Yêu Hoa

Ai Hoa đã viết:

Hoa Mẫu Đơn

Mẫu đơn quốc sắc rực vườn thơ
Đại đóa nghinh xuân rạng nắng chờ
Phượng các nhụy vàng màu phấn mịn
Trang đài cánh mỏng nét đào tơ
Hương thơm nhẹ thoảng lan trời mộng
Lá kép rung vờn cợt ánh mơ
Tự tại an vui cùng nguyệt quế
Lạc Dương bất tử thẹn sao mờ

th - Shiroi
01/05/2008


Hoa Mẫu Đơn

Diêu Nguỵ lan truyền vạn ý thơ (*)
Mưa Ngâu nắng Hạ thuỷ chung chờ
Đào nguyên rực rỡ khoe thân liễu
Hoàng hạc âm thầm ló nhuỵ tơ
Thiên lý ly hương nào khiếp sợ
Đơn tâm hướng nhật khéo cầu mơ
Chỉ hồng mai mối duyên kim cải
Phật Tích hài sen dấu chửa mờ (**)

Ái Hoa
01/05/2008


(*) Diêu Quốc phu nhân và Nguỵ Quốc phu nhân là tên hai loài hoa mẫu đơn.

(**) Theo tương truyền, chùa Phật Tích là nơi xảy ra câu truyện Từ Thức gặp tiên: "...Tích xưa kể rằng, Từ Thức nguyên là tri huyện Tiên Du (Bắc Ninh). Một hôm vào ngày hội hoa mẫu đơn tại ngôi chùa này, lễ hội đang vui chơi thì bất ngờ một thiếu nữ đánh gẫy cành hoa mẫu đơn quý giá, nàng không có tiền đền nên bị quan viên trong ban tổ chức lễ hội bắt trói chờ người nhà đến chuộc. Thấy cảnh ấy Từ Thức liền cởi áo hồ cừu ra bồi thường sự tổn thất để cứu nàng. Sau đó ít lâu Từ Thức treo ấn từ quan để có thời gian rảnh rang ngao du sơn thủy. Một hôm chàng chèo thuyền ngoài cửa biển Thần Phù cho thuyền ghé vào bến ven bờ núi để làm thơ ngâm vịnh, thế rồi chàng lạc đến một động tiên. Tiên chủ phu nhân nhận ra chàng là ân nhân trước kia của con gái mình nên quyết định gả con gái yêu là nàng tiên Giáng Hương để đền cái ơn chàng đã cứu nàng khi làm gẫy cành mẫu đơn."
Do tích này, trước đây chùa Phật Tích mở hội Hoa Mẫu Đơn hàng năm vào ngày mồng bốn tháng giêng để nhân dân xem hoa và các văn nhân thi sĩ bình thơ.


Hoa Mẫu Đơn

Vẻ đào thược dược ánh trời thơ(1)
E ấp sương mai thấm gội chờ
Hạnh phúc cánh hồng kề lá ngọc
Cát tường nhụy thắm ngự đài tơ
Sắc hương gọi bướm hồn đan mộng (2)
Cẩm tú tô vườn cảnh dệt mơ
Mắc cỡ nép mình đơm hạt nắng (3)
Lạn Kha chuông đổ tích không mờ (4)

th - Shiroi
11/06/2008


(1) Hoa Mẫu đơn là một loại hoa thuộc họ thược dược, có hai loại mẫu đơn, thân mộc và thân thảo, thân mộc còn gọi là Mộc Thược Dược. Hoa Mẫu đơn hồng trong hình ở dưới mà Shiroi chụp là loại thân thảo.
(2) Mẫu đơn còn gọi là Phú Quí chi Hoa, Vương Giả Chi Hoa, Mẫu đơn được xem là Quốc Sắc Thiên Hương
(3) Theo "Ý Nghĩa những loại hoa", có một bản ghi là Hoa Mẫu đơn tượng trưng cho sự xấu hổ mắc cỡ
(4) Chùa Phật Tích ở trên núi Lạn Kha


Hoa Mẫu Đơn

Dáng kiều trinh nữ vẻ ngây thơ
Bạch thược mao lương xếp họ chờ
Nghịch chiếu cam đày nơi xứ hạ
Gãy cành may chuộc mối duyên tơ
Hồng hồng cánh phượng xoè chân ngỗng
Tím tím thân đào rũ lá mơ
Ích mẫu thần y thay biến dạng (*)
Danh lưu hậu thế khó phai mờ

AH

(*) Hoa Mẫu đơn có tên tiếng Anh là Peony, tên Latin là Paeonia officinalis, được đặt tên theo Paeon, một học trò của Thần Y Asclepius trong thần thoại Hy Lạp. Ông được nữ thần Leto (mẹ của thần Mặt Trời Apollo) mách bảo cách lấy được chiếc rễ thần kỳ mọc trên đỉnh Olympus mà nó có thể xoa dịu được cơn đau của người phụ nữ khi sanh nở. Asclepius trở nên ghen tức với Paeon. Để cứu Paeon thoát chết vì sự phẫn nộ của Asclepius, thần Zeus đã biến ông thành một bông hoa Mẫu đơn.


