TÔI MONG TẤT CẢ CÁC BẠN TIẾP TỤC CON ĐƯỜNG DÙ TÔI CÓ CHẾT ĐI

Tổng số bài gửi : 7190 Registration date : 01/04/2011

Nhà toán học Hoàng Tụy qua đời ở tuổi 92

Giáo sư Hoàng Tụy, một trong hai nhà toán học tiên phong trong việc xây dựng ngành Toán học Việt Nam, vừa qua đời ở tuổi 92.

Báo Tuổi Trẻ dẫn lời gia đình của Giáo sư Hoàng Tụy cho biết ông vừa qua đời vào lúc 15h30 chiều ngày 14/7/2019.

TÔI MONG TẤT CẢ CÁC BẠN TIẾP TỤC CON ĐƯỜNG DÙ TÔI CÓ CHẾT ĐI Gshoan10

Xuất thân từ một dòng họ trí thức lớn, ông sinh ra ngày 27/12/1927 ở Quảng Nam. Năm 1959, ông bảo vệ thành công luận án phó tiến sĩ khoa học toán - lý tại Đại học Lomonosov ở Moscow.

Là tác giả của thuyết “Tối ưu toàn cục” trong Toán học Ứng dụng, Giáo sư Hoàng Tụy đã được vinh danh ở nhiều nước. Các viện khoa học/công nghệ quốc tế thường tổ chức hội nghị đặc biệt để vinh danh ông vào những dịp sinh nhật quan trọng, như sinh nhật 70 tuổi, đượcViện Công nghệ Linköping ở Thụy Điển mở hội thảo, tôn vinh “công trình tiên phong” của ông, và năm 80 tuổi, một hội nghị quốc tế được tổ chức ở Rouen, bên Pháp, để ghi nhận những đóng góp to lớn của ông (Wikipedia).

Bên cạnh những đóng góp cho toán học, Giáo sư Hoàng Tụy còn là một nhà trí thức luôn trăn trở với những vấn đề của đất nước, đặc biệt quan tâm tới cải cách giáo dục. Ông đã nhiều lần góp ý là cần phải dân chủ hóa chế độ, diệt tham nhũng, làm sạch bộ máy hành chính, vì “chỉ trên cơ sở đó trí tuệ quốc gia mới có điều kiện phát triển thuận lợi.”

Năm 2007, cùng với 9 nhà trí thức khác thành lập Viện Nghiên cứu Phát triển IDS, một tổ chức độc lập chuyên nghiên cứu các vấn đề liên quan đến chính sách, chiến lược, kế hoạch phát triển cho các cơ quan nhà nước và các tổ chức kinh tế xã hội. Viện này đã tự giải thể dưới thời Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng để phản đối một quyết định mới của chính phủ, hạn chế nghiêm ngặt các hoạt động của các tổ chức khoa học và kỹ thuật.

Ngày 9.12.2015 cùng với 126 nhân vật tên tuổi, Giáo sư Hoàng Tụy đã ký tên vào một thư ngỏ gửi cho Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương, đề nghị bỏ tên Đảng Cộng sản và đổi tên nước, đồng thời trả lại tự do cho những người bất đồng chính kiến đang bị giam giữ; chấm dứt đàn áp để cho phép nhân dân thực hiện quyền tự do dân chủ “theo Hiến pháp”.

(Nguồn VOA)

Tổng số bài gửi : 7190 Registration date : 01/04/2011

TÔI MONG TẤT CẢ CÁC BẠN TIẾP TỤC CON ĐƯỜNG DÙ TÔI CÓ CHẾT ĐI

Ngày 14/7/2019, GS Hoàng Tụy - cây đại thụ của Toán học Việt Nam, đã trút hơi thở cuối cùng ở tuổi 92. Phải dừng lại trên con đường chưa kết thúc, GS Hoàng Tụy gửi lại hậu thế lời kêu gọi thiết tha “TÔI MONG TẤT CẢ CÁC BẠN TIẾP TỤC CON ĐƯỜNG DÙ TÔI CÓ CHẾT ĐI”.

I. CẢ CUỘC ĐỜI DÂNG HIẾN CHO KHOA HỌC VÀ GIÁO DỤC

Về cống hiến của GS Hoàng Tụy đã có nhiều người đề cập. Dù nhìn ở khía cạnh nào, dù là ai đánh giá, tất cả cùng hội tụ về một điểm, rằng cả cuộc đời GS Hoàng Tụy đã dâng hiến trọn cho Khoa học và Giáo dục.

