ quần áo mặc thôi, và cơm ăn qua ngày chứ không có khoe giàu sang gì cả, cái quan trọng nhất là đi cúng vào chùa chút ít.
Rồi cũng không tránh khỏi cái tò mò thăm hỏi hay ghen của người làng, tiếng đồn đãi là đi ăn trộm quần áo đâu về, chứ nghèo như vậy lấy tiền ở đâu mà mua. Một thời gian trôi cũng không hãm được vì hai đứa con còn thơ, khi đem thức ăn vào cúng chùa, ai cũng để ý vì đời sống đến nỗi nấu cơm vào ống tre sao có tiền mua cơm gạo vào cúng chùa.
Xong một hôm đứa bé lỡ miệng nói:
- Là đã may mắn đào được cái nồi cơm của cũ thôi, vì vàng bạc thì ba mẹ không cho biết đến.
Gia đình hiền lành và lương thiện, một mái nhà lợp bằng cỏ tranh và vách bằng nứa, cột nhà bằng cây tre nhỏ bé ở cuối làng, xong một hôm ba mẹ với hai đứa con lên làng khác cũng xa vài cây số, là muốn đi coi vườn ruộng để mua, chiều mới về đến nhà thì ngập đầy với nỗi buồn bã, khi thấy nhà mình bị cậy, quần áo đồ đạc lung tung hết, trong nhà đã mất cái nồi cơm, tiền bạc không mất gì cả vì ba mẹ đã chôn cất xuống dưới đất rồi. Ba mẹ hỏi có ai được nói đến chuyện cái nồi cơm này không?
Đứa bé lớn trả lời:
- Dạ con nói khi con đi cúng chùa thì có bà cô bán tạp hóa ở góc chợ mà mẹ dẫn con đi mua váy mấy hôm trước đó, hỏi con luôn miệng nên con lỡ nói ra chuyện cái nồi cơm này, con xin lỗi, từ giờ con nhớ không nói thêm.
Tất cả ngồi ngó mặt nhau buồn không biết làm thế nào nữa, ba chợt nghĩ ra một câu chuyện gì, ba đứng lên đi lấy nhang nến rồi bước xuống nhà đến cái miếu nhỏ góc sân trước nhà cúng khấn và xin lỗi, chúng tôi không khả năng mà giữ gìn cái nồi cơm, và nói ai lấy nồi cơm tôi đi thì đừng cho nó được bình an và cuộc đời cho gặp tai sang nạn đến, cầu khấn một lúc lâu mới lên nhà.
Sáng mai đến, hai mẹ con đi chợ đến tiệm tạp hóa đó mua dầu hôi để thắp đèn, mấy tiệm bên cạnh thì cũng thì thầm thì thào nhau. Bà chủ tiệm hỏi dạo này không thắp bằng đuốc à, hay là gặp may mắn gì mà đổi đời vậy. Hai mẹ con im lìm không nói, lủi thủi về nhà.
Sau khi mất cái nồi cơm được hai tuần, ba mẹ mới rủ hai đứa con, chúng mình quá xui xẻo, vậy thôi chúng mình làm một bữa cơm cúng chùa, và cúng tiền một chút, cầu cho linh hồn chiếc sọ được bình an, và cầu cho cái nồi cơm về nơi chủ cũ, trong lòng được chút êm ấm. Khi xong bữa cơm trưa hai vợ chồng với hai đứa con loay hoay dẹp dọn giúp chùa, ngồi nghỉ mệt một chút và nghe ông sư thầy kể một chuyện lạ lùng mà xảy ra trong làng đêm qua cho nghe:
- Đêm qua 11.30 giờ đêm, một gia đình mà ở góc chợ, cõng nhau vào chùa nửa đêm.
Ba hỏi:
- Chuyện gì đó, có phải là bệnh không?
Ông sư thầy vừa kể vừa lắc đầu:
- Đêm qua nó dậy đi tè rồi đứng hình luôn, xong thì nói lảm nhảm như người điên khùng vậy, đêm qua tôi phải dậy để gọi hồn gọi vía nó trở về, hôm trước cũng có hai người là bạn thân với nó, cũng xảy ra chuyện tương tự như vậy, là một đứa con của bà bán tạp hóa ở góc chợ. Cả 3 đứa này ở 3 nơi ở khác nhau mà nói cùng một câu chuyện, mà xảy ra y hệt giống nhau luôn. 3 đứa này thân nhau lắm, tụi nó đi làm gì về không biết mà tại sao bị ma hành dữ vậy, đến nỗi tè ra quần, đứng cả hình nói lung tung mất cả hồn vía, theo tụi nó kể:
- Là ma đàn ông cao lớn đến bóp cổ thở không được luôn, nhiều khi thành cái sọ người to lớn đè lên mặt, ngạt thở luôn. Cả 3 đứa gặp cùng một chuyện giống nhau có lạ không, hơn một tuần rồi trong làng xôn xao chuyện này các con có nghe không?
Cô vợ trả lời:
- Sao trong làng mình lại xảy ra chuyện lạ như vậy, chúng con không nghe gì cả vì cái nghèo mà người trong làng đâu ai muốn trò chuyện với gia đình chúng con. Khi dẹp dọn chùa xong thì cả 4 người lễ tạ ơn ông sư thầy đã từng lấy xôi khô cho chúng con khi thiếu thốn.
Một vài ngày sau ba tôi kể lại, khi ba đi qua chùa thì ông sư thầy gọi vào và kể:
- Các con nếu không quan trọng thì đừng ra nhà ban đêm về chuyện ma quái trong làng mình như xôn xao và 3 đứa đó càng ngày càng nặng mất hồn mất vía không giống người gì cả.
Ba chắp tay lễ cám ơn lời khuyên nhủ của ông sư thầy rồi ra về.
Bây giờ gia đình đang mải bận rộn kiếm mua đất đai cho đủ làm ăn trồng trọt và có mảnh đất để lại cho con cháu ngày mai, cả hơn 10 năm mà cả làng ai thấy cũng tránh từ xa, người ta sợ mượn vay tiền hay xin ăn uống, bây giờ dù có vượt qua cái nghèo khổ đó nhưng vẫn giữ gìn cái nghèo để nhắc nhủ lòng và dạy dỗ con cái từng ngày.
Một dạo lu bu về chuyện ruộng đất, mẹ đi ra chợ mua dầu hôi, chủ tiệm tạp hóa chạy lại chào và nắm tay mẹ, chào hỏi một cách thật là lễ phép, mẹ cũng chẳng nói gì cả chỉ nói:
- Cho tôi xin mua dầu hôi một lít.
Bà chủ tiệm nói:
- Thôi người chung làng tôi không lấy tiền gì cả, nghĩ là quà đi.
Mẹ tôi nói:
- Tôi vừa đi vay mượn tiền người làng trên về vẫn còn đủ tiêu xài. 
Mẹ trả tiền tự nhiên cũng chẳng nói năng gì nữa, mẹ đi vòng về phía chợ búa, nghe người ta thì thầm thì thào và đôi mắt người ngó, mẹ tôi cúi mặt đi về, chẳng có gì tha thiết với miệng và đôi mắt thiên hạ, khi đi qua thêm một gian nhà ở góc chợ là gian nhà mà 3 đứa gặp ma mà ông sư thầy kể đó, chủ tiệm chạy kéo tay mẹ, một cách lạ lùng kính nể và hỏi:
- Ông xã với hai cháu khỏe chứ, ghé chút uống ly nước trà nhà tôi được không?
Mẹ tôi bàng hoàng giật mình và trả lời:
- Trên đời tôi quá nghèo chưa bao giờ được biết mùi vị của ly nước trà là thế nào, tôi cám ơn và ráo bước về ngay.
Mẹ vừa đi về vừa nghĩ, cả mấy chục năm qua khi thấy bóng người gia đình mình, nào là nhổ nước miếng, nào chạy vào lấy cái chổi quét, nào là lườm nguýt đủ kiểu, tại sao dạo này lại có chuyện lạ như vậy, mẹ cũng chẳng nhặt vào lòng gì cả.
Bây giờ ở trong làng lại xôn xao thêm một câu chuyện của ông chủ cửa hàng bán đồ cũ, nằm bất tỉnh mê man nói lung tung ở trong chùa từ đêm đến sáng gần trưa mới tỉnh lại. Trong làng thì đã ngập đầy câu chuyện lạ, nhưng gian nhà nhỏ nhất làng nghèo khổ đó vẫn im lìm, không quan tâm đến chuyện gì cả của người trong làng, cũng không muốn cho có chuyện nào lọt vào gian nhà mình, ngoài ra đi cúng chùa bỏ xôi hàng sáng thôi. Ông sư thầy thương nhất là gia đình tôi, khi thấy gia đình tôi cúng chùa ông luôn luôn nhắc nhủ đừng bao giờ quên cái nghèo mà số phận đời đã từng mang theo hơn nửa đời người đó, khi đời sống dư thừa đừng bao giờ bạc tình bạc nghĩa với cái nghèo đã qua. Ông nói như là ông đã biết hay ngó thấy số phận của con người mình ngày mai đến.
Hôm nay, ông nói:
- Trong làng mình 3 gia đình mà bị ma dọa đó đi kiếm mời một thầy bùa thầy ngải để chữa cho 3 đứa con mà mất hồn điên điên khùng khùng ấy, người làng đến chờ coi chuyện lạ và đang xôn xao nhau.
Ba tôi hỏi ông sư thầy:
- Đã từng đem vào chùa rồi còn chưa bớt chút nào sao, hay là 3 đứa đó bệnh?
Ông cười nói:
- Con ơi, ăn hiền thì gặp cái lành, ăn ác độc thì trời quả báo, chứ không có chùa nào hay là thầy bùa ngải gì cả mà giúp được, trừ khi gia đình và 3 đứa đó biết tội lỗi quay lại bến bờ thì mới có thể bớt nạn được, sinh sống lương thiện và có đầy lương tâm như các con thì quá tốt. Ngày hôm nay cả làng như nghỉ cả buổi chợ đi coi ông thầy bùa thầy ngải tới chữa bệnh cho 3 gia đình giàu sang đó.
Ở trong làng hôm nay, ông thầy bùa nói:
- Đây là ma dữ lắm nó đang quây quần ở trong làng này, đồ cúng mâm cúng đủ kiểu. Ông vừa đi vừa tụng vòng quanh 3 gian nhà cho đến chiều mới xong, người làng ai cũng muốn là 3 cậu sẽ tai qua nạn khỏi, rồi cả 3 đứa thấy tỉnh táo, ai cũng khen ông thầy bùa này giỏi lắm giỏi hơn cả ông sư thầy nhiều lần.
3 gia đình đó nói khắp làng:
- Nếu biết vậy thì cần gì mà đem vào chùa cho tốn thời gian và tốn tiền nữa. Bây giờ quay ra khinh bỉ cả chùa chiền.
Hai ngày sau ba mẹ tôi đến cúng cơm chùa thì ba mẹ tôi trò chuyện với ông sư thầy:
- Chuyện thầy bùa mà giúp được 3 gia đình đó thì quá mừng cho người ta.
Ông sư thầy cười lên khà khà và nói:
 -Đây mới là người mà ăn độc ở ác cả cuộc đời, rồi còn tiếp nối tới đời con mình nữa, các con chờ mà coi nghe, đây là chuyện mới bắt đầu cơn giông tố đó thôi, các con chờ mà coi sẽ hiểu thêm những người độc ác sẽ ra thế nào sau này.
Đến ngày thứ ba thì 3 đứa đó, khi đêm đến thì lại càng nặng hơn trước, khi khóc khi cười, nửa đêm chợt tỉnh giấc xong đốt hết cả nhà, nửa đêm cả làng cứu hỏa. Ba mẹ tôi nghe tiếng cũng chạy vào trong làng giúp nhau tắt lửa đang cháy nhưng cả làng cũng chẳng giúp được gì, vì đổ dầu hôi khắp nơi rồi đốt, thế là trong một đêm thôi mà cả 3 gia đình trắng tay để lại mấy bụi tro còn bốc khói, sáng ra 3 gia đình ngồi rỏ giọt nước mắt ngó đống tro khổng lồ giữa chợ giữa làng.
