Lớp học Thư Pháp

Vật dục tốc, vật kiến tiểu lợi. Dục tốc tắc bất đạt, kiến tiểu lợi tắc đại sự bất tựu.
" Trích từ sách Luận Ngữ của Khổng Phu Tử "

Mùa xuân năm 1996 Bàng Trung Hoa ( Trung Quốc ) viết bằng bút dạ.

- // -

Tứ thể Thiên Tự Văn ( trang đầu tiên )

Thế sự đồng minh giai học vấn
Nhân tình luyện đạt tức văn chương

" Hồng lâu mộng liên cú " Nho Tinh ( Từ Bi Hồng - Trung Quốc ) viết theo kiểu chữ Lệ

- // -

Sơ lược về Lịch sử ra đời của Bút lông

Trong ngàn vạn loại bút, bút lông được coi là sản phẩm duy nhất của Trung Quốc . Bút lông truyền thống không những là một trong những văn phòng phẩm thiết yếu của người xưa mà còn chiếm vị trí hàng đầu trong việc biểu đạt ý tứ của hội họa và thư pháp . Tuy nhiên vì bút lông dễ bị hư hại , khó lưu giữ lâu nên những cây bút cổ còn lại rất hiếm . Lịch sử chế tạo bút lông đã xuất hiện từ lâu, khoảng thời kỳ Chiến Quốc , bút lông đã được sử dụng thịnh hành . Hội họa và Thư pháp Trung Quốc không thể tách rời khỏi việc sử dụng bút lông . Các loại bút lông cổ rất đa dạng , nếu lấy loại lông để phân ra thì có, lông thỏ, lông dê trắng, lông dê xanh, lông dê vàng, râu dê, lông ngựa, lông hươu, lông nai, lông mèo, lông chó, lông chuột, lông điêu, râu chuột, đuôi chuột, lông hổ, lông sói, lông cáo, lông vượn, lông ngỗng, lông vịt, lông gà, lông lợn, tóc người, râu người, cỏ mao ..... Nếu dựa vào tính năng để phân loại có: ngòi cứng (硬毫), ngòi mềm (軟毫), ngòi kiêm hai đặc tính (兼毫). Nếu dựa vào quản bút mà phân biệt, có thủy trúc (水竹), kê mao trúc (雞毛竹), ban trúc (斑竹), tống trúc (棕竹), tử đàn mộc (紫擅木), kê dực mộc (雞翅木), đàn hương mộc (檀香木), nam mộc (楠木), hoa lê mộc (花梨木), huống hương mộc (況香木), sơn mài (雕漆), lục trầm tất (綠沉漆), nga voi (象牙), sừng tê (犀角), sừng trâu (牛角), sừng lân (麟角), ngọc (玉), thủy tinh (水晶), lưu ly (琉璃), vàng (金), bạc (銀), sứ (瓷)...... nhiều loại quản thuộc loại quý hiếm . Nếu phân theo mục đích sử dụng có sơn thủy bút(山水筆), hoa hủy bút (花卉筆)、diệp cân (葉筋筆)、nhân vật bút (人物筆), Y văn bút (衣紋筆), thiết cốt bút (設骨筆), thái sắc bút (彩色筆) ......

Cây bút sớm nhất xuất hiện cách đây khoảng hơn 2000 năm . Người ta vẫn thường coi tướng Tần, Mông Điềm làm ra bút nhưng tìm trong các miếng giáp cốt ở di tích Ân Khư (nhà Thương) đã lưu lại vết tích của mực và son , đều dùng bút viết ra . Do đó có thể thấy rằng bút ra đời trước đời Ân Thương mà Mông Điềm chỉ là người hoàn thiện bút lông mà thôi. Trước thời Tây Chu tuy không tìm thấy bút lông, nhưng trong các họa tiết gốm và giáp cốt văn đời Thương có thể chắc rằng người ta đã dùng bút lông . Trên các trúc giản và luạ đời Đông chu có thể thấy bút lông được dùng để viết chữ một cách rộng rãi . Người ta đã tìm thấy bút lông khi khai quật mộ Tằng Hầu ở Tùy Châu thuộc tỉnh Hồ bắc, đó là cây bút cổ nhất hiện nay . Sau đó người ta lại tìm được bút đời Chiến quốc ở di tích Tả Gia Công Sơn thuộc Trường Sa - tỉnh Hồ Nam, bút đời Tần ở vùng Thụy Hổ thuộc huyện Vân Mộng - tỉnh Hồ Nam, ở bãi Phóng Mã thuộc thành phố Thiên Thủy tỉnh Cam Túc, bút đời Hán ở gò Mã Vương - Trường Sa, Phượng Hoàng Sơn huyện Giang Lăng tỉnh Hồ Bắc, thành phố Vũ uy tỉnh Cam Túc, bút đời Tấn ở Vũ Uy...... đều là những tư liệu quý báu về bút cổ .

