Trang thơ Bùi Xuân Phượng

 
Nhân dịp kỷ niệm 59 năm ngày giải phóng Thủ đô, cũng là ngày giải phóng quê hương tôi, tôi post lên đây bản Trường ca tôi viết về quê tôi, giới thiệu với bạn đọc một thôn làng nhỏ bé qua bao bước thăng trầm. Những tư liệu dẫn ở đây là do tôi mò mẫm sưu tầm qua một số sách báo ít ỏi đã đọc, nhưng cho tới nay nó vẫn nguyên giá trị. Ba năm hòa mạng diễn đàn, kiến thức tôi đã được mở rộng, dựa vào wikipedia, google, Thư viện Viện Hán Nôm...tôi đã tìm được nhiều tư liệu quý cho làng, nhưng những tư liệu tôi mò mẫm vẫn không thay đổi.
 
Một nông dân ít học như tôi
Thơ nôm na thật khó nói hết lời
Nhưng tình quê trong trái tim máu ứ
Đã chảy thành những con chữ thôi nôi.
 
Bài thơ tôi viết ngày 8.2.1996
Nhân dịp khánh thành đường gạch mới, con đường mơ ước ngàn đời của dân làng.
Xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc.
 
BXP 10.10.2013
 
BÌNH PHIÊN QUÊ TÔI
(Trường ca)
 
"Nước giếng làng Giằng vừa trong vừa mát
Đường cái làng Giằng lắm cát dễ đi"
 
Ôi câu ca tự ngàn xưa còn đó
Như nghĩa tình gắn bó quê hương.
 
Bình Phiên! Bình Phiên!
Mảnh đất thân thương có bề dày lịch sử
Đền Hiển Thần tự thuở Vạn Xuân (1)
Mảnh đất với địa dư hội đủ ba Gần (2)
Cả "Nhất thị, nhị giang, tam lộ"
Mảnh đất có nguồn gốc từ một vùng giầu có (3)
Đất ngàn năm văn hiến một miền quê.
Ta có 5 trong 8 ông Nghè (4)
Của xã Ngọc được Văn bia ghi lại
Vị Tiến sĩ đầu tiên: Bùi Quốc Khái
Người khai khoa cho sĩ tử Cẩm Giàng (5)
Người đỗ đầu - Tuy chưa phải Trạng Nguyên (6)
Cũng rạng rỡ cho Bình Phiên muôn thuở.
Vị Học sĩ triều Trần: Sĩ Cố
Người khai nguồn dòng suối mát thơ Nôm  (7)
Nén hương thơm Bình Lãng mãi trường tồn
Đâu cần biết có câu: "Nhân hà tại?" (8)
Nguyễn Thái Bạt của Lê Sơ (9) khảng khái
Dẫu thân cưa thóa Mạc chẳng sờn
Hướng Lam Sơn một dạ kiên trung
"Tiết nghĩa Phúc thần" muôn năm tỏ rạng. (10)
Bình Phiên cũng là cái nôi Cách mạng
Của Cẩm Giàng, với người Cộng sản đầu tiên (11)
Hội Ái Hữu và Cơ sở Việt Minh
Của huyện nhà cũng từ đây rộng tỏa. (12)
.......................