Mẹ tôi nói cho hai đứa tôi nghe:
- Thời xưa 3 gia đình này ăn độc ở ác lắm con ơi, giàu tại lường gạt cướp của người ta, không có gì tốt đâu rồi về cuối cũng trả về trời thôi đừng bao giờ ăn độc ở ác với người nghe con. 
Trong làng chuyện ma quái với 3 đứa này còn chưa xong thì lại tới ông chủ tiệm bán đồ cũ, lần này trong làng không có ai nói tới ông thầy bùa thầy ngải gì cả, tiệm bán đồ cũ mời ông sư thầy đến tụng kinh nhà và cúng cơm, ông chủ tiệm nói:
- Trong đêm nhà tôi mấy tuần này, cứ nghe tiếng chân người, tiếng lẩm bẩm, nhiều lần tôi quá sợ vì hình bóng ma đàn ông chỉ tay lên mặt tôi nói với giọng khàn khàn là:
- Tao muốn về nhà tao, mày không có quyền mà giữ tao ở nhà mày, nói xong bóng đó chạy thẳng vào bóp cổ tôi, nếu mày không được cho tao về tao sẽ hại cả gia đình mày, nó xảy ra 2-3 lần như vậy.
Khi ông sư thầy tụng kinh xong mới nói:
- Đừng gian lận của ai, nếu cái gì mà nó có chủ thì trả lại cho chủ thì đời sống sẽ bình an. Tụng kinh xong làm theo phong tục, ông sư thầy và chú tiểu ra về. Vài ngày sau thì ông chủ tiệm đồ cũ đến tạ ơn sư thầy khi thấy trong nhà tất cả trở về bình an như xưa.
Trong thời gian này trong làng như đầy là chuyện rùng rợn ma quái.
Ông trưởng làng gọi họp cả làng mới có ý kiến là:
- Mời cả làng làm lễ lớn ở chùa, cũng nên làm lễ mỗi năm có một lần, như bây giờ đã 3-4 năm không được làm lễ lớn trong làng, và mời người cả làng trên làng dưới đến cúng bái chung nhau, hai làng cũng lớn nhưng là làng mới nên không có chùa chiền gì cả, nếu làm lễ lớn thì phải đến làng mình, ngày rằm tuần tới là ngày lễ còn thêm tuần nữa chắc đủ cho người làng chuẩn bị đồ cúng bái.
Người trong làng thì ai cũng đồng ý vui vẻ chờ mong tới ngày đó, để được cuộc sống an bình trở lại như xưa, khỏi chuyện lạ lùng ma quái như mấy tuần nay.
Trưa nay ba mẹ với hai chị em tôi bưng mâm cơm vào chùa, khi sư thầy ăn xong thì tất cả mọi người ngồi xuống ăn cơm, bỗng nhiên có một gia đình hai vợ chồng với một đứa con, từ làng trên đem nhau tới chùa vì khủng hoảng đêm qua, đã gặp ma quây quần quậy phá cả đêm mất hồn mất vía nói không ra lời luôn.
Ông chồng như còn chưa tỉnh táo đủ để kể thành câu chuyện, chỉ có bà vợ là người kể câu chuyện xảy ra đêm qua:  
- Cả gia đình đang nằm còn sớm chưa được ngủ thì bỗng có bóng đen đứng ở chân giường nằm rồi chỉ tay vào mặt chúng tôi hai vợ chồng và nói:
- Tụi mày là ai mà đem tao giam ở đây, nếu mày không đem tao về lại với chủ tao thì sẽ giết cả gia đình mày luôn.
Hai vợ chồng với một đứa con trai cũng là người khá giả ở làng trên, chuyện này xảy ra 2-3 đêm liền mà khi sáng dậy cố ngồi nghĩ hỏi nhau mà không biết là cái gì, hay đã đem vật gì mà lưu luyến với đường tâm linh về nhà thì cũng không có gì đem về cả. 
Con trai 18 tuổi đi tán gái về đêm cũng gặp, một bóng dí theo đến nỗi mất cả hết hồn vía tẩn tẩn mát mát cả đêm luôn.
Trong lúc gia đình làng trên đang kể chuyện xảy ra cho ông sư thầy nghe. Gia đình nghèo ở đó không muốn nghe chuyện riêng tư của người ta, nên dẹp dọn mâm cơm gấp rồi ra về.
Khi đến ngày lễ lớn trong làng, hai đứa con gái đến giúp chùa cả ngày, một ngày lễ mà nhộn nhịp đông đủ cả làng và người làng khác cũng tới cúng viếng, xong ngày lễ bái cả làng ai cũng vui mừng cầu cho tai qua nạn khỏi cả làng vì ai cũng sợ hãi khi thấy 3 gia đình nhà cháy trụi trong một đêm và 3 đứa con trai cũng tẩn tẩn khùng khùng luôn như vậy, 3 gia đình mà nhà cháy làm cái lều nhỏ ở cuối làng.
Còn trong làng mấy đêm nay lại im lặng chuyện ma quái, nhưng bây giờ lại nghe chuyện ma quái từ làng trên đến.
Chuyện xảy ra với gia đình ở làng trên:
- Trong cơn khủng hoảng kéo dài, một hôm gia đình ở làng trên mới đi coi bói với một người già cả trong làng, khi đi tới nhà chưa được ngồi xuống coi bói, ông già hơn 80 tuổi đang ngồi quay mặt vào vách nói trước luôn:
- Có một người đàn ông đi theo các con đến đây sao không gọi nó vào nhà cùng các con. Hai vợ chồng với một đứa con bỡ ngỡ nói:
- Đâu có ai ngoài ra 3 người chúng con thôi.
Ông già nói tiếp:
- Nó đang đứng chờ với đôi mắt hận thù gì các con đó, các con làm gì cho người ta.
Ông già hỏi tiếp:
- Trong 4 tuần này các con đi lấy cái gì lạ đem về nhà không?
Cả 3 người trả lời:
- Không có gì hết, trên đời cũng chưa từng đi trộm cướp của ai hết, chúng con cũng đâu có làm gì mà có lỗi với hàng xóm láng giềng gì cả. Bà vợ ngồi nghĩ như có gì hiện lên trong lòng ngập ngừng một lúc mới nói:  
- Không có gì thật, chỉ có chúng con đi đến làng dưới và thấy cái nồi cơm đồ cũ đẹp thấy mê, và chúng con mua về chưng ở trong nhà, chứ đâu phải các con đi trộm cướp ai về đâu, mình mua về mà.
Ông già nói:
- Nồi cơm có chủ lâu rồi đem trả người ta là hết nạn. 
Ông già vẫn ngồi quay mặt vào vách. Hai vợ chồng ngó mặt nhau, thôi đúng rồi chúng mình đem về trả lại, hai vợ chồng lấy tiền bỏ lên mâm cúng tạ ơn ông già rồi đi về. Khi tới nhà thì lấy cái nồi cơm xong đến làng dưới tiệm bán đồ cũ gấp ngay trong hôm đó luôn.
Vài tiếng đồng hồ sau thì 3 người đã đến trước tiệm bán đồ cũ với cái nồi cơm, chào và nói:
- Chúng tôi túng thiếu nên đem lại trả, còn tiền thì tùy ông muốn đưa lại bao nhiêu cũng được.
Ông chủ tiệm nói:
- Khi bán là 20 ngàn, hôm nay tôi chỉ có vài ngàn có chịu không? 
Hai vợ chồng nói thôi bao nhiêu cũng được, tất cả cầm tiền vài ngàn đó đi thẳng vào chùa cúng luôn cho tai qua nạn khỏi.
Ông sư thầy bước ra thấy như ông đã biết gì xảy ra và ông nói trước:
- Các con hãy ngồi xuống, là các con làm đúng rồi, đồ nào cũng có chủ, nếu mình không là chủ thì đừng bắt buộc người ta phải ở với mình, sẽ có nạn vào thân đó, cũng may là các con mua lấy bằng tiền chứ không phải các con đi ăn trộm lấy về, nếu ăn trộm còn tai họa nặng hơn đây nhiều lần có khi đến mất mạng đó, các con có biết không. 
Hai vợ chồng cúng tiền đó vào chùa xong rồi quỳ tạ ơn rồi ra về, rồi từ đó cả gia đình êm ấm vui vẻ như xưa.
Quay lại chuyện xảy ra trong làng:
Còn về ông chủ tiệm quá mừng và còn chửi sau lưng nữa:
- Đồ ngu, mua 20 ngàn, 4 tuần bán lại có 2 ngàn cũng bán.
Nhưng đêm nay ông chủ tiệm đã có một người bạn xưa và thân thiết trở về, chưa tới nửa đêm nghe tiếng gõ cửa, ông mở cửa ra thì, đứng hình luôn, hình bóng người đàn ông hồi trước đã im lặng được cả tháng giờ lại xuất hiện nữa, ông cố cái bình tĩnh chạy và té khi vấp phải cái nồi cơm, bà vợ nghe tiếng khủng hoảng và té, mới chạy ra đỡ lấy ông dậy, một lát mới nói ra được và quát lên là:
- Tại sao đem cái nồi cơm để giữa đường đi cho vấp té vậy!
Bà vợ nói:
- Đâu có ai đụng chạm vào đồ bán ở nhà trước bao giờ ông cất đâu thì nó nằm ở đó chứ, ông quên cất vào kệ sao!
Một lát tỉnh lại ông đứng lên cất cái nồi cơm vào kệ tủ.
Bà vợ nói tiếp:
- Tôi chẳng nghe ai gõ cửa gì cả, hỏi con trai và con gái ông coi có đúng không?
Hai đứa con trả lời:
- Đâu ai nghe tiếng gõ cửa gì đâu ba.
Ông đứng sững một chút rồi đi ngủ, khi sáng sớm bà vợ dậy nấu xôi chuẩn bị bữa cơm sáng, bà đứng ngơ ngác một lát và chạy vào đánh thức hai đứa con dậy:
- Đi tìm ba con, giờ không biết ông ở đâu, mà trong nhà không có, nhà trên, nhà dưới, nhà trước, nhà sau cũng không có.
Đến khi mở cửa ra ngoài ai cũng ngỡ ngàng, cửa vẫn còn cài chốt bên trong mà sao ông ra nằm ở ngoài nhà, và cái nồi cơm nằm ở bên cạnh được, vợ con đánh thức ông dậy, ông còn chưa tỉnh dìu ông vào chỗ nằm và cho ông ngủ tiếp, đến gần trưa ông mới dậy, khi dậy rồi ông cứ cãi bừa là ông không được ra ngủ ở ngoài nhà gì cả, rồi một lát thì im cãi lộn nhau, ông còn đổ tội cho các con đem nồi cơm ra khỏi kệ mà không cất lại chỗ cũ nữa, ai cũng im và chờ coi tối nay ra sao. Khi màn đêm xuống vợ với hai đứa con thắp nhang nến cầu khấn cho bình an rồi đi ngủ, khi đêm khuya còn chưa tới, còn chưa ai nhắm mắt xuống được thì có tiếng ai đang làm gì ở nhà ngoài nơi để đồ bán. Cả 4 người ngồi dậy ngó mặt nhau và cùng đi ra với nhau thì ai cũng bỡ ngỡ một lát, khi thấy cái nồi cơm nó ra nằm ở trên bàn chứ không có ở trên kệ tủ, lần này ông đứng ngó cái nồi cơm và không nói được gì cả, ông cầm cái nồi cơm để vào kệ tủ.
Ông nói:
- Coi tối nay và sáng mai ra sao.
Vợ ông với hai đứa con tranh nhau nói:
- Ông có từng nghĩ không, là khi ông bán cái nồi cơm đi rồi thì trong nhà yên tĩnh ban đêm, chứ không phải là mời sư đến tụng kinh rồi nó im mà khi ông mua cái nồi cơm này về từ đêm đầu đã xảy ra rồi ông nghĩ coi, khi người ta mua cái nồi cơm rồi mà người ta còn đem về trả với đồng tiền bằng đó.