Hơn 170 công trình khoa học - phần lớn đăng trên các tạp chí quốc tế hàng đầu, 3 chuyên khảo nổi tiếng, đồng sáng lập 3 tạp chí khoa học uy tín, hàng chục giáo trình Đại học và Phổ thông… Lát cắt Tụy, Thuật toán chia nón kiểu Tụy, Định lý bất tương thích Tụy… - không thể kể hết được, tất cả cộng hưởng lại, tạo nên một nhà khoa học Hoàng Tụy cao lớn.

Không khó để nhận ra, trong hàng trăm đóng góp cho khoa học của GS Hoàng Tụy thì “ Lát cắt Tụy” là kỳ vĩ nhất. Với nhân loại, Ông đã đi vào lịch sử toán học của thế giới trong tư cách người mở đường cho ngành toán học Tối ưu Lõm mà “Lát cắt Tụy” đã trở thành kinh điển. Đó là niềm tự hào dài lâu của Toán học Việt Nam.

Nhưng ngoài những công trình khoa học đồ sộ, ngoài những cống hiến to lớn cho giáo dục, còn nữa những cốt cách sáng ngời ngời của một Hoàng Tụy Chí sĩ.

II. KIÊN ĐỊNH CHUYÊN MÔN

Kiên định chuyên môn là tầm nhìn xuyên suốt trong sự nghiệp giáo dục và nghiên cứu khoa học của GS Hoàng Tụy. Tính kiên định này đã làm cho GS Hoàng Tụy phải hứng chịu giông bão. Nhưng cũng chính tầm nhìn này đã giúp cho Ông vững tay lái vượt qua các biến cố để đi đến toàn thắng cuối cùng, minh chứng sự đúng đắn của một trí tuệ khoa học lớn.

Khoa học và giáo dục không mang tính giai cấp. Khi lãnh đạo Khoa Toán của Đại học Tổng hợp, GS Hoàng Tuỵ đã luôn tuân thủ quy luật này. Ông không ưu tiên cho giai cấp công nông. Ông không thù địch giai cấp địa chủ, tư sản. Ông chỉ lấy chuyên môn là tiêu chuẩn duy nhất.

Nhưng đây là điều đi ngược với quan điểm của lãnh đạo tối cao lúc bấy giờ. Tính không giai cấp đã làm cho GS Hoàng Tụy, GS Lê Văn Thiêm long đong trong một thời gian dài, suýt nữa thì rơi vào tình trạng tương tự “ Nhân Văn Giai Phẩm” trong toán học. Ngoài sự kiên cường trung trinh của hai Ông, may mắn còn có một Đại trí thức là cố Bộ trưởng Tạ Quang Bửu đồng quan điểm bảo vệ. Chỉ những đại trí thức, đại sỹ phu mới đủ tri thức và bản lĩnh để đi ngược lại sự vô trí thức của độc tài cường quyền.

III. KHÔNG CHẠY THEO XU THẾ TẠM THỜI

Người có tầm nhìn không bị cuốn hút theo xu thế tạm thời. Sau mở cửa của Đại hội VI, Kinh tế thị trường sơ khai bắt đầu phát triển ở Việt Nam. Tập đoàn làm kinh tế. Công ty làm kinh tế. Nhà nhà làm kinh tế. Người người làm kinh tế. Tất cả đổ xô đầu tư ngoài lĩnh vực hoạt động của mình. Phong trào này lan sang cả lĩnh vực khoa học và giáo dục. Riêng Viện Toán học, dưới sự lãnh đạo của GS Hoàng Tụy, vẫn kiên định chuyên môn.

Giá mà Vinashin, Petro Việt Nam, Các ngân hàng, cùng hàng ngàn doanh nghiệp nhà nước khác kiên định sở trường của mình, thì đâu đến nỗi mất đi cả hàng triệu tỷ đồng ngân sách đầu tư ngoài luồng, làm tan hoang nền kinh tế nước nhà.

Mới hay tri thức là điều kiện ưu tiên trước hết để nắm quyền quản lý đất nước, chứ không phải là chuyên chính vô sản.

IV. TẦM NHÌN NHÂN TÀI

Muốn ganh đua trong tốp đầu quốc tế, muốn trở thành cường quốc, thì phải có những tài năng siêu việt. Tài năng siêu việt sẽ thui chột nếu không có đất sinh sống, nếu sinh ra không đúng thời, nếu không được phát hiện, bồi dưỡng, đào tạo.

