Thần tích xã Nội Châu Phường Tứ Liên Hà Nội

Thần tích ( tiếp theo)


此時諸子行禮寧葬又在本庄地,俗號仝()。處葬訖，二公以為家中貧迫無計可施常嘆哭曰我父能醫千人之命，而不能救一子之貧，吉有諺云良醫之子必死于病。而我今則困于貧之病耳.嘆哭二公閒坐東窓烹茶玩景紅自作一詩云:
紅日初開草亦春
況吾兄弟豈憂貧
幸逢龍虎風雲會
肯作之乎以作人

Phiên âm :

Thử thời chư tử hành lễ ninh táng hựu tại bản trang địa ,dục hiệu Đồng (?) .Xử táng ngật nhị công dĩ vi gia trung bần bách vô kế khả thi ,thường thán khốc viết : Ngã phụ năng y thiên nhân chi mệnh nhi bất năng cứu nhất tử chi bần , cát hữu ngạn vân: lương y chi tử tất tử vu bệnh,nhi ngã kim tắc khốn vu bần chi bệnh nhĩ. Thán ngật ,nhị công nhàn tọa đông song phanh trà ngoạn cảnh hồng nhật sơ khai.Tự tác nhất thi vân .
Hồng nhật sơ khai thảo diệc xuân
Huống ngô huynh đệ khởi ưu bần
Hạnh phùng Long hổ phong vân hội
Khẳng tác chi hồ dĩ tác nhân .
Dịch nghĩa :
Rồi đó , các con làm nễ an táng ở đất của bản trang ,tục gọi là xứ Đồng (?) .Chôn cất cho cha xong,trong gia đình ,hai ông rơi vào cảnh nghèo khó không cách gì cứu vãn . Họ thường than khóc :Khả năng y thuật của cha chúng ta có thể cứu tính mạng của ngàn người mà không thể cứu một đứa con nghèo khó .Cổ nhân có câu : Con trai của lương y ắt chết vì bệnh mà nay ta chỉ chết vì cái bệnh nghèo mà thôi .Than xong hai ông ngồi thần chỗ song cửa phía đông ,pha trà ngắm cảnh trời hồng mới rạng rồi tự làm một bài thơ

Dịch xuôi (của BL09)

Tảng sáng trời hồng cỏ cũng xuân
Đúng lúc anh em ta phát sinh lo nghèo khó
May gặp hình ảnh hổ rồng tụ họp nhờ mây gió
(Hình ảnh khiến ta) quyết làm việc có ích để làm người .*

Bản dịch thơ của viện Hán nôm

Rạng đông cây cỏ đón trời hồng
Huynh đệ ta gặp cảnh ưu bần
Vận may lại được phong vân hội
Chắc chắn cá kia sẽ hóa rồng .

hi hi ..bản dịch này hơi chuối .Làm thất luật của nguyên tác .Em post nguyên nha , nếu cần post bản dịch thơ của em sau .

Thần tích ( tiếp theo)

誦訖又(直)地方水火為災禾穀多害二公相嘆曰家已貧賤如此復(?)(?) 災害將何以自存莫苦別他處，有天何處不春風。於是結束家財寄托墳墓一帆風景四顧江山。二公與其芳娘携相往之忽思於乳母之鄉自往至此即慈(廉) 縣經二日間，兄妹至此日于本庄問探乳母之家涕而不見是時本庄有一豪長名家黎公智見其兄妹等人面貌魁(浯)為人福厚即問始終事故許以居之此時二公與其芳娘同居養育二公與之從學芳娘乃出本庄沙岸傭行桑草以週日用