Ông chủ tiệm ngồi nghe vợ nói, rồi đứng lên đi ra đi vào ngó cái nồi cơm đang nằm ở kệ tủ, ông nói tất cả mọi người để ý cùng nhau coi, có gì lạ với cái nồi cơm này, trong đêm ngủ, hai vợ chồng mơ cùng một chuyện là:
- Có một người đàn ông to lớn, đến chân giường chỉ tay vào mặt hai vợ chồng và nói: "Hãy đem tao đi trả cho chủ của tao, các người không phải là chủ tao, nếu còn bướng bỉnh nữa sẽ xảy ra chuyện không may mắn cho gia đình các người". Hai vợ chồng chợt choàng giấc ngủ cùng một lúc, ngồi dậy ngó mặt nhau.
Chồng kể:
- Tôi nằm mơ phải đi trả cái nồi cơm cho chủ nó, bà vợ cũng nói cùng một câu. Hai vợ chồng vừa bước chân xuống giường thì hoảng hồn tại chỗ vì chân đã bước vào cái nồi cơm dưới chân giường từ lúc nào, hai vợ chồng đem nồi cơm lên bàn rồi nổi gai ốc da gà tại chỗ, hai vợ chồng nói:
 -Chúng tôi hứa là đem nồi cơm đi kiếm chủ và trả lại cho người ta.
Sáng mai xong cơm sáng rồi hai vợ chồng đến cái lều mà bà chủ tiệm tạp hóa nhà cháy đó xin trả lại cái nồi cơm và kể lại hết câu chuyện đã xảy ra trong thời gian cho nghe. Hai vợ chồng bán tạp hóa mà nhà cháy đó sợ hãi và cũng không muốn nói là mình cho con mình đi cạy cửa nhà và ăn trộm cái nồi cơm về. Hai vợ chồng bà bán tạp hóa tránh né và nói tiếp:
- Ông muốn đi vất đâu thì ông đi đừng có lưu luyến đến chúng tôi, cũng đừng nói là tôi đem đến bán cho ông nghe, tôi không nhận cái gì hết, nhưng hai vợ chồng bán đồ cũ không chịu mới nói:
- Tôi đâu lấy tiền gì của cô chú đâu, tôi chỉ xin là tôi đã được trả cái nồi cơm này về cho chủ nó thôi.
Hai người gây nhau một lát thì hai vợ chồng bán đồ cũ cầm nồi cơm về nhà, xong cơm trưa hai vợ chồng bàn nhau:
- Là mình đi nói với ông trưởng làng để kiếm trả lại cho chủ nó hay là đi bàn với ông sư thầy tốt hơn, hai người đang ngồi nghĩ.
Ở trong chùa ngày hôm nay, 4 người gia đình bé nhỏ từng nghèo khổ đó đang cúng cơm trưa ở chùa, ông sư thầy già mới nói:
- Hôm nay các con đừng vội về nhà, có khi có tin mừng cho các con đó.
Ông bắt đầu hỏi:
- Trong mấy tháng trước, trong nhà có gì bị trộm cướp hay mất đồ mất đạc gì không?
Mẹ mới nói với ông sư thầy là:
- Gia đình chúng con đã nghèo khổ nhất làng cả gia tài có cái nồi cơm, mà còn bị người cạy cửa nhà vào lấy cái nồi cơm đó đi, nồi cơm của cũ dễ thương lắm, trên nắp vung có hình 12 con giáp và hai quai nồi cơm có hai con cóc, tôi hai vợ chồng rửa sạch và đánh bóng rồi đem lên nhang thờ chứ đâu được đem ra nấu ăn đâu, nồi cơm đó hai vợ chồng chúng con đào dưới đất gặp mà, chúng con quá tiếc nó luôn, vì mình quá nghèo nên chịu thôi.
Nghe xong ông sư thầy nói:
- Thôi dẹp dọn rồi chúng con về được rồi, nếu ông có tin gì về cái nồi cơm thì ông sẽ cho chú tiểu con chạy đi báo cho biết nghe. Cả 4 người vui vẻ đi về nhà.
Còn đằng gia đình bán đồ cũ, cũng muốn trả cái nồi cơm lại cho đúng chủ để còn sinh sống an lành ngày mai, bỗng nhiên đồng ý đi đến ông trưởng làng để xin cho ông giúp trả lại cho chủ. Hai vợ chồng ngồi kể câu chuyện từ đầu đến cuối cho ông nghe. Ông thấy nồi cơm cũng không dám đụng và 3 gia đình nhà cháy thì không chịu nhận, mình là người đem đi bán. Ông trưởng làng mới nói:
- Nếu là chuyện ma quái đó thôi thì chúng mình đi gửi ở chùa chứ ai mà giám giữ và để ở nhà nữa. Tất cả đồng ý, rồi cùng nhau đến chùa. Ông sư thầy ngó thấy cái nồi cơm, ông mỉm cười và nói trong khi mấy người đến chưa được nói câu nào cả:
- Rồi đã đến ngày mà nó phải về ở với chủ nhân nó, chắc nó vui lòng lắm có phải không cái nồi cơm, ông vuốt ve cái nồi cơm.
Ông nói tiếp:
- Rồi các con có gì thì cứ nói:
Mấy người kể từ đầu đến cuối, nếu biết ai là chủ thì chúng tôi sẽ đem đi trả cho xong muốn cho gia đình vui vẻ như cả chục năm qua.
Ông sư thầy trả lời:
- Tôi biết ai là chủ nó, nhưng trước khi đi trả cũng phải làm lễ bái tử tế vì nó có hồn và có lòng thương chủ, người nào gia đình nào mà làm độc ác với nó và chủ nó, gia đình đó phải là người làm lễ rồi đến xin lỗi trả người ta, chuyện này giao cho ông trường làng là người làm.
Ông trưởng làng hỏi lại:
- Chủ của cái nồi cơm là ai và người mà đem đi trả là ai? Cho tôi xin biết rõ, để tôi biết đường mà làm việc, nghe chuyện nồi cơm tôi cũng gợn hồn lạnh tóc gáy rồi. 
Ông sư thầy chỉ tay vào gia đình bán đồ cũ và nói:
- Đi theo gia đình này đến người mà bán cái nồi cơm thì biết ngay luôn, rồi ông trưởng làng điều tra lấy, chùa không có quyền, mà nếu còn gì thắc mắc thì cứ đem nhau về chùa gặp ông, và dù sao tôi cũng phải là người làm lễ cho, trước khi tới tay người chủ nó, để giảm bớt cái hận thù ân oán. Nói xong tất cả mọi người ra về và để cái nồi cơm ở chùa. Ông trưởng làng gọi 3 gia đình nhà cháy đến hỏi thì cả 3 bà trả lời là không biết gì cả.
Vợ chồng bán đồ cũ nói:
- 3 bà mang cái nồi cơm bán cho tôi 9 ngàn, và chia tiền trước mặt tôi mỗi người 3 ngàn mà. Câu trả lời không biết, đôi bên giằng co nhau gần 2 tiếng đồng hồ không xong. Vợ chồng bán đồ cũ với trưởng làng trở về chùa thêm một lần nói:
- 3 gia đình này độc ác thật, trời đã quả báo, thì ông sư thầy mỉm cười nói:
- Không có gì khó đâu, ngày mai khi mặt trời lặn thì tất cả gọi 3 gia đình đó đến hỏi thêm một lần là xong ngay, nồi cơm sẽ đến đó chứng minh cho khỏi cãi nhau.
Tất cả chắp tay lễ cái nồi cơm xin cho giúp đỡ, tất cả vui vẻ về ai cũng chắp tay cầu cho đêm đến lè lẹ, bực bội nhất là hai vợ chồng bán đồ cũ gánh cái tội đi đổ oan cho 3 gia đình đó. Rồi giờ phút kết luận câu chuyện đã tới, chập choạng tối ngày hôm nay, lệnh của trường làng tới mời 3 gia đình thêm một lần. Khi 3 bà tới vẫn nói như hôm qua vậy, nói hai vợ chồng bán đồ cũ đổ oan cho vì ghen cái giàu sang của 3 gia đình chúng tôi. Hai vợ chồng bán đồ cũ mặt tái xanh luôn, hơn một tiếng đồng hồ giằng co thì bỗng nhiên 3 đứa con của mấy gia đình đó không có ai mời đến gì cả, tự tâm đi tới và nói luôn:
- Cái nồi cơm là mẹ tôi tò mò hỏi đứa con gái của gia đình nghèo ở chùa, rồi về bàn với hai bà, nếu có vàng bạc trong cái nồi cơm mà đào lên, mình đến ăn trộm, người nghèo như vậy đi mét hay đi thưa ai nghe miệng tụi nó đâu mà sợ. Vậy mới cho tôi và hai đứa này đang đứng đây đi cạy cửa vào kiếm tiền bạc và cái nồi cơm, nhưng trong nhà kiếm tìm hết cả 3 người cũng thấy vài trăm đồng thôi. Khi lấy nồi cơm về thì mẹ tôi đem đi bán vào tiệm bán đồ cũ, để cho người làng khác mua đi là xong. Nói xong 3 đứa đi về và 3 bà thì ngồi cúi mặt, không nói được một lời nào, mặt mũi tái xanh luôn. Ông trưởng làng thấy đứa con bệnh, 3 gian nhà bị cháy vừa xong ông nói:
- Có nhận tội rồi đi trả và xin lỗi người ta không? 
Cả 3 cúi đầu nhận nói tùy ông cần 3 gia đình chúng tôi ngày nào, nói xong cả 3 đi về, như chưa tới nhà thì cả 3 đứa con trai lên cơn và đòi thắt cổ chết, thế là ầm ĩ cả đêm luôn. Hai vợ chồng bán đồ cũ rất là vui lòng khi hiểu rõ câu chuyện từ cái nồi cơm ra, mà cũng chưa từng nghĩ cái nồi cơm là từ một gian nhà nhỏ nghèo nhất làng mà từng đi xin xôi khô về nấu cháo ăn. Sáng ra ông trưởng làng mời, hai vợ chồng tiệm đồ cũ, đi đến ngôi nhà nhỏ cũ nát ở cuối làng, khi đến thì không thấy ai cả, mới ngược về chùa thì gặp nhau ở chùa. Hai vợ chồng với hai đứa con chắp tay lễ và cám ơn hai vợ chồng ông chủ tiệm và ông trưởng làng. Khi ông sư thầy ăn cơm trưa xong rồi, mấy người ngồi ăn cơm chùa và trò chuyện nhau.
Ông sư thầy nói:
- Tôi không có được bày vẽ câu chuyện gì cả đâu, chỉ vì con ma cái nồi cơm nó muốn cho tôi và ông trưởng làng làm bằng chứng rồi nó mới tha cho 3 đứa kia. Trong khi đó thì bỗng nghe cái nồi cơm nó động đậy một mình.
Rồi hai vợ chồng nghèo nói:
- Chịu một chút nghe rồi chúng mình sẽ trở về nhà của chúng mình như xưa, chiếc nồi cơm im lặng.
Ông sư thầy nói tiếp lời:
- Vậy thì rằm tới này chúng mình gặp nhau và làm cho xong câu chuyện. Nói xong ai cũng chia tay nhau về, chuyện đồn đãi khắp làng, về ma quái từ cái nồi cơm ra, ai cũng muốn thấy muốn coi là cái nồi cơm hình dáng thế nào, người thì muốn thấy người mà độc ác là ai, nên ai cũng ngóng chờ mong cho tới hôm rằm lè lẹ.       
Sáng hôm rằm đã tới, trong chùa đông đủ từng rằm, gia đình ông trưởng làng, gia đình chủ tiệm và gia đình nghèo đó đã đến chùa, cũng nhiều người trong làng muốn thấy cái nồi cơm ma đó thế nào rồi kéo nhau đến chùa, trong khi đang ngồi chờ đó thì bỗng cái nồi cơm nó rung rung một mình, ai cũng quay mặt về ngó với miệng lẩm bẩm:
- Chờ chút rồi người sẽ được về ở nhà với chủ ngươi.
Ông trưởng làng hỏi:
- Các con có hờn ghét, hận thù hay đem theo pháp luật bỏ tù mấy gia đình kia không? Hay cần gì nữa không?