Vào những năm khó khăn nhất của chiến tranh, trong hoàn cảnh thiếu thốn thông tin và cơ sở đào tạo, cũng không có nhiều thầy giáo giỏi, thì GS Hoàng Tụy đã nhìn thấy lối thoát là đào tạo năng khiếu để bồi dưỡng nhân tài cho đất nước. Cùng với GS Lê Văm Thiêm, được sự ủng hộ của GS Tạ Quang Bửu, Ông đã thúc đẩy sự ra đời của hệ thống trường chuyên. Nhờ đó mà Toán học Việt Nam có nhiều tài năng nổi danh. Trong số đó có GS Ngô Bảo Châu với giải thưởng Fields danh giá mà nhiều thập kỷ nữa may ra mới tái xuất hiện.

Đừng nói rằng các nước khác không có trường chuyên. Bởi vì họ đã cho học tự chọn ngay từ bậc PTCS, với các thầy giáo giỏi riêng, khắp mọi nơi trên cả nước. Đó chính là trường chuyên của họ. Họ làm được như vậy là bởi vì họ giàu có, và phát triển.

Ở thời đại ganh đua toàn cầu, không phân ban chuyên môn sớm, không phát hiện năng khiếu để đào tạo từ bé thì sẽ thua toàn diện. Không có đào tạo năng khiếu thì không có Tiger Woods. Không có học viện bóng đá Hoàng Anh Gia Lai thì không có lớp cầu thủ Công Phượng sáng giá như hiện nay. Phát hiện năng khiếu, thiên hướng, học với thầy giỏi từ sớm - là con đường nuôi dưỡng tài năng mà nhân loại đã đi và sẽ còn mãi đi.

V. GAN GÓC PHẢN BIỆN “ẢO TƯỞNG CỘNG SẢN”

Thực ra, ông Phan Diễn dùng cụm từ “Kiêu hãnh cộng sản” chưa phản ánh đúng hết bản chất của hiện tượng. “Ảo tưởng cộng sản” mới là cụm từ đúng.

Sau năm 1975 TBT Lê Duẩn rất tâm đắc với “ Quyền làm chủ tập thể” của ông. TBT Lê Duẩn hầu như đi đâu cũng nói về “ Quyền làm chủ tập thể” như là một đóng góp lý luận mới.

Trong một khát vọng đưa đất nước vượt qua nghèo khó để bắt kịp với các nước giàu, TBT Lê Duẩn đã triệu tập một số nhà khoa học đầu nghành tại Đồ Sơn vào 7/1979 để lắng nghe ý kiến, trong đó có GS Hoàng Tụy và GS Phan Đình Diệu. Một cách tế nhị, GS Hoàng Tụy và GS Phan Đình Diệu đã đề nghị TBT Lê Duẩn giải thích về “ Quyền làm chủ tập thể” vì các nhà khoa học chưa rõ. Và nhân đó gửi thông điệp đến TBT Lê Duẩn rằng “ Quyền làm chủ tập thể” không phải là học thuyết, và không có giá trị về lý luận và thực tiễn.

Quyền lực của TBT Lê Duẩn lúc đó vô cùng lớn, “ Kiêu hãnh cộng sản” rất lớn, Và “ Ảo tưởng cộng sản” còn lớn hơn. Gạch bỏ điều tâm huyết nhiều năm của người quyền lực nhất nước khó mà tránh khỏi thịnh nộ.

Nhưng TBT Lê Duẩn chấp nhận sự thật, và từ đó không nhắc về “ Quyền làm chủ tập thể” nữa.

Ngược lại, TBT Lê Duẩn hỏi các nhà khoa học về Định Công, vì sao không nhân rộng ra được. GS Hoàng Tụy và các nhà khoa học khác đã nêu ra lý do sự thất bại của mô hình Định Công. Rằng đó không phải là thuận theo quy luật, mà do chính quyền dồn tiền của mà xây nên mô hình giả tạo. Mô hình Định Công từ đó cũng bị xóa bỏ.

Tiếc là sự ra đi của Phó Chủ tịch nước Nguyễn Lương Bằng đã buộc TBT Lê Duẩn phải ngay lập tức trở về Hà Nội. Và không còn dịp để TBT nghe trực tiếp những lời chân thành của các nhà khoa học mà thay đổi sớm hơn. Nhưng những gì mà TBT Lê Duẩn đã tiếp nhận là “có sự thay đổi tích cực lớn” - như lời TT Phạm Văn Đồng đã điện thoại cho GS Hoàng Tụy ngay sau đó.