- uhdp sưu tầm -

Thư pháp qua những kinh nghiệm của cổ nhân

Đại sư D.T. Suzuki có đề cập vấn đề này ở bài luận về Zen và hội họa, trong quyển Zen Buddhism: «Một nét khu biệt khác của mặc họa (Sumiye) chính là sự nỗ lực chụp bắt cái Thần lúc nó đang vận động. Vạn vật luôn vận hành, không có gì tĩnh lặng trong bản chất của nó. Khi bạn nghĩ rằng bạn đang giữ yên được nó thì nó trượt khỏi tay bạn rồi. Bởi vì trong cái khoảnh khắc mà bạn giữ nó, nó không còn sự sống nữa. Nó đã chết. Nhưng mặc họa cố gắng bắt giữ sự vật cùng với sức sống của nó, một điều cơ hồ không thể đạt được. Vâng, sự nỗ lực của người nghệ sĩ muốn thể hiện một vật thể sống động trên trang giấy dường như bất khả thi, nhưng người nghệ sĩ có thể đạt được ý muốn này ở một giới hạn nào đó nếu mỗi nét bút đều phóng phát trực tiếp từ cái thần khí nội tại, không bị ngoại giới và tạp niệm ngăn trở. Trong trường hợp này ngọn bút chính là cánh tay vươn dài ra. Hơn thế nữa, nó chính là Thần khí của nghệ sĩ, thần khí này ứng hiện trong từng nét bút trên mặt giấy. Khi hoàn tất, bức mặc họa chính là một thực thể sống, hoàn bị và không hề là bản sao của bất kỳ sự vật nào.»

- Trích từ Zen - Nghệ thuật thiền Nhật Bản

Nghiên mực cổ - Đoan nghiên Trung Quốc

Hữu Duyên - Thanh triện

增廣賢文

Tăng Quảng Hiền Văn ( tiếp theo )

- 10

逢人且說三分話，未可全拋一片心。( Phồn thể )

逢人且说三分话，未可全抛一片心。( Giản thể )

- Phùng nhân thả thuyết tam phân thoại, vị khả toàn phao nhứt phiến tâm.

Gặp nhau trò chuyện đôi câu,
Chớ nên gan ruột gót, đầu phơi ra.

- 11

有意栽花花不發，無心插柳柳成陰。( Phồn thể )

有意栽花花不发，无心插柳柳成阴。( Giản thể )

- Hữu ý tài hoa hoa bất phát, vô tâm sáp liễu liễu thành âm.

Dụng ý trồng hoa, hoa chẳng mọc,
Vô tình cắm liễu, liễu lên xanh .

- 12

畫虎畫皮難畫骨，知人知面不知心。( Phồn thể )

画虎画皮难画骨，知人知面不知心。( Giản thể )

- Họa hổ họa bì nan họa cốt, tri nhơn tri diện bất tri tâm.

Vẽ Hổ vẽ da, khó vẽ xương,
Con người biết mặt, biết lòng làm sao?

- // -

Lớp học Thư pháp Nho Nôm Hán

Sơ lược về Lớp học Thư pháp tại Đền Voi Phục số 366 phố Kim Mã, quận Ba Đình HN. Lớp do Ứng Hòa Dã Phu cùng một số cộng sự mở ra nhằm nghiên cứu và thực tập đọc, dịch các Văn bản Hán Nôm và chữ Nho với luyện tập và trao đổi kinh nghiệm về việc viết Thư pháp & chữ Nho tại Đền Voi Phục số 366 phố Kim Mã, quận Ba Đình HN. Lớp mở thường xuyên vào sáng Chủ nhật hàng tuần ( từ 08h30 đến 11h30 ) nhằm giới thiệu đến mọi người những bài văn, thơ, từ, phú của các bậc Tiên nho, Tiên hiền Việt Nam và một số sách vở thông dụng hiện nay bằng chữ Nho, lớp chia việc trao đổi và học tập thành hai phần.

- 1, Bổ sung vốn từ chữ Nho qua văn, thơ, từ, phú, sớ, sách và giới thiệu cũng như chia sẻ tài liệu về 5 thể chữ Nho thông dụng là Khải thư ( hay còn gọi là Chân thư hoặc Chính thư ) Hành thư, Lệ thư, Triện thư và Thảo thư. - 2, Tìm hiểu thêm về Lịch sử, Hình dáng, Chủng loại và Phương pháp sử dụng Văn phòng tứ bảo bao gồm Sách, Bút, Nghiên, Giấy, Mực, Ấn triện, Son, Chặn giấy, Gác bút và các Tác phẩm Thư pháp của các Thư pháp gia Việt Nam, Triêu Tiên, Nhật Bản, Trung Quốc vv

Xin vui lòng liên hệ : Ứng Hòa Dã Phu - Lê Thanh Hải - 0904 911 999

- // -

Hộp gỗ đựng Bút nghiên giấy mực của Nhật Bản