Gia đình nghèo trả lời:
- Chúng con không muốn thấy mặt và cũng không cần người ta đến xin lỗi gì cả chỉ muốn xin cái nồi cơm rồi về nhà thôi, chúng con tha thứ cho người ta. Nói xong ông sư thầy với ông trưởng làng ngó mặt nhau một lát.
Xong ông nói:
- Thôi tất cả do trời định, các con lấy cái nồi cơm về để nơi cũ trong nhà con, rồi đừng quên cúng bái những ngày rằm nghe con, còn 3 gia đình đó không có cơ hội tới nữa rồi, người ta trả nợ cho trời còn không đủ. Ông sư thầy trao nồi cơm cho gia đình nghèo về, rồi tất cả mọi người đứng lên từ giã về, nồi cơm được hoàn nguyên chủ.
Còn 3 gia đình đó sau một thời gian ngắn, thì biến ra khỏi làng, nhiều người nói là thấy một gia đình ngồi ăn xin ở làng trên, còn hai gia đình thì không biết tin tức luôn.
Còn mái nhà nhỏ nghèo thì vẫn như xưa, không gì thay đổi, chỉ có nóc nhà tranh được lợp mới, còn đất đai ruộng nương thì quá nhiều hơn hết mọi người trong làng, đến nỗi phải mướn người làm giúp, còn đứa con gái lớn thì trông coi về đằng cúng bái chùa chiền khi rảnh, từng hạt xôi khô trong chùa đã từng cứu vớt gia đình này, nên luôn luôn dạy con cái đừng quên đi chùa và lương thiện với người.


                  Chuyện Cái Nồi Cơm
              Bounthanh Sirimoungkhoune

TRUYỆN: MÙI SẦU RIÊNG


3 ông vua hồi còn trẻ chắc cũng nghịch ngợm không có vừa, nên đến hơn 70 tuổi với nhau mà khi thấy vẫn còn đuổi đá nhau mới ngồi xuống chuyện trò chơi vui được. Vòng quanh đống củi đầu tối mùa đông miền bắc lào, mấy đứa con cháu nướng khoai lang đêm đó cũng có cái mặt tôi ở đó, thấy vậy tôi mới hỏi 2 ông:
- Tại sao thấy ông kia từ xa tới mà 2 ông lấy tay bịt mũi lại là cái gì vậy, rồi sao ông kia phải đá đít 2 ông rồi mới ngồi xuống?
Một ông trả lời:
- Nếu con muốn biết thì hỏi nó và cho nó kể chuyện cho nghe, đêm nay mấy đứa con cháu chắc cũng muốn nghe chuyện nó kể, vì chuyện xảy ra với nó mà.
Ông từ xa đến ngồi ăn củ khoai nướng rồi bắt đầu kể:
- Khi còn trẻ trai thì ông đi buôn xuôi miền nam của lào, trong thời điểm đó cũng là một gia đình khá giả lắm rồi mà lại còn độc thân nữa. Một năm cũng chỉ đi được 2-3 lần vì đường xá không giống như bây giờ, đi qua tỉnh qua làng thì cũng có người quen người thương mến, còn duyên thì lại đi dừng với một cô bán trái cây bên đường lộ miền nam của lào.
Một cô rất là xinh nữ theo thiên nhiên, 2 lần đi buôn thì cũng dừng bước tán cô, cũng về thăm thân nhân nhà cô, với lời hẹn hò là lần sau khi xuống miền nam thì xin dạm ngõ luôn. Khi ngóng chờ thì phút giờ như trôi đi chậm chạp mệt mỏi mới tới ngày tháng đi xuống miền nam lần nữa, lần này vừa hàng hóa và quà bánh, ngóng thời gian như trôi với cái mong mỏi từng ngày, ngồi đầu cầu thang nhà ngó chân trời thì bỗng nhiên tiếng mẹ gọi nói:
- Có phải con đang ăn sầu riêng không vậy?
Tôi trả lời mẹ:
- Không đâu, đâu có ai ăn sầu riêng gì đâu.
Mẹ nói tiếp:
- Sao mùi sầu riêng đầy nhà luôn nè, rồi em gái và ba cũng nói:
- Có mùi sầu riêng thật, có phải ai lấy vỏ sầu riêng vứt vào gầm nhà mình không vậy, sao mùi nó nồng sực đầy nhà luôn.
Tôi đi xuống gầm nhà coi cũng không có gì cả, trong lúc đang thơ thẩn với mùi đó, như có ai đang đứng ngó, dù có xa nhưng cũng rõ bóng đó là một cô đang đứng ngó về phía mình, cũng không được để ý gì cả, vì đang tìm mùi sầu riêng, khi bước lên cầu thang nhà như mùi đã biến mất từ lúc nào.
Ba nói:
- Chắc là từ nhà hàng xóm bay sang đó thôi.
Một chiều mấy ngày sau chập choạng tối, xong mấy phụ nữ tắm sông xong thì tôi đi xuống tắm cũng như thường xuyên từng ngày, hôm nay đang tắm sông nước đến ngực thì như có gì cho dừng và ngó vòng quanh, mùi sầu riêng từ đâu đến ta, bờ sông vắng tanh cũng đâu gần nhà ai cả, như mùi đó nó phảng phất quấn tíu gần thân mình. Lúc đang nửa cười nửa ngạc nhiên đó thì bờ sông cao hơn cả 10 mét, có một bóng cô em gái như đang đứng ngó mình chằm chằm, tôi vội tắm cho xong để lên hỏi chào cô, khi ngẩng mặt lên ngó lần này thì quả là bóng cô đã biến mất dạng và mùi sầu riêng cũng biến mất luôn, vừa đi về vừa mỉm cười miệng lẩm bẩm, em gái trong làng cô nào mà lén ngó đàn ông tắm sông đêm vậy.
Khi về tới gần đầu cầu thang nhà thì mùi sầu riêng đó lại nồng nực thêm một lần nữa, lẹ bước lên cầu thang nhà và hỏi luôn:
- Hôm nay nhà mình mua sầu riêng về ăn à? Sầu riêng ở miền bắc mình đắt đỏ lắm đó chứ đâu vừa đâu.
Đang chuẩn bị bữa cơm chiều, dừng tại chỗ ngó tôi ngơ ngác, và mẹ nói:
- Con thèm sầu riêng à, vậy ngày mai mẹ mua về ăn chứ có gì đâu mà vừa đi tắm về bước lên cầu thang nhà mà lên cơn như vậy.
Tôi đứng gãi gãi đầu, trong nhà không có mùi sầu riêng gì cả, xong mới kể lại cái mùi lúc đang tắm ở sông và khi về đến đầu cầu thang nhà, làm cho tất cả nhà ôm bụng cười. Rồi đêm buông tới với giấc ngủ thật an lành, đêm nay mơ thấy người tình, cô bán trái cây ở miền nam đang đứng chờ ở ngoài sân đằng trước nhà và gọi nhè nhẹ, tôi chợt tỉnh giấc thì: Úi chà! mùi sầu riêng như đang phủ đè lên thân thể ngào ngạt trong cái mùng đang nằm. Tôi bật ngồi dậy tay vơ vét vòng quanh cũng không có gì cả, nghĩ là trong nhà có ai chọc mình. Khi thấy cả nhà đang ngủ say tôi nhè nhẹ bước ra ngoài cửa khẽ mở, rồi ra lan can nhà thở dài vài hơi, nhưng hơi cuối cùng chỉ thở được một nửa thôi đã ngừng như đạp thắng vì thấy một bóng cô em gái đứng ở trước nhà, mờ mờ theo bóng đêm ngẩng mặt ngó về hướng tôi ở lan can, một vài hơi thở khi đang đứng ngạc nhiên thì cô quay lưng đi và khuất dạng. Tôi cũng không nghĩ gì về ma quái cả, nghĩ là người qua lại trong làng khi nghe tiếng mở cửa ngoài thì người ta ngó lên theo tiếng động thôi, và người mình yêu thì ở miền nam xa cả hơn 500 km đang chờ mình đến dạm ngõ, rồi tôi vào nối giấc ngủ cho tới sáng.
Sáng ra ngày hôm sau tôi rất là mừng cũng quên kể chuyện giấc mơ đêm qua cho ba mẹ nghe vì được tin là mấy ngày nữa đã đến ngày cất bước đi buôn xuống miền nam rồi, mặt tươi như hoa cứt lợn, đứng đâu cũng cười toe toét cả ngày luôn, ngồi đâu cũng đếm đầu ngón tay. Rồi đêm lại tới, nhưng đêm nay như lòng quá vui nhớ tới cô, giấc ngủ trằn trọc cho đến khuya, thở ngắn thở dài xong im lặng khi có mùi sầu riêng tạt vào mũi, với tiếng khóc nhè nhẹ nức nở ở dưới ngoài nhà, lại thêm một đêm nhẹ bước ra lan can ngó xuống thì thấy bóng đằng sau đang bước đi với mái tóc ngắn đến bả vai như đêm trước vậy, nghĩ là cô đi qua nhà mình, có chuyện buồn hay thất tình ai đó, còn cô bán trái cây miền nam đó thì tóc dài đến lưng.
Sáng ra hôm nay trước khi đi chùa cầu may để lên đường đi buôn, tôi kể câu chuyện mùi sầu riêng trong đêm cho cả nhà nghe, ai nấy đều thấy lạ lùng, cũng chẳng ai để ý tới chuyện bóng dáng cô em gái đó.
Mẹ nói:
- Có khi cô nhớ tới con nhiều quá đưa mùi trái cây tới đây để gọi con cũng có.
Ai nấy đều cười rồi cất bước ra chùa cho xong chuyện phong tục và sáng mai lên đường. 
Rồi khi xong việc cúng bái trong chùa, tất cả chắp tay lễ chào thì ông chủ trì chỉ tay vào tôi và nói:
- Lần này con đi miền nam, con sẽ gặp duyên của con nhưng không được chung kiếp nên đừng buồn nghe con.
Trong lòng đang vui nên cũng không để ý tới lời nói này của ông chủ trì, rồi từng ngày từng đốt ngón tay đếm, quên cả để ý tới mùi sầu riêng vẫn phảng phất bên mình, đằng đẵng cả tháng trời mới xuôi xuống miền nam.
Đêm nay, váy áo trang sức đàn bà chuẩn bị vào cái rổ, mặt tươi hơn hoa cứt mèo luôn.
Ba nói:
- Sáng mai con đi gặp cô ở đường lộ trước rồi chờ ba ở ngã ba vào làng, xa sạp bán trái cây chừng 100 mét. Ba đi đưa hàng rồi ba đến đó, mình tới nhà gặp ba mẹ của cô, nói xong hai cha con đi ngủ.
Sáng ra hai cha con đi ăn sáng rồi chia đường nhau, tôi ngồi xe đò tới nơi đó, thấy sập bán trái cây cô: Úi chà cô cắt tóc ngắn tới bả vai, xa nhau lâu ngày đứng ngó rất là dễ thương. Tôi chạy ôm lấy cô, hai người trao đổi mấy lời thương nhớ khi xa nhau.
Cô nói:
- Tí nữa em gái ra thay phiên em coi sạp bán trái cây rồi em về nhà, anh với ba anh đến nhà em trước, lần trước anh với ba anh cũng đã tới thăm một lần rồi.
Tôi thơm cô một miếng và quay lại ngã 3 đường thì ba tôi cũng vừa xuống xe, nên tôi lẹ bước tới chỗ ba đang đứng ngó về đằng tôi. Từ đường lộ vào tới làng cũng cỡ 300 mét, khi gần tới làng thì nghe tiếng người xôn xao như đang làm cúng bái gì đó, ông sư thầy và mấy chú tiểu đang trở về chùa, như cúng bái vừa xong, dần dần bước chân và ngó thấy nhà cô đầy là người.
Ba tôi nói:
- Chắc nhà đang làm mâm cúng bái gì đó.
Rồi hai cha con đứng ở trước sân nhà, thì mẹ của cô bên trong ngó thấy chúng tôi, và bà nói gì với người trong nhà, nhưng làm cho tất cả mọi người ở đó im lặng và ngó hai cha con tôi. Xong mẹ với em gái cô bước ra chắp tay lễ và mời vào trong nhà, ngó thấy nước mắt hoen bờ mi của hai người.