GS Hoàng Tụy không chỉ một lần phản biện lại “ Ảo tưởng cộng sản”. Trong số đó là nói về “Sở hữu đất đai toàn dân” đã hoàn toàn không phù hợp nữa; Và phải cắt bỏ cái đuôi “Định hướng XHXN” khỏi “ Kinh tế thị trường” (Góp ý Dự thảo Sửa đổi Hiến Pháp 1992). Một cách dứt khoát rõ ràng, GS Hoàng Tụy khẳng định “Quyền con người, quyền công dân là những quyền đương nhiên phải hiến định minh bạch, và triệt để tôn trọng, thì mới có thể có xã hội dân sự phát triển”.

Tiếc thay, những góp ý trí tuệ và chân thành của GS Hoàng Tụy đã không có những Nhân cách lớn để nghe. Từ sau TBT Trường Chinh, những người đứng đầu nhà nước nối đuôi nhau bảo thủ.

VI. KHÁT KHAO CHẤN HƯNG GIÁO DỤC

Vào những năm cuối đời, GS Hoàng Tụy dồn tâm huyết cho Chấn hưng Giáo dục. Không biết bao nhiêu lần GS Hoàng Tụy đã nói về Giáo dục, với lãnh đạo Chính Phủ, với các Bộ trưởng Bộ GD&ĐT, với truyền thông và với cộng đồng. Trong số đó, “ Kiến nghị của Hội thảo về Chấn hưng, Cải cách, Hiện đại hóa Giáo dục” năm 2004 vẫn còn là minh chứng đau đáu.

Viết đến đây, lại nhớ 64 năm trước (1955) Thầy giáo Hoàng Tụy đã viết giáo trình toán phổ thông mà không có một xu thù lao, khác xa với đòi hỏi nhiều trăm tỷ đồng của thời nay. Từ đó mà thấy sự khác biệt một trời một vực về nhân cách giữa hai thời đại.

VII. KHÔNG NGỪNG HY VỌNG VÀO MỘT TƯƠNG LAI TƯƠI SÁNG CHO ĐẤT NƯỚC

Người xưa nói “ Con chim sắp chết tiếng kêu bi thương, con người sắp chết thì lời nói phải”.

Hơn một tháng trước lúc rời cõi tạm, trong lời gửi gắm cuối cùng vào ngày 07/6/2019 cho các đồng nghiệp và hậu thế, GS Hoàng Tụy bộc bạch:

“Hồi trẻ tôi tưởng đến buổi này là nước nhà hoàn toàn độc lập, nhân dân hạnh phúc, thế mà hóa ra vẫn khó khăn quá chừng.

Nhưng khó mấy thì các bạn vẫn phải làm được.

Cho nên tôi vẫn không thất vọng, vẫn hy vọng vào một tương lai tươi sáng cho đất nước”.

Vâng. Kính thưa Hương hồn Giáo sư Hoàng Tụy:

Tương lai tươi sáng sẽ đến với đất nước chúng ta. Hàng chục triệu người Việt Nam sẽ bước tiếp trên con đường Giáo Sư đã lựa chọn, đi tới đích cuối cùng mà Giáo Sư mong muốn.

Nguyễn Ngọc Chu
(The Saigonpost)

Tổng số bài gửi : 7190 Registration date : 01/04/2011

GS Hoàng Tuỵ - nhà toán học không có bằng đại học

GS Hoàng Tụy quê ở xã Điện Quang, huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam. Lúc nhỏ ông học tiểu học ở trường làng, sau đó học trung học phổ thông ở Huế. Khi đang học, ông bị ốm nặng, phải về nhà chữa bệnh và tự học tiếp. Trở lại trường, ông “nhảy cóc” 2 lớp và thi đỗ đầu tú tài ban toán năm 1946.

Những năm đầu kháng chiến chống Pháp, ông dạy học ở trường Lê Khiết tại Quảng Ngãi, ngôi trường dành cho học sinh trung học ở Khu 5. Nghe tin GS Lê Văn Thiêm từ châu Âu về nước tham gia kháng chiến, xây dựng trường Khoa học Cơ bản tại chiến khu Việt Bắc, GS Hoàng Tuỵ xin thi vào học. Đề thi được gửi từ Việt Bắc vào theo đường giao liên mất cả tháng mà ở Khu 5 chỉ có một thí sinh dự thi duy nhất là GS Hoàng Tuỵ. Sau đó bài thi lại được gửi ra Việt Bắc để chấm. GS Hoàng Tuỵ thi đỗ, nhưng khi đến Việt Bắc, người ta thấy trình độ ông đã vượt quá chương trình học nên phân công ông dạy trung cấp sư phạm. Có lẽ ông đã tự học thêm kiến thức đại học khi dạy học ở Quảng Ngãi.