Phiên âm

Tụng ngật,hữu trực địa phương thủy hỏa vi tai hòa cốc đa hại. Nhị công tương thán viết: Gia dĩ bần tiện như thử phục (?)(?) tai hại tương hà dĩ tự tồn mạc khổ biệt tha xứ . Hữu thiên hà xứ bất xuân phong ư thị kết thúc gia tài kỳ thác phần mộ nhất phàm phong cảnh tứ cố giang sơn . Nhị công dữ kỳ phương nương huề tương vãng chi hốt tư ư nhũ mẫu chi hương .Tự vãng chí thử (tức Từ Liêm huyện) kinh nhị nhật gian ,huynh muội chí thử nhật vu bản trang vấn thám nhũ mẫu chi gia thế nhi bất kiến.Thị thời bản trang hữu nhất hào trưởng danh gia Lê Công Trí kiến kỳ huynh muội đẳng nhân diện mạo khôi (ngô)vi nhân phúc hậu, tức vấn thủy chung. Sự cố hứa dị cư chi .Thử thời nhị công dữ kỳ Phương nương đồng cư dưỡng dục . Nhị Công dữ chi tòng học . Phương nương nãi xuất bản trang sa ngạn dung hành tang thảo dĩ chu nhật dụng.

Dịch nghĩa ( Đoạn này chép nguyên văn bản dịch của VHN em không biết một số chữ nên chịu không dịch hì hì .Không phải lười đâu nha.)

Đọc xong , lại đúng lúc địa phương bị hỏa tai và lụt lội tàn phá .Hai ông than với nhau rằng: Nhà ta đã nghèo túng như thế lại phải lúc thiên tai, sẽ lấy gì để tồn tại , chẳng thà bỏ đi nơi khác . Dưới gầm trời này ở đâu không có gió xuân ? Thế là bỏ mặc gia tài, gửi phần mộ tổ tiên ,như một cánh buồn phiêu bạt bốn phương , hai ông dắt theo bà Phương ra đi ,bỗng nhớ tới quê hương của nhũ mẫu liền đi tới đó (tức Huyện Từ Liêm) . Được ngày, anh em tới nơi vào hỏi thăm nhà nhũ mẫu nhưng họ đã qua đời nên không gặp ai . Lúc đó trong trang có một nhà hào trưởng là Lê Công Trí , thấy anh em học diện mạo khôi ngô ,là người phúc hậu bèn hỏi đầu đuôi câu chuyện . Cuối cùng đồng ý cho ở lại .
Lúc ấy hai ông cùng bà Phương cùng được ở lại và nuôi dưỡng . Hai ông được tiếp tục đi học , còn bà Phương ra bãi cát của trang trồng dâu để chi dùng hàng ngày

Thần tích (tiếp theo)

經一年間(芳娘化別跡)此時二公文才武藝一皆精熟。第一公在于本庄家所，第二公就在廣德縣宜庄開場教士經已久年。是年忽有占城賊起蓄其兵馬來侵取國邊書告急帝大患之。帝乃急召庭臣同來會誼。庭臣一皆束手無計可施。帝乃急檄傳天下何有人才能平占城賊臨廷選應。此時二公聞之同相談曰父母生育劬勞無以有何名芳報茲固皇帝有檄求才，吾兄弟臨廷應試。言訖二公臨庭入謁帝前。

Phiên âm

Kinh nhất niên gian( Phương nương hóa biệt tích) . Thử thời nhị công văn tài võ nghệ nhất giai tinh thục . Đệ nhất công tai cu bản trang gia sở , đệ nhị công tựu tại quảng đức huyện nghi trang khai trường giáo sĩ kinh dĩ cửu niên . Thị niên hốt hữu Chiêm Thành tặc khởi súc kỳ binh mã lai xâm, thủ quốc biên thư cáo cấp đế đại hoạn chi.Đế nãi cấp triệu triều đình lai hội nghị .Đình Thần nhất giai thúc thủ vô kế khả thi . Đế nãi cấp hịch truyền thiên hạ hà hữu nhân tài năng bình chiêm thành tặc lâm đình tuyển ứng. Thử thời nhị công văn chi đồng tương đàm viết : phụ mẫu sinh dục cù lao vô dĩ hữu hà danh phương báo tư cố hàng đế hữu hịch cầu tài ngô huynh đệ lâm đình ứng thí . Ngôn ngật nhị công lâm đình nhập yết đế tiền .