Khi bước vào trong nhà cô, đang làm cúng bái đó còn chưa được ngồi xuống thì trên một cái bàn lớn đầy là đồ cúng hoa trái với tấm hình, lòng nghĩ sao giống cô quá xá vậy.
Tôi với ba vừa bắt đầu ngồi xuống vừa hỏi:
- Hôm nay nhà làm lễ cho cô đó à? Cô đó là ai vậy?
Mẹ cô lui tới nắm lấy tay tôi với giọt nước mắt và nói:
- Lần trước sau ngày con đến thăm và hẹn hò dạm ngõ đó, nó đi cắt tóc và chụp tấm hình này và hai hôm sau bị xe tải mất lái tông vào sập trái cây và nó đã tử vong từ hôm đó, ngày hôm nay là ngày cúng bái 100 ngày cho nó được đi chốn bình an.
Tôi cười nhạt nhạt và nói hơi lớn tiếng:  
- Không phải đâu, không phải đâu, khi nãy con còn đứng với cô ở sạp bán trái cây ngoài kia mà. Cô nói: "Con với ba về nhà trước chờ em gái ra thay cô rồi cô vào mà".
- Tiếng người trong nhà thoát ra cùng nhau: Oh! oh!
Một ông già ngồi gần đó nói:
- Cháu gặp ma rồi, nhiều người qua lại trong đêm vẫn còn thấy cô đứng ở cái sạp bán trái cây, và khi quành xe lại mua trái cây ăn đêm thì chẳng tìm thấy cái sạp đó đâu nữa. Cô đã chết rồi, hãm lòng đi cháu đừng quá buồn.
Lúc đó ba tôi ngồi đừ người ngó tôi và nói:
- Khi nãy lúc ba xuống xe đò ở ngã ba, ngó thấy con đang đứng một mình thơ thơ thẩn thẩn nghĩ là con mừng đã đến làng cô rồi, và trong lúc đó ba cũng không có thấy sạp bán trái cây gì cả, bây giờ ba mới nhớ ra lời nói của ông chủ trì mà nói với chúng mình trước khi đi buôn chuyến này: "Con gặp duyên số mà lại không được chung kiếp với nhau". Hỏi con còn nhớ lời nói cuối cùng của ông chủ trì tặng con không?  
Trong lúc đó lòng tôi nó tối mịt mù không nói được một lời nào nữa luôn, như nghẹn cả hơi thở luôn. Ba tôi cúng bái với một chút rồi hai cha con xin phép tạm biệt mặc dù ba mẹ cô muốn cho nghỉ ngơi ở đó vài ngày. Khi ra đến ngã ba thì quả thật lạnh cột sống giữa ban ngày vì đâu thấy sạp bán trái cây nào cả. Tôi muốn bay về nhà tại chỗ luôn. 
Rồi tháng sau về tới nhà thì trong nhà ai cũng hiểu là mùi sầu riêng đó là cô đến thăm hay đến đưa tin. Lúc này mới biết nổi gai ốc da gà là mình gặp ma từ trước khi đi buôn.
Và từ đó tôi cũng không có thấy mùi sầu riêng gì nữa, ao ước muốn thấy bóng cô tóc ngắn thêm một lần cũng không bao giờ gặp nữa. Trạm thời gian trôi đi thì ba mẹ tôi với bạn bè hay nói chọc ghẹo tôi: "Thằng duyên số sầu riêng".
                
                 Chuyện Mùi Sầu Riêng
              Bounthanh Sirimoungkhoune

TRUYỆN: CHIẾC Ô

Khi còn ở Lào, nghe bạn đến chơi kể chuyện:
- Hai tuần trước mưa tầm tã, hơn 6.00 giờ chiều thì cũng tối mịt rồi, cả nhà đang ở trong bữa cơm chiều, hàng xóm bên cạnh nhà cũng mới dọn đến ở, tiếng gõ cửa cốc cốc cốc. Tôi đứng lên mở cửa và mời hàng xóm vào, coi có vẻ như buồn buồn và gấp gáp gì không biết.
Anh hàng xóm nói:
- Cháu gái nằm ở bệnh viện trong thành phố gần tuần rồi, vừa chết và đang đem xác vào chùa làng mình, chiều tối không có ghe về đưa tin cho người làng, chỉ có bà mẹ cô với tôi thôi, tôi không có ai quen nên xin cô chú giúp chia sẻ đêm nay. Khi nghe hết lời thì tôi nói:
- Xong bữa cơm chiều thì tôi ra chùa giúp ngay khỏi lo.
Anh hàng xóm cám ơn như được một chút êm ấm và ra về.
Tôi nói với người nhà:
- Để con đi một mình được rồi vì trời mưa không ngớt hạt như vậy, bùn lầy, trời mưa rồi nhiều muỗi nữa, ngày mai ba mẹ với em gái hẵng đi giúp đám ma.
Xong bữa cơm chiều hạt mưa nhỏ và thưa hạt tôi bước lẹ ra chùa thì thấy:
- Bóng đèn tròn ở lan can cũng không sáng hay bóng bị đứt gì không biết, chuyện khẩn cấp nên không có một cây đèn cầy nào cả, nhờ ánh đèn đường xa xa rọi vào thôi, một xác chết nằm đó, mẹ cô đã trông nom cô ở bệnh viện cả tuần rồi, ban ngày người làng vào thành, chợ búa viếng thăm, ban đêm chỉ có mẹ hay ba cô thay phiên nhau, ngó rất là buồn và thảm thương, hoàn cảnh rợn tóc gáy rợn hồn với cơn mưa ẩm ướt. Bà cô cũng chẳng quan tâm gì đến tôi đang đứng đó, bà chỉ vuốt ve ngó vào xác chết.
Tôi cất tiếng:    
- Chào bà cô, có gì cho con giúp không? Hàng xóm bên nhà nói là có thân nhân qua đời và mang xác vào chùa, khẩn cấp không đưa tin về làng quê được, nên con đến giúp.
Bà cô quay mặt lại nước mắt hoen mi cũng chẳng nói nên lời.
Tôi nói tiếp:
- Chùa làng này rất nhỏ và cũng ít khi tụng niệm đám tang ở đây, cô ngồi chờ lát con đi vào hỏi sư thầy coi để xin hay mượn chút đèn cầy hay đèn dầu nếu có trong chùa.
Khi nói với sư thầy xong thì ông lấy cho một rổ nhỏ đèn cầy với một cái đèn dầu, rồi cho chú tiểu dẫn tôi đến kho đồ của chùa mở cửa kho cho. Tôi rất là mừng đem đèn dầu với đèn cầy về lan can trước. Bà cô thắp đèn dầu sáng lên trên đầu xác chết.
Tôi quay lại bà cô rồi nói:  
- Kho ở chùa đã mở cửa cho rồi, cần gì thêm không để con đi lấy ra cho, vậy con đi lấy chiếu chăn đồ khẩn cấp đêm nay trước, còn thì mai người làng tới chùa rồi giúp nhau làm, nói vừa xong cơn mưa lại đổ xuống.
Bà cô nói:
- Phơi mưa lớn vậy một chút con cảm bệnh đó, cô có một cái ô mới mua cho con gái mấy ngày trước lúc nó còn sống, cô đưa cho.
Một tay che ô một tay ôm chiếu chăn ra, anh hàng xóm cũng vừa tới với một rổ thức ăn nước uống cho cô, thêm một miếng vải phủ lên xác chết.
Tôi lẩm bẩm trong miệng:
 -Eo ơi, tôi đến đây giúp đám tang cô đừng cho tôi thấy ma hay là dọa tôi nghe, cám ơn cô trước.
Nếu không có miếng vải phủ lên xác cô thì tôi ở đây chắc không tới một tiếng đồng hồ nữa đâu, mỗi lần ngó về xác cô với phong cảnh đêm nay càng thêm rợn hồn nổi da gà, như là xác chết nó sắp sửa ngồi dậy nói chuyện với mình, làm cho muốn bay hay biến về nhà luôn.
Đây là lần đầu tiên trên đời mà chỉ có 3 người ở gần xác chết qua đêm, trời mưa tầm tã ẩm ướt thật là rợn hồn, nửa sợ nửa tỉnh cho đến sáng ngày. 
Sáng ra thì vợ anh hàng xóm, mẹ tôi với em gái theo với bạn gái tôi nữa, mang thức ăn sáng tới chùa, ăn xong tôi về tắm rửa rồi trở về giúp đám tang. Chợ cũng không xa chùa bao nhiêu không tới 400 mét, bạn gái tôi đang sắp sửa đi chợ mua đồ, trời vẫn không ngớt hạt mưa, tôi đưa chiếc ô cho cô, rồi loay hoay chút việc chờ người làng quê tới.  
Cỡ một tiếng đồng hồ sau thì bạn gái về, ngó mặt như đang lên cơn lòng lợn gì đó, bỏ cái rổ đi chợ xuống hai con mắt to bằng quả trứng ngỗng luôn, đuổi đánh tôi một trận te tua luôn, mấy người ở đó quay lại ngó lắc đầu, xong cô quay mặt lại nói với mẹ tôi:
- Mẹ coi, anh đưa cho con chiếc ô hư hỏng có bực mình không? Từ đây ra tới chợ mà cái ô nó cứ bất thình lình cụp xuống đầu mấy lần, cái đầu con chui vào trong cái ô, đi trên đường ai nấy đều cười con ôm bụng luôn, rồi lúc về:
- Một tay xách cái rổ còn một tay che ô mà nó cứ cụp lấy cái đầu con vào trong cái ô lia lịa, hỏi mẹ có bực không chứ.
Bà cô nói:  
- Chiếc ô này cô mới mua cho con gái trước ngày nó chết hai ngày, cũng chưa có ai xài mà sao lại hư chứ, từ đêm qua cậu cháu này xài cho tới sáng nay cũng chẳng có gì xảy ra, tôi chen vào tiếp lời:
- Chiếc ô này thật là giỏi chưa từng thấy, nó làm cho bà diêm vương của con lên cơn lòng cọp ào ào luôn. Lại thêm một trận phơi mưa đuổi đánh nhau nữa, mấy người cười hết ga luôn..
Ở nơi cổng chùa gần 30 người, thân nhân cùng người làng quê đã tới, bà cô giới thiệu với người làng, đôi mắt tiếng cười khi ngó tôi rất là êm ấm vui vẻ.
Tôi dẫn trai gái đến kho chùa lấy đồ ra xài cho đám tang, còn mấy chàng trai thì lấy 3 cái lều lớn ra trước và giúp nhau dựng cái lều cho có nơi nấu ăn và nghỉ ngơi vì lan can chùa chỉ đủ cho chỗ ngủ thôi.
Một tay cầm ô đứng loay hoay trước chùa khi ngó vào lan can chùa hai con mắt dừng tại chỗ: Trời ơi, bận rộn quên để ý, gái miền quê sao đẹp thiên nhiên như tiên nữ giáng trần vậy. Đôi mắt tôi không tha khuôn mặt cô nào, ngắm hết tốc độ luôn, trong lòng nghĩ: Bạn gái tao xấu hoắc như bà phù thủy so sánh với gái miền quê. Đang miên man với sắc bóng thì bất thình lình cái ô nó cụp lẹ xuống lấy cái đầu vào trong đó, tiếng cười từ lan can cả bên ngoài sân chùa ầm ĩ, theo với tiếng bạn gái nói lớn:
- Bây giờ biết chưa, đáng đời chưa!
Mẹ tôi nói:
- Rồi bây giờ thân nhân và người làng đã đến đông đủ, mẹ đi về lo việc nhà cửa, các con giúp được bao nhiêu thì giúp rồi về nghỉ ngơi, tối nay nếu rảnh rỗi hẵng đến chia buồn với người ta. Xong lời nói mẹ chào bà cô rồi ra về.      
Mấy cô em gái quê bắt đầu đi chợ búa, tôi với bạn gái hai người chung cái ô khi ra khỏi chùa cỡ gần 100 mét thì hình như bạn gái tách ra từ từ khỏi cái ô phơi mưa, tiếp theo là mấy cái đấm với nhéo nữa, cô vừa nói:
- Hai người chung một cái ô sao anh lại xa em ra để em phơi mưa vậy.