Hoà bình lập lại, ông dạy toán ở Trường Đại học Tổng hợp mà chưa có bằng tốt nghiệp đại học. Năm 1959, ông là một trong vài người được cử sang Liên Xô thực tập với mục đích bồi dưỡng thêm kiến thức. Ông đã chọn làm việc với một trong những giáo sư đầu ngành Giải tích của Nga lúc bấy giờ. Chỉ sau một năm ông đã đạt được nhiều kết quả nghiên cứu xuất sắc và được đề nghị ở lại thêm một thời gian để bảo vệ luận án tiến sĩ.

Nhiều người có thể tự hỏi một người chỉ có bằng tốt nghiệp trung học mà lại ở trong “rừng” lâu như vậy thì làm thế nào có thể biết tiếng Nga và những kiến thức toán học tân tiến. Những ai biết con người ông sẽ thấy những chuyện ấy không có gì là lạ vì cuộc đời khoa học của ông toàn những chuyện “nhảy cóc” như vậy.

TÔI MONG TẤT CẢ CÁC BẠN TIẾP TỤC CON ĐƯỜNG DÙ TÔI CÓ CHẾT ĐI Hoangt10

GS Hoàng Tuỵ trong một buổi giảng bài. Ảnh: Viện Toán học

Trở về nước, GS Hoàng Tuỵ làm chủ nhiệm khoa Toán của trường Đại học tổng hợp. Ông tham gia giảng dạy rất nhiều chuyên ngành Toán không đúng chuyên môn và bài giảng của ông luôn thu hút sinh viên vì vốn kiến thức uyên bác của mình. Chắc là ông đã đọc rất nhiều và sự đọc của ông không chỉ để biết mà phải suy ngẫm rất nhiều để có thể hiểu được cái “hồn” của những chuyên ngành khác.

Đầu những năm 60 cũng là những năm ra đời chuyên ngành tối ưu. Nhận thấy rằng đây là một chuyên ngành có nhiều ứng dụng trong thực tiễn, ông quyết định tự mình tìm hiểu chuyên ngành này. Nhờ thói quen tự học nên chỉ sau một thời gian ngắn ông đã giải quyết được một bài toán khó và cơ bản của chuyên ngành tối ưu, đánh dấu sự ra đời của lý tuyết tối ưu toàn cục. Phương pháp ông đưa ra được giới chuyên môn quốc tế sau này gọi là “nhát cắt Tuỵ”. Đây có lẽ là khái niệm khoa học đầu tiên mang tên một người Việt Nam. Sự nghiệp khoa học của GS Hoàng Tuỵ từ đó trở đi gắn liền với chuyên ngành tối ưu. Đã có hai trường đại học quốc tế phong ông bằng tiến sĩ danh dự vì những đóng góp của ông cho ngành tối ưu toàn cục.

Đầu những năm 80 GS Hoàng Tuỵ quan tâm nghiên cứu lý thuyết hệ thống cũng là một lý thuyết toán học mới lúc bấy giờ. Ông thuyết phục chính phủ cần phải đưa lý thuyết hệ thống vào trong việc điều hành đất nước. Nhà nước đã thành lập Trung tâm phân tích hệ thống tại Viện nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương do ông kiêm nhiệm điều hành. Tuy Trung tâm đã không thúc đẩy được việc đưa lý thuyết hệ thống vào trong thực tiễn do nền kinh tế bao cấp nhưng nó đã góp phần cho xã hội thấy tầm quan trọng của toán học trong đời sống.

Cuộc đời của ông là một sự phấn đấu không ngừng nghỉ đi tìm những hướng phát triển mới. Cho đến nay, ông đã viết 4 cuốn sách chuyên khảo đều do các nhà xuất bản hàng đầu thế giới phát hành. Ông thường xuyên là một trong những người có số công bố khoa học nhiều nhất hàng năm ở Viện Toán học, kể cả khi đang làm Viện trưởng và ngay cả khi đã trên 80 tuổi. Bài báo cuối cùng của ông công bố năm 2018, lúc ông 91 tuổi.

GS TSKH Ngô Việt Trung (nguyên Viện trưởng Viện Toán học)

» MONG ĐỢI NGẬM NGÙI.
» HOÀI MONG
» Thơ Nguyễn Thành Sáng
» LỀU THƠ NHẠC
» MONG NHỚ NGƯỜI DƯNG