Hoa Mẫu Đơn

Cánh hồng mơn mởn nét xuân thơ
Hàm tiếu nghinh phong lữ khách chờ  
Dạ hợp sương về treo chuỗi ngọc
Ngọ thời bướm lượn kết dây tơ
Thiên kim bất phục lòng quỳ giữ
Vạn thọ vô cầu giấc điệp mơ  
Vương Mẫu đào diên chầu trước phượng
Đức cao ân huệ chẳng lu mờ

AH
24/08/2008

Chú thích:

- Hoàng đế Võ Tắc Thiên đi đạo vườn thượng uyển, nhìn cỏ cây xác xơ trơ trọi, liễu đào ủ rũ điêu tàn, liền truyền lệnh bằng bài tứ tuyệt khắc ngay cửa vườn:
“Lai triều du thượng uyển
Hỏa tốc báo xuân tri
Bách hoa liên dạ phát
Mạc đãi hiểu phong xuỵ”
Dịch:
“Bãi triều du thượng uyển
Gấp gấp báo xuân haỵ
Hoa nở hết đêm nay
Đừng chờ mong gió sớm.”
Kỳ lạ thay, trăm hoa phụng mệnh, chỉ trong một đêm bừng nở khắp vườn, mùi thơm sực nức nhân gian. Rạng sáng hôm sau, Võ Tắc Thiên dạo vườn trông muôn hồng ngàn tía ngoan ngoãn đua chen nở rộ, lấy làm tự mãn cho rằng mình quyền uy tột đỉnh, sai khiến được cả tạo hóa.
Bỗng dưng Võ Tắc Thiên nhìn một cây mẫu đơn cứng đầu cứng cổ bất tuân thượng mệnh, thân cây khẳng khiu cứng cỏi, không hoa không lá. Máu giận sôi lên, Võ Tắc Thiên ra lệnh đày loài mẫu đơn ngoan cố xuống tận Giang Nam.
Từ đó, ở vùng Giang Bắc vắng hẳn loài hoa này. Người đương thời thấy vậy dệt bài Phú Ngọc Lâu Xuân Tứ bày tỏ tình thương và ca ngợi vẻ đẹp, sự khẳng khái của hoa mẫu đơn, thà chịu cảnh phong trần lưu lạc chứ không chịu giam mình trong vườn hoa vương giả tù hãm của bạo chúa, đem sắc đẹp hương thơm ban rải cho mọi người.

- Trong truyện hoa điểu tranh năng, Tây Vương mẫu mở tiệc thọ ở vườn đào, Cầm vương là Phượng hoàng và Hoa vương là Mẫu đơn đều đem lễ vật đến mừng. Sứ thần bên chim là Bách thanh, sứ thần bên hoa là Náo dương. Giữa đường, hai bên gặp nhau bên nào cũng đòi đi trước. Sứ thần hai bên ra đấu khẩu với nhau. Bên chim khoe Cầm vương là bậc đạo đức nhất, rồi lại kể những nết hay của loài chim. Bên hoa khoe Hoa vương là bậc phú quí nhất, rồi lại kể những vẻ đẹp của các loài hoa. Không những thế, chim kể xấu hoa, hoa kể xấu chim, không bên nào chịu bên nào. Tây Vương mẫu phải cho người ra phân xử, dành cho bên hoa đi trước, lấy cớ là cõi đời phần nhiều trọng phú quí hơn đạo đức.

Ngọ thời bướm : trò không tìm thấy loài hoa này
Hàm tiếu : lần đầu tiên trò được biết tên hoa Hàm tiếu (Michelia figo).. Tuyệt quá! Cảm ơn thầy. Đọc trang này mê quá nhưng không đủ sức làm. Trò cũng biết Tập danh hoa của trò chỉ là bảng liệt kê hoa, nhưng sức có thế, làm để tạo niềm vui vì cái tật mê hoa.