Tôi không có câu trả lời chỉ biết cười khì khì khì. Khi gần tới chợ lại thêm một lần nữa, lần này tôi nói trước sợ ăn mấy quả đấm nữa thì khổ to:
- Em là người tách xa ra chứ không phải anh.
Mua đồ rồi tôi đứng ở ngoài bên hông chợ chờ bạn gái, ngó vào trong chợ, sắc bóng gái quê đang rải rác ở trước mắt, thêm một trận nữa cái ô nó cụp lấy cái đầu tôi nữa, tiếng cười vang từ phía sau lưng, cô bạn gái bước tới.
Hai người đi tới nửa đường về, lần này cô bị đẩy mạnh ra khỏi cái ô tí nữa té luôn, xong cô bỏ đồ mua xách trên tay xuống đất, miệng cắn cái môi rồi mổ tôi hơn gà chọi túi bụi luôn. Tôi chỉ biết đứng cười chứ nói sao đây, rồi hai người đi tiếp lần này thì để ý lẫn nhau cho tới khi vào cổng chùa phía sau nơi sư trong chùa nghỉ ngơi.
Thêm lần nữa, lần này thì như cả hai người cùng bị đẩy mạnh xa nhau ra, hai người đứng phơi mưa ngó nhau, mặt đổi màu lạnh tóc gáy giữa ban ngày.
Tôi nói:
- Thôi mình đi đưa đồ mua về cho đám tang rồi về nhà nghỉ ngơi. Hai người vừa bước tới gần nhau thì đứng hình luôn khi nghe tiếng từ trong cái ô trên đầu đó vọng vào tai, tiếng khàn khàn: "Chiếc ô này là để một mình anh che thôi, không được ngắm gái khác, không cho ai che chung nữa".
Hai cái mặt ngó nhau trắng bạch hơn bụng con ếch, không được hẹn nhau mà thoát ra: m m ma..., ném ngay cái ô xuống đất, lẹ hết tốc độ ra lan can đằng trước chùa nơi đám tang, mát mát tẩn tẩn cả hai người ở đó.
Ông chủ trì ngồi ở bậc cầu thang ngắm hạt mưa rơi, thấy vậy cười lên khà khà khà, ông nói với chú tiểu:
- Đi nhặt chiếc ô, rồi mang đi trả cho xác chết nằm ở lan can đằng trước chùa, chiếc ô này là của nó, xong gọi hai người khi nãy đến đây để ông gọi hồn vía về cho bình an.
Chú tiểu con cầm chiếc ô gửi lại cho, cô cầm nó để lại bên xác chết, người trong đám tang nghe chuyện này ai nấy đều khủng hồn khủng vía nổi gai ốc da gà lên tại chỗ.
Còn tôi với bạn gái đi về sau chùa nơi ông chủ trì đó gọi hồn vía xong, hai người ra về và cũng không dám bén mảng tới đám tang nữa, hết tha thiết sắc bóng em gái miền quên luôn.  

                    Chuyện chiếc ô  
            Bounthanh Sirimoungkhoune

TRUYỆN: EM Ở CÂY ĐỀ

 
Từng có chuyện kể về một cây đề lớn giữa hai ngôi làng sinh sống im lặng với thiên nhiên, nối liền nhau bằng vườn trái ruộng nương, mỗi năm mà tới mùa ruộng nương thì hai làng hình như thấy gần gãnh nhau, khi làm ruộng mệt mỏi hay lúc nghỉ ngơi ăn cơm trưa, nhiều khi đi soi ếch ban đêm cũng dừng bước nghỉ đêm nơi cây đề ấy.
Có một hôm nắng cháy luôn, cày ruộng từ sáng sớm đến trưa một mình, rồi nghỉ ngơi ngồi ăn cơm dưới bóng mát mẻ của cây cổ thụ lớn cả trăm năm, anh nằm nghỉ mà không biết là ngủ thiếp đi lúc nào.
Một đám tiệc lễ gì mà ồn ào như cả mấy trăm người, tiếng tụng kinh, tiếng trò chuyện, tiếng cười tiếng vui, nghe cả tiếng mấy đứa bé đùa chơi vòng quanh nơi anh nằm, hai con mắt lim dim nửa mơ nửa tỉnh, một cô em gái mặc đồ khôi phục đứng thẳng ở chân anh và gọi anh dậy đã đến giờ rồi, vừa dứt tiếng gọi thì bỗng tôi chợt choàng tỉnh giấc, trời ơi đã xế chiều từ lúc nào đây, anh thiếp đi cả ba-bốn tiếng đồng hồ hay sao đây, anh ngồi dậy dẹp dọn đồ rồi dắt trâu về, trong lòng chỉ nghĩ là mình quá mệt thôi, một giấc ngủ dài buổi trưa như nó làm cho anh thấy khỏe người ghê luôn, hôm nay được về sớm. Khi chiều tối một cơn mưa lớn không được hẹn hò đã tới, tiếng ếch tiếng nhái như gọi mời thử thách chờ đợi anh trong đêm nay, xong bữa cơm chiều, anh chuẩn bị đèn đi bắt ếch theo thiên nhiên của mưa đầu mùa.
Tối nay hai anh em đi soi ếch với nhau, đồng ruộng nối liền nhau hai làng rộng thênh thang bát ngát, ánh đèn người soi ếch óng ánh khắp nơi trong đêm. Hai anh em chia nhau đi mỗi người một đường vòng quanh rồi hẹn gặp nhau nơi cây đề, mỗi người 2 cái rổ cột ở ngang lưng, chưa tới nửa đêm đã đầy một rổ rồi. 11 giờ đêm anh đi vòng về hướng cây đề to lớn cũng xa cỡ hơn một trăm thước thì anh ngó thấy bóng mờ mờ hai-ba người, với tiếng phụ nữ, anh không được soi đèn thẳng vào người ta, vài giây sau thì anh lên tiếng trước để khỏi ban đêm có chuyện hiểu lầm và sợ hãi lẫn nhau:
- Chào các cô, có được ếch nhiều không? Tối nay, mưa đầu mùa cơn lớn từ đầu tối thì chắc là các cô được nhiều, mình thử đua nhau, ai được nhiều hơn ai.
Rồi mấy tiếng nhè nhẹ vọng vào tai anh, các em mới ra chưa được soi ếch, rồi vài phút sau anh đến gốc cây đề thì chỉ thấy có một cô thôi, anh chào rồi và ngồi xuống nói:
- Khi nãy còn ở xa, ánh đèn hắt vào tôi thấy bóng mấy cô mà, còn người khác đâu mất rồi, một mình cô trong đêm không sợ sao?
Cô trả lời:
- Hai cô vừa mới đi về, khi thấy bùn lầy quá, ruộng mới cày thật là khó đi, không biết có soi ếch tiếp hay đi về.
Anh nói tiếp:
- Không sao nếu cô không được soi ếch thì tôi cho cô một rổ vừa mới đầy, từ giờ đến khuya tôi bắt thêm một rổ thì quá dễ thôi không có chi đâu. Nói xong, cô cám ơn và rót cho anh một ly nước nóng, anh ngồi uống thêm một ly cà phê và hút vài điếu thuốc lá.
Anh hỏi:
- Cô ở làng nào tên gì?
Cô trả lời:
- Em tên Mone. Cô chỉ tay về làng dưới nơi cô ở và nói tiếp:
- Em không lấy ếch của anh đâu, ba với hai người anh của em đã soi ếch được đầy hai cái rổ, vừa về nghỉ ngơi khi nãy mà. Anh nghỉ ngơi chút đi rồi hẵng soi nữa, ban ngày anh đã quá mệt với mùa ruộng nương, kẻo bệnh đó, nghỉ ngơi cho nhiều, trời sắp đổ mưa thêm, thôi em về. Cô cất bước theo bờ ruộng chìm vào trong bóng đêm thẳng về làng.
Anh ngồi đó chờ em trai cả tiếng đồng hồ mà không thấy em nó đến mà cũng chẳng thấy ánh đèn nào soi ếch nữa, trời thì bắt đầu tặng thêm một cơn mưa lớn, thôi anh đứng lên soi ếch tiếp và thẳng về làng. Khi về gần tới làng thì ánh bình minh đã chào ở chân trời, anh đứng ngỡ ngàng một lát miệng lẩm bẩm, mình rời khỏi cây đề chưa tới 12 giờ đêm xa có vài trăm thước, mà về tới đây thì trời đã sáng rồi. Anh về tới nhà tắm rửa rồi lên ngủ, mẹ với em gái tôi đã nấu xôi sáng xong rồi.
Mẹ nói với các em:
- Anh con đi soi ếch cả đêm để nó ngủ nghỉ ngơi ngày hôm nay, đừng đánh thức anh dậy nghe.
Hôm nay anh không được làm ruộng gì cả, chỉ ngủ cả ngày, khi tỉnh giấc nắng đã xế chiều, anh tắm rửa ngồi một chút thì chờ các em đi làm ruộng về rồi mới ăn cơm chiều cùng nhau. Anh lang thang trong làng vài bước, chào hỏi hàng xóm láng giềng, trong làng đang vui bận rộn với ruộng nương theo mùa. Khi quay về thì các em đã nghỉ ngơi tắm rửa chờ ăn bữa cơm chiều, anh về ngồi xuống bữa cơm vừa trò chuyện hỏi em trai về chuyện đêm qua:
- Anh chờ em mà cả tiếng không thấy em đến lúc đó là 11 giờ đêm, mà cũng chẳng thấy ánh đèn ai soi ếch nữa anh mới trở về, em về từ lúc nào.
Em trai trả lời:
- Em soi ếch được đầy một rổ từ đầu tối, 10.30 giờ đêm em đã tới gần cây đề, em ngồi chờ anh ở bờ ruộng gần đó cỡ 50 thước, em thấy ở dưới bóng cây đề theo ánh sấm sét hình như có đâu hơn 10 người, tiếng cười tiếng nói nghe không rõ chuyện, nhưng có cả tiếng đàn bà con gái nghe rõ giọng luôn, em thấy vậy mới ngồi chờ anh ở bờ ruộng đó gần hai tiếng đồng hồ cho tới gần một giờ sáng em mới đứng lên soi ếch xuôi đường về nhà, trong phạm vi 200 thước, em không thấy một bóng đèn nào, tối mịt mù, rồi anh đi đằng nào vậy mà sáng mới về, anh biết không cả nhà lo lắng sợ anh có tai nạn hay có gì không may mắn.
Anh trả lời:
- Đêm qua trước 11.00 giờ đêm thì anh đã tới cây đề phía đằng làng mình, anh cũng nghe tiếng mấy cô nói chuyện như chọc ghẹo gì nhau, anh lên tiếng hỏi trước rồi mới đi tới thì chỉ còn lại một cô tên Mone, anh ngồi trò chuyện một lát cô về rồi ngồi chờ em cỡ gần 2 tiếng, thấy muỗi quá nhiều mới về thì như đã sáng rồi.
Mẹ nghe vậy mới nói:
- Hai anh em đến cây đề cùng một giờ mà lại tìm nhau không thấy, lần sau đi đêm vậy thì đừng có tách nhau ra lỡ có gì xui xẻo thì biết tìm nhau ở đâu nữa.
Anh nói:
- Đúng 11 giờ kém 15 phút, con coi đồng hồ trên tay mà. 
Anh đưa tay lên coi giờ thì đồng hồ đã chết đứng ở lúc 11 giờ kém 15 phút từ bao giờ, ủa đồng hồ hư từ bao giờ đây. Tất cả cơm chiều xong rồi đi ngủ cho khỏe, ngày mai phải làm việc ruộng nương theo mùa tiếp.