Dịch nghĩa

Được một năm (bà Phương hóa,biệt tích)Lúc ấy tài văn và võ nghệ của hai ông đều tinh thông .Ông Cả nhà ở bản trang , Ông Hai đến ở trang Nghi , huyện Quảng Đức, mở trưởng dạy học lâu năm . Một năm kia ,bỗng có giặc Chiêm Thành kéo đến xâm phạm biên cương . Quan phụ trách biên ải dâng thư cấp báo triều đình.Nhà vua rất lo lắng .Vua vội triệu tập đình thần cùng tới bàn bạc . Đình thần đều bó tay không có kế sách gì . Vua khẩn cấp truyền hịch khắp thiên hạ ,người nào có tài dẹp yên được giặc thì được đến sân điện ứng thí . Lời truyền tới tai hai ông bèn bàn nhau : Công lao cha mẹ sinh thành dưỡng dục không có gì để báo đáp . Nay Hoàng đế có hịch cầu tài , anh em ta đến triều đình ứng thí .Dứt lời ,hai ông đến triều đình yết kiến Hoàng Đế .

(còn nữa )

Cảm ơn Nguyên Thức nhìu, thiệt nhìu.

Tệ sanh về đến Hà Nội lúc sáng nay rồi... nhưng mệt quá nằm ngủ li bì. Bây giờ mới dậy được... nhưng lại phải làm trả mấy món hàng mà khi đi chơi chưa làm xong, đúng là nhục như con trùng trục. Chẳng biết bao giờ trả hết nợ... đời đây ? 20h00 tối nay mới có thể ngồi xem mấy vụ này được.

- UHDP

hi hi ..Cám ơn Tiểu Sư phụ .Trong bài có một số chữ cổ không biết , em chờ thầy về để hỏi đấy . Thầy có chụp nhiều ảnh không vậy ?

內洲社神跡

粵裳氏李朝功臣開國，大有勳勞可加神爵靈應可封二位大王，玉譜古籙國朝禮部正本功臣二第部,八人神，屬水震支。
粵昔南天啟運,聖祖膺圖二千餘年雄王建國號為百粵之祖焉。迨至雄王餘裔傳至東漢吳晉宋齊梁凡三百四十九年.南國山河屬從內郡。迨至南蠻有丁黎李四姓郡是英君繼治。

Phiên Âm Hán Việt :

Nội Châu Xã Thần Tích

Việt Thường thị Lý Triều công thần khai quốc đại hữu huân lao khả gia thần tước Linh Ứng khả phong nhị vị đại vương Ngọc phả cổ lục quốc triều lễ bộ chính bản công thần đệ nhị bộ, bát nhân thần thục thủy trấn chi.

Việt tích Nam thiên khải vận , thánh tổ ưng đồ nhị thiên dư niên Hùng Vương kiến quốc hiệu vi bách Việt chi tổ yên . Đãi chí Hùng Vương dư duệ Nam quốc sơn hà thuộc tòng nội quận . Đãi chí Nam man hữu Đinh Lê Lý Trần tứ tính quận thị anh quân kế trị .

HÌ hì ..thưa Thầy !
Em cám ơn thầy .

Bản dịch trên còn sai nhiều chỗ nữa ạ ! Giờ em bận chưa sửa được ,phải để sang tháng 10 may ra mới có thời gian chỉnh sửa và hoàn chỉnh bản dịch .Đây là bản dịch đầu tay của em mà .