Mấy ngày trôi đi với mệt mỏi nhất trong năm của người miền quê, 4 anh em nắng mưa trên đồng ruộng từ chập choạng sáng đến trưa, bữa cơm trưa dưới gốc cây đề bắt đầu 4 anh em ngồi ăn. Khi ăn xong anh ngồi dựa vào gốc cây, hiu hiu gió làm cho anh lim dim ngủ, thì thấy cô Mone đến đánh thức tôi dậy. Cô nói là: "Có con rắn ở trên cây đề, buổi trưa trời nóng nực coi chừng nó rớt vào anh đó". Anh chợt tỉnh mở mắt thì thấy một con rắn đang quanh co trên cành cây và rớt xuống rồi chạy thẳng xuống ruộng đi mất, mấy đứa em đuổi theo bắt nó.
Anh nói:
- Đừng đuổi bắt nó làm chi cho mệt, nghỉ ngơi rồi làm ruộng tiếp. Nói xong tôi nằm xuống rồi thiếp đi thêm một giấc nữa, các em thấy tôi thiếp đi mới không gọi, đi xuống ruộng làm việc trước tôi, như tỉnh như mơ thấy: Cô Mone đến ngồi chơi với tôi một lát thì cô về. Khi tỉnh giấc, tôi xuống ruộng cho đến chiều rồi dẫn các em về, vừa đi vừa quay lại ngó cây đề đó.
Các em hỏi:
- Anh từ trước đến giờ anh ít khi ngủ trưa sao bây giờ thấy anh ngồi dựa vào cây đề một chút là anh đã ngủ rồi.
Anh trả lời:
- Làm mệt thì vậy chứ các em, có gì đâu. 
Chỉ không hiểu trong lòng anh thời gian này tại sao: Cứ một chút lại ngó về cây đề, như có gì hay có ai đang đứng lén ngó anh, làm cho như quen thuộc với cây đề to lớn này thêm từng ngày vậy. Chiều hôm nay mấy em nó về trước khi xong dọn dẹp cỏ bên bờ ruộng, còn anh thì chập choạng tối mới dắt trâu về nhà.
Khi về tới nhà thì mấy em nó hỏi:
- Anh ơi, đồ ăn trưa, bát đĩa rồi anh có mang về không? Các em nói và nhắn nhủ anh trước khi các em về.
Anh đứng ngỡ ngàng một lát ngó vòng quanh, rồi chỉ tay vào cái rổ đựng thức ăn trưa và nói:
- Kìa các em không thấy sao nữa mà hỏi anh làm chi, các em đã cầm nó về từ chiều mà.
Mấy đứa em ngó theo ngón tay anh chỉ thì đúng là đã đem về rồi, mấy đứa em ngó nhau rồi lắc đầu vừa lẩm bẩm hỏi nhau:
- Ai là người mang rổ về????
Còn anh cột trâu rồi đi tắm xong vào nhà nghỉ ngơi, xong bữa cơm anh ngồi ở lan can ngó về đằng hướng cây đề phía làng dưới, trời đã xuôi về đêm, 9.00 cũng đã khuya rồi đối với rừng núi quê miền, vừa ngồi vừa ngậm nghĩ tới một cô, anh bỗng giật mình khi anh ngó thẳng  từ nơi anh ngồi ở lan can xuống dưới đất.
Miệng anh thoát ra tiếng:
- Mone!!! Trời ơi, cô đứng ở đó từ bao giờ! Anh lẹ bước xuống cầu thang nhà rất là vui mừng chào cô và nói:
- Tối rồi em đến làng anh làm chi một mình không sợ ma sao.
Cô cười nói:
- Nhớ tới anh, em thấy anh mệt mỏi cả ngày, em cố đến thăm trò chuyện cho anh vui, thôi mình dạo bước rồi trò chuyện cho đỡ buồn.
Hai người vừa đi vừa trò chuyện bên cạnh đồng ruộng, được đâu một lát thì anh buồn ngủ, cô nói:
- Anh cứ tự nhiên ngủ cho khỏe mai còn cày ruộng tiếp mà. Nói xong hình như anh ngủ luôn.
Trời về đêm một cơn mưa lớn như ngập đình ngập làng dài qua đêm, nhưng anh đã để lại một chuyện thắc mắc cho mấy em và mẹ ở nhà, khi sáng sớm còn tối mờ, hạt mưa còn chưa tạnh vẫn lưa thưa rải rác từ trời xuống, cả nhà lo lắng, không biết là anh đi đâu không thấy về ngủ nhà. Bình minh chưa dạm ngõ sáng, nghe tiếng mở cửa nhà vào, trong nhà ai cũng giật mình khi thấy anh mình về, mà thân thể không ướt hạt mưa nào cả.
Mẹ hỏi:
- Con đi đâu mà qua đêm không về nhà, hay ngủ nhà ai đây?
Anh trả lời:
- Đêm qua con ngồi nói chuyện với một cô em gái làng dưới rồi thiếp ngủ cho tới sáng, con ngủ đầy giấc rồi đâu có mệt mỏi gì đâu, thân thể lại thấy khỏe nữa mà, rồi con đi rửa mặt, ăn sáng rồi đi ra ruộng. Cả nhà ngó nhau lắc đầu, một đứa em gái hỏi:
- Chắc em sắp có chị dâu phải không? xong cả nhà đi ra ruộng, từ sáng đến trưa cả nhà mỏi mệt nghỉ ngơi ăn cơm trưa.
Anh nói:
- Đêm qua dạo bước trò chuyện chơi với cô dựa vào gốc cây đề này thế là con thiếp ngủ tới sáng luôn.
Bữa cơm tất cả ngừng ăn như người đạp thắng xe rồi quay lại ngó mặt anh một cách kỳ lạ.
Em gái hỏi:
- Anh nằm ở gốc cây đề này tới sáng mà trời mưa qua đêm, cơn mưa sập cả trời mà sao anh không ướt, cả nhà tưởng anh đi ngủ ở nhà cô em gái nào chứ.
Anh nói:
- Hình như cô lấy cái dù ngồi che mưa cho anh rồi đánh thức anh dậy khi trời sắp sáng, anh thiếp ngủ được một giấc dài thì hôm nay anh mới không thấy mệt mỏi gì cả.
Mẹ và các em khi nghe giật cả mình lớn tiếng nói ngay luôn:
- Lần sau cấm con đi với cô như vậy nữa lỡ đêm rắn rết cắn rồi ra sao, nếu cô đến thì con mời cô lên nhà nghe, con cũng nên đến thăm ba mẹ cô tại làng, đừng ở với nhau qua đêm ở đất như vậy con không biết kiêng kỵ là cái gì sao, nếu như vậy không phải người, coi chừng là ma đó. Lời nói mẹ vừa dứt lời thì cây đề như có gió thổi mạnh mà đồng ruộng cây cỏ vẫn im lặng như ngủ im, tất cả ngạc nhiên ngó lên cây đề, một lát nữa thì thấy cây đề im lặng, xong nghỉ ngơi buổi trưa đồng ruộng đã gọi, mấy anh em nhảy xuống ruộng cho đến chiều hôm mới về nhà, ngày mai là ngày rằm lớn, trong làng nghỉ ngơi không được động thổ, đi vào lễ chùa theo phong tục miền quê.
Trong bữa cơm chiều hôm nay mẹ nói:
- Cô gái mà gặp con luôn luôn tên là Mone đó, mai là ngày rằm lớn nghỉ ruộng nương, con nên xuống làng cô chơi và thăm ba mẹ người ta, chúng con hẹn gặp nhau trong nửa đêm, cô cũng phải trốn ba mẹ trong đêm vậy không đúng đâu con. Mấy em cũng đồng ý như mẹ nói:
- Các em cũng muốn thấy anh có gia đình, anh là anh cả mà. 
Bữa cơm vui vẻ xong, anh khó ngủ đêm nay và ngồi hút điếu thuốc lá ở lan can ngắm trăng đêm 14, ngó về làng dưới miệng thì thầm thì thào tiếng tên người, giây giờ phút trôi vào lúc nào không biết, rồi đã gần nửa đêm mà không biết, khi anh ngồi lan can ngó xuống, một bóng hình như kéo hai đôi mắt và cả cái lòng người đang ngồi ngơ ngẩn đó rồi lỡ miệng gọi:
- Mone em! 
Anh bước xuống ôm lấy cô, nhưng khuya rồi cũng không dám mời cô vào nhà nên cả hai người ngồi ở dưới trước nhà trò  chuyện.
Mone nói:
- Ngày mai em không ở nhà, ba mẹ cũng đi buôn, anh đừng lo nơi gặp gỡ đôi hai chúng mình ở cây đề đó, anh đến đó và gọi tên em hai-ba lần là được rồi.
Hai người ngồi chơi một lát, ánh trăng báo nửa đêm Mone chào anh rồi ra về, anh lên nhà ngủ tiếp cho đến sáng. Khi mẹ và em gái đi cúng cơm từ sáng sớm ở chùa về, anh vẫn còn ở nhà.
Thấy anh còn ở nhà thì mẹ mới hỏi:
- Con không đi làng dưới sao con?
Anh trả lời mẹ:
- Đêm qua cô tới và nói với con rồi là hôm nay ba mẹ và cô đi buôn không được ở trong làng, thôi để hôm nào còn gặp cô sớm sẽ dẫn vào giới thiệu cho ba mẹ và em, cho quen biết nhau rồi lúc nào mà ba mẹ cô ở nhà con sẽ đến thăm viếng mái nhà người ta sau.
Mẹ nói tiếp:
- Vậy con nghỉ ngơi chơi vui trong làng, đã lâu mẹ với các em không được đi thăm người quen thân thiết gia đình mình ở làng dưới, nhân dịp ngày nghỉ hôm nay, mẹ đi cùng các em đi xuống làng dưới.
Anh nói:
- Vậy mẹ với các em đi thăm người quen đi nếu có tin gì về cô Mone thì cho con hay.
Nói xong anh dạo bước đi chơi với bạn bè trong làng, cỡ hơn ba tiếng đồng hồ trôi qua khi anh về tới nhà ăn cơm trưa thì mẹ và các em ở nhà rồi, lòng anh rất mừng nghĩ là sẽ được tin cô Mone, anh lẹ mỉệng hỏi:
- Vậy mẹ với các em không được đi làng dưới sao đây?
Mẹ trả lời:
- Người quen không có ai ở làng, người ta vào thành phố chơi hết rồi nên mẹ với các em về thôi, và cũng chẳng được tin cô Mone gì cả.
Anh nói tiếp:
- Rồi sao mẹ biết nhà con dâu mẹ.
Tất cả mọi người im lặng ngó anh sững luôn, xong vài giây sau mẹ nói với các em:
- Các con đi lấy bông hoa nhang nến với một xô nước, lâu ngày không được xua đuổi cái xui xẻo, nên dịp nghỉ hôm nay cả gia đình mình đi vào chùa luôn.
Nghe xong mẹ nói, anh tiếp lời:
- Cũng tốt chứ mẹ, con cũng đi xin cái may mắn có khi con có vợ năm nay.
Thấy đôi mắt mẹ và các em ngó ngơ ngác, anh mới hỏi tiếp:
- Sao cả nhà ngó con là lạ vậy có gì không hay, khi thấy cô Mone rồi làm bí mật chọc con phải không?
Im lặng cũng không ai trả lời cả, xong cơm trưa cả nhà đi vào chùa đến nơi ông sư thầy nghỉ, ông ngồi từ xa ngó thấy, khi đến thì ông nói thẳng vào anh:
- Yêu thương cách bến, đời thì cách bờ, không phải chuyện tốt gì cho con, trong lòng con đừng quên tụng kinh trước khi ngủ, cô đang đứng ở ngoài chùa kia kìa, anh hỏi ông sư thầy:
- Con không hiểu gì cả, xin ông nói rõ cho con nghe được không?
Mẹ với các em mới chen lời nói:
- Cô Mone đã thắt cổ chết ở cây đề đó 3 năm trước đây, con để ý không là đêm mưa lớn như ngập tỉnh ngập làng mà con nằm ở gốc cây đề tới sáng dậy mà con không ướt chút nào. 
Anh ngồi đứng hình nổi gai ốc đầy người cũng không biết nói thế nào. Ông sư thầy vừa cột sợi chỉ vào tay rồi nói tiếp:
- Về nhà lấy nước ở trong xô, nước tụng niệm này để rửa mặt, rồi đến ông kiếm ngày tốt lành xong đến gốc cây đề cúng bái đi cho cô được bình an. Mấy đứa em chọc ghẹo anh:
- Các em không lấy chị dâu ma, có được không?
Tiếng cười tiếng chọc ghẹo nhau cả ngày hôm nay, khi nói đến tên Mone lần nào như rợn tóc gáy tại chỗ, rồi đêm mời, ánh trăng rằm vàng đẹp như vẽ trên bầu trời đêm, tôi ngồi vẫn nhớ tới cô vừa nhớ vừa sợ vừa ngập ngừng không biết nói sao, sắp về khuya rồi sao ngủ không được, lòng tôi không nhớ cũng như nhớ, không thương cũng như thương, không mong cũng như chờ, bước xuống cầu thang nhà ngồi ở nơi gặp gỡ cô đêm vừa qua, một ý kiến đã hiện trong đầu, tôi bước ra xa cái ghế ngồi vài bước dạng hai chân ra, rồi cúi xuống ngó qua cái háng thử coi thì quả thật, bật đứng lại như cái lò xo, thấy bóng hình cô đang đưa tay tới theo với tiếng gọi nhè nhẹ thật là lạnh lùng, hai con mắt trắng bạch mặt mũi thì tím lè, dưới ánh trăng đêm rằm thấy rõ luôn.
- Anh ơi! anh ơi!!!! em đến rồi nè!
Eo ơi! Ông bà ông vải ơi, tim muốn ngừng đập luôn tại chỗ, từ đầu ngón chân đến trên đỉnh đầu, da gà da ngỗng gì không biết mọc lên cùng một lúc đếm không xuể luôn, mặt như tê rát xong hai cái chân nó không nghe lời, thẳng đâu chạy đó chứ không có chạy lên cầu thang nhà nữa, cũng không biết là chạy tới đâu, chỉ kịp mở miệng một câu la hét lớn lên:
- Ma ma ma,...!!! bằng đó thôi, các em và mẹ nghe tiếng la hét lên vậy với tiếng chân chạy trong đêm thì quá lo lắng và đi kiếm tôi khắp làng, hàng xóm nghe tiếng xôn xao đêm cũng mở cửa ra rồi đi kiếm giúp nhau, ánh trăng sáng, ánh đèn pin, đèn soi ếch rọi lia lịa vào chỗ tối trong đêm, hơn một tiếng đồng hồ cũng không thấy bóng dáng nơi nào cả, đã quá nửa đêm ầm ĩ gọi kiếm nhau như đánh thức cả làng dậy trong đêm mờ, từ theo men sông, chùa, đến cả nghĩa địa cuối làng, người chia nhau ra từng nhóm cũng không thấy gì cả, xong đang ngồi bàn hỏi nhau thì bỗng nhiên đứa em út bất thình lình mở miệng nói ra:
- Tại sao không đi kiếm anh ở gốc cây đề giữa ruộng đó, có khi cây đề đó gọi anh.
Các em và mẹ với người làng cũng đồng ý là chỉ còn một nơi đó thôi, cả hơn 10 người già trẻ trong làng, đi thẳng về hướng cây đề, dưới ánh trăng rằm, một dãy người vừa đi vừa gọi vừa soi đèn pin theo đồng ruộng mới cày, còn cỡ gần 100 mét tới cây đề sừng sững đen tối giữa đồng ruộng, tất cả đứng im ngó, im cả tiếng gọi khi thấy một bóng người đàn bà đang lơ lửng trên cây đề, tiếng thì thầm thì thào hỏi nhau: "Thấy không? thấy không? kia kìa cô Mone đang treo lơ lửng kia kìa", một chút thì biến mất. 
Có nhiều người già cả nên không có gì đáng sợ sệt, tất cả tiếp tục bước tới nơi cây đề, thì quả nhiên ở dưới gốc cây, hình bóng anh đang nằm bất tỉnh ở đất, người làng giúp nhau vác anh về thẳng vào chùa luôn, rồi giúp nhau gọi, đánh thức, gần nửa tiếng đồng hồ anh mới tỉnh, và nói ú ớ không ra tiếng người, sư thầy chú tiểu dậy hết cả chùa, đoạn tụng kinh gọi hồn vía trong đêm xong, anh mới nằm im ngủ luôn.
Ông sư thầy nói:
- Để cho anh ngủ luôn đến sáng ở chùa đi, nếu mang anh về nhà lại có chuyện không may xảy ra nữa, linh hồn đó dữ lắm đó, khi nó thắt cổ chết nó có mang thai mà nó không nói ra cho ai nghe trước khi chết, để anh ở chùa một vài ngày, chuẩn bị mâm cúng đến cây đề, rồi sư thầy cùng chú tiểu trong chùa sẽ đến tụng niệm cho.
Sáng ra mẹ làm mâm cơm sáng vào chùa rồi ngồi chờ anh dậy, đến 8 giờ sáng mới tỉnh chút rồi nằm lăn lóc ở đó vẫn còn như người mất hồn vía, mẹ lấy nước lau mình lau mặt cho, mới ngồi nói thành câu chuyện được, ai ngồi ở trong chùa cũng rất là mừng khi thấy anh tỉnh táo lại.  
Mẹ nói:
- Tối con ngủ ở chùa vài đêm nữa để khỏi có chuyện xảy ra, mẹ đi chợ mua đồ cúng bái chuẩn bị cho ngày mai mời hàng xóm và đến nơi cây đề. Còn anh thì ăn cơm sáng rồi, ngồi quấn cái mền vẫn còn da gà nổi lên từng trạm từng trạm cả ngày. Khi chiều về tan ruộng nương, các em với mẹ mang cơm chiều đến cho anh ăn, rồi hàng xóm, rồi bạn bè đầy chùa đến chọc ghẹo nhau, mấy cô em gái trong làng nữa đến thăm anh rồi nói:
- Đáng đời chưa, đừng có nên giúp gì anh, sư thầy cũng không nên giúp anh nữa, em gái làng mình đầy ra không tha thiết, không ngó,  không ngắm chút nào, mà còn đi tán ma cây đề rồi lấy làm vợ, nghe có đáng đời không?
Cái mặt bọ lem bọ luốc sợ mà tè ra quần, rồi bất tỉnh luôn, bây giờ cái mặt đó lấy cái gì mà che đây ta, hay là lấy cái mẹt mới to đủ che, tiếng cười vui bạn bè trong làng ai cũng muốn thấy cái mặt sợ ma nó như thế nào, vài tiếng sau cảnh vật cũng xuôi về đêm cuối, trước khi đi cúng bái nơi cây đề, trong làng quê im lặng theo bóng đêm, ánh trăng 16 soi rõ từng ngọn cây cành lá, với một người nằm trong chùa nơi tụng niệm rộng rãi thênh thang, chờ cơn ám ảnh rùng rợn và sợ hãi trong đêm tới.
Bên ngoài chùa thì thêm một lòng người thương yêu đang đón chờ, với cái ước vọng trong đêm cuối để được ở bên nhau, đến vừa nửa đêm tiếng gió nhè nhẹ thổi qua tàu lá cây dừa cây đề cây đa trong chùa, cũng như báo cho biết là cái an tĩnh im lặng không tiếng người trò chuyện hay qua lại. Anh bật choàng tỉnh giấc ngủ, ngồi dậy như có linh tính gì, rồi tóc tai đứng bật thẳng lên trời, nào là gai ốc từ đâu nó bám đầy vào thân anh luôn. Tiếng gió đêm như đưa tiếng gọi, oan ức, nức nở, thương tiếc, hay chờ mong, như đổ đầy vào hai lỗ tai một người đang sợ sệt trong đêm, tiếng gọi: " Anh ơi, anh ơi, anh ơi" rõ dần rõ dần. Chùa ở quê cũng không lớn bao nhiêu, từ cổng chùa vào nơi anh nghỉ đó cũng 20 thước thôi, vọng từ ngoài chùa vào: "Anh ơi em đến đón anh đi với em nè, anh mở cửa lớn trước chùa ra đi, mở đi", tiếng lạnh lùng cả tiếng đồng hồ. Anh cố gượng đứng lên ngó ra khe cửa sổ chùa thì thấy một cô em gái xõa tóc đang đứng ở cổng chùa, anh lui vài bước rồi 3 chân 5 cẳng chạy vào nơi pho tượng phật lớn, rồi chui vào sau lưng pho tượng lớn nằm đắp chăn trùm cả cái đầu.
Đang lúc kinh hoàng lẩm cẩm đó, bỗng nhiên nghe cửa bên hông chùa mở, anh lấy hai tay bịt hai lỗ tai nằm chổng bu, vài phút nghe tiếng gọi, rồi ánh đèn pin rọi lia lịa kiếm anh, hai ông chú tiểu trong chùa ra mời cô kia đi, rồi vào trong chùa kiếm anh sợ anh mở cửa chùa rồi đi theo cô trong đêm là nguy to, vì ông sư thầy quên nói và nhắc nhủ có gì mà kệ cấm không được mở cửa lớn của chùa trong đêm, một lát thì anh lên tiếng như báo là vẫn còn ở trong này, hai ông chú tiểu cười tuột trứng, khi thấy anh trốn vào sau ông phật lớn nằm. Trời ngả về sáng, sư trong chùa đến giờ tụng kinh sáng rồi mới đi xin xôi ở làng, anh thấy sáng thì thở nhẹ được rồi, anh ngồi chắp tay lễ nghe tụng kinh, anh ngồi ăn cơm sáng và trong lòng ao ước cho tới giờ đi đến cây đề lè lẹ. Một vài phút sau thì các em đến gọi anh về tắm rửa rồi bưng mâm cúng lễ bái với người trong làng đi ra cây đề chờ sư thầy chú tiểu trong chùa đến sau.
Gần tiếng sau ở gốc cây đề, khi tất cả đang sắp soạn mâm cúng bái theo phong tục, ai nấy đều giật mình và chạy ra khỏi gốc cây, như cơn gió lốc lớn thổi cây ào ạt mà đồng ruộng vẫn ngủ im lặng, rồi một cành cây đề lớn gẫy xuống đè lên mâm cúng, người thì giật mình đứng xa coi người thì xúm nhau kéo cành cây gẫy xuống đè lên mâm cúng ra, quên cả lá cây đang lung lay không ngừng.
Đằng sau của người đang đứng ấy, ông sư thầy với chú tiểu đến vừa đúng lúc, ông lớn tiếng gọi nói:
- Con ơi, xuống đây nghe kinh, duyên nợ kiếp đời, xuống đây con. Lời nói vừa dứt thì cây đề im lặng tiếng xào xạc như ngủ im, trong 2 tiếng đồng hồ tụng niệm. Anh như nghe tiếng chào nhè nhẹ đưa vọng vào tai, chào anh và chúc anh bình an và tiếp theo tiếng nức nở vài tiếng, từ trong cây đề đưa ra. Sau ngày hồi hộp và mệt mỏi ấy thì anh không bao giờ gặp cô nữa, rồi đi soi ếch nhái hay những buổi trưa cày ruộng cũng không có mấy ai muốn đến gần cây đề đó nữa luôn, anh nói:
- Đến bây giờ lúc nào mà nhớ lại hay ngó về đằng cây đề thì như gai ốc vẫn nổi lên đầy người, nếu tôi lấy vợ thì xin lấy em gái trong làng thôi chứ không chịu lấy ma làm vợ thêm nữa đâu.
Tôi ngồi nghe một ông già hàng xóm ngồi vừa may đồ quần áo vừa kể chuyện xảy ra bạn ông trong làng khi ông còn trẻ trai ở quê ông, trước khi ông lập gia đình rồi vào thành phố sinh sống. Tôi nghe chuyện kể thấy mê luôn, tôi hỏi:
- Ông còn chuyện ma nào thêm không? Ông ngồi trên cái ghế, còn máy may thì đạp bằng chân trong thời đó, ông nói:
- Hôm nào ông may đồ thì con qua ngồi chơi với ông rồi ông sẽ kể cho con nghe thêm, ông còn cả một kho truyện ma luôn.

               
                            Chuyện Em Ở Cây Đề
                       Bounthanh Sirimoungkhoune