Nội Châu đình Bi ký

Cái Văn:
- Thiên hữu nhật nguyệt Tinh thần, địa hữu sơn xuyên hà hải. Bản châu chi thôn tự thượng cổ dỹ lai vi Nghĩa lý Nhân hương dã

Tích viết:
-Việt Thường thị Lý triều công thần khai quốc đại hữu huân lao khả gia thần tước, linh ứng khả phong nhị vị đại vương. Ngọc phả cổ lục quốc triều Lễ bộ chính bản công thần, thục Đệ nhị bộ bát nhân thần.

- Việt tích Nam thiên khải vận thánh tổ ưng đồ nhị thiên dư niên Hùng Vương kiến quốc hiệu vi Bách Việt chi tổ yên, đãi chí Hùng Vương dư duệ truyền chí Đinh, Lê, Lý, Trần tứ tính đô thị anh quân kế trị, phàm tam bách tứ thập cửu niên Nam Quốc sơn hà nam lai nhất thống.

- Khước thuyết thử thời ngã quốc Nam Việt lịch chí Lý triều chi gian Đế vương chi uy đức hoằng thâm, anh hùng cái thế kỳ nhân như thiên, kỳ trí như thần, cử thế giai xưng vi hiền quân giả giã. Tiền thử chi thời, thế truyền tại Sơn Nam đạo chi Khoái Châu phủ Đồng Lục trang hữu nhất gia tính Nguyễn dỹ y vi nghệ chi nông tang vi nghiệp, nhật dụng sinh nhai, bảo thân chi kế, phu xướng phụ tùy chi đạo, uyên ương đồng chẩm loan phụng tình nồng, lạc chung cổ chi hoan thanh, hứng sắt cầm chi nhã hảo. Nguyễn thái bà sinh hạ nhị nam nhất nữ tức Mậu Dần niên, lục nguyệt, nhị thập bát nhật, tý thời. Nam tử diện mạo quang hoa, hình dung quảng đại. Nữ tử thần hồng phấn hạm, phượng nhãn nga mi. Tam tử đô thị dị ư thường nhân giả giã. Nguyễn Công nhân dỹ mệnh danh chi giã:
- Đệ nhất nam mệnh viết Bảo, đệ nhị nam mệnh viết Mỹ, đệ tam nữ mệnh viết Phương.

- Nhật vãng nguyệt lai, cập trí tam vị niên phương thập bát tuế dỹ học cực thông minh, văn chương quán triệt. Nhân hoàng đế hữu Hịch cầu tài Nguyễn huynh đệ lâm đình ứng thí. Đế nãi vấn kỳ tính danh, thí kỳ tài nghệ, thị thời nhị công ứng đối như lưu. Đế kiến hữu đại tài, gia ban phong Nhị công vi Trung phẩm tướng quân, nhị công phụng mệnh thân vãng chinh thỉnh kỳ tinh binh tam vạn, tượng mã siêu quần, phân vi nhị đạo, thuyền kỵ song hành lưỡng ngạn chi giang, thủy bộ tịnh tiến trực chí Chiêm Thành tại Bàng Châu địa đại phá nhất trận tặc quân tẩu hồi cố quốc.

Thử nhật tặc dỹ bình nhị công tiến binh hồi chí Sơn Tây đạo, Tam Đới phủ, Bạch Hạc huyện Bình Lãng trang, dạ bán thiên chi sở định hốt kiến thiên địa hối minh, phong vũ đại tác nhi hóa.

- // -

Bangla09 đã viết:

HÌ hì ..thưa Thầy !
Em cám ơn thầy .

Bản dịch trên còn sai nhiều chỗ nữa ạ ! Giờ em bận chưa sửa được ,phải để sang tháng 10 may ra mới có thời gian chỉnh sửa và hoàn chỉnh bản dịch .Đây là bản dịch đầu tay của em mà .

Theo câu nói xưa "vân tòng long, phong tòng hổ", "long hổ phong vân hội" có nghĩa là người tài gặp thời mà NT dịch là "May gặp hình ảnh hổ rồng tụ họp nhờ mây gió" thì tối nghĩa quá!