BÌNH PHIÊN QUÊ TÔI
 
Ghi chú:
(1) Theo "Niên biểu lịch sử", tháng 4/542, Lí Bí (còn gọi là Lí Bôn) khởi nghĩa đánh đuổi Thứ Sử Nam Lương là Tiêu Tư, chiếm giữ Long Biên, đến tháng 2/544 mới xưng là Nam Việt Đế, đặt tên nước là Vạn Xuân. Tục truyền, trên đường đến Long Biên, Lí Bí có nghỉ lại ở đất Giằng, đêm nằm mộng thấy vị tướng nhà trời xuống giúp. Khi giặc tan và lên làm vua mới sắc phong cho vị Thiên thần là Đô Thiên Đại Vương, lập đền thờ ở đất Giằng. Đền có 28 sắc phong qua các triều đại. Đền bị Pháp phá năm 1947 để lấy gạch xây bốt Bình Phiên.
(2) Bình Lãng xưa có tên nôm là làng Giằng, là nơi trên bến dưới thuyền. Chợ Giằng là chợ lớn nhất trong huyện. Làng Giằng là nơi "con gà gáy ba tỉnh nghe tiếng", có đường giao thông đi Hà Nội, Hải Phòng, Kinh Bắc, Ninh Giang ... ( Bình Phiên thuộc Hải Dương, Mậu Duyệt trước thuộc Hưng Yên, Ngọc Quan thuộc Bắc Ninh)
(3) Bình Phiên là một thôn của tỉnh Hải Dương - vùng đất sa bồi châu thổ sông Hồng - có từ thời dựng nước xa xưa. Khoảng thế kỉ 7 TCN, vùng đất này thuộc bộ Dương Tuyền, một Bộ giầu có nhất trong số 15 Bộ của nước Văn Lang, quốc gia đầu tiên trong lịch sử nước ta.
(4) Theo văn bia ở Văn Miếu Mao Điền, Ngọc Liên có 8 Tiến Sĩ, trong đó 5 ở Bình Phiên: Bùi Quốc Khái, Vũ Khắc Minh, Nguyễn Văn Xí, Nguyễn Lân Định và Nguyễn Thái Bạt.
(5) Trong lịch sử khoa bảng nước ta thì nơi phát tích là Gia Lương-Bắc Ninh (Khoa đầu tiên năm 1075), tiếp đến là Nam Sách-Hải Dương (khoa thứ 2 năm 1086).
Theo nghiên cứu của TS. Bùi Xuân Đính, Bùi Quốc Khái không chỉ là người khai khoa cho Cẩm Giàng, mà còn là vị khai khoa của Thăng Long Hà Nội, chứ không phải Chu Văn An, người đã đỗ Thái học sinh (như Tiến sĩ sau này) vào khoảng đời Trần Hiến Tông (1329-1341).
(6) Năm Thiên Ứng chính bình 15 (Bính Ngọ 1246) vua Trần Thái tông mới đặt ra lệ lấy người đỗ ở đệ nhất giáp chọn ra Trạng nguyên, Bảng nhỡn, Thám hoa (Tam khôi). Ngay khoa này Cẩm Giàng đã có người đỗ Bảng nhỡn.
(7) Đền Tiết Nghĩa thờ cả cụ Sỹ Cố, hàng năm giỗ vào 14/10 âm lịch. Theo "Đại Việt sử ký toàn thư", cụ được phong Nội thị Học sỹ năm 1274 đời Trần Thánh Tông, sau lên Thiên Chương các học sỹ. Cụ có tài làm thơ quốc ngữ (thơ Nôm) và nước ta có phong trào làm thơ Nôm bắt đầu từ đấy. Cụ mất năm 1311 khi theo hầu vua Trần Anh Tôn đi đánh Chiêm Thành.
(8) Bình Phiên vẫn còn truyền tụng đôi câu đối:
Trần triều Sỹ Cố nhân hà tại?
Bình Lãng thiên thu tự trường tồn.
( Nghĩa là: Không biết ông Sỹ Cố đời Trần là người ở đâu? Chỉ biết làng Bình Lãng ngàn năm vẫn thờ phụng.)
(9) Lịch sử nước ta có hai triều Lê: Tiền Lê của Lê Đại Hành và Hậu Lê của Lê Lợi. Triều Hậu Lê lại chia làm ba thời kỳ: Lê Sơ: (1428-1527), Lê Trung Hưng (1533-1598), Lê Mạt (1599-1788).
(10) Theo văn bia ở Văn Miếu Mao Điền thì cụ Thái Bạt đỗ Giải nguyên và Đình nguyên năm Quang Thiệu thứ 5, tức là cụ đỗ đầu cả kỳ thi Hương và thi Đình. Theo lời trong Văn tế: "Lê triều Canh Thìn khoa đệ nhất danh đệ nhị giáp Tiến sĩ..." thì cụ đỗ đầu hàng Tiến sĩ xuất thân. Theo "Đại Việt sử ký toàn thư": "...tháng 4 năm Canh Thìn (1520) thi Hội lấy đỗ bọn Nguyễn Bật 14 người. Khi thi Đình, vua Chiêu Tôn thân ra bài văn sách, cho Thái Bạt đỗ Nhị giáp Tiến sĩ xuất thân, còn lại bọn Nguyễn Bật 13 người đỗ Tam giáp Đồng Tiến Sĩ xuất thân ..." Như vậy chỉ có mình cụ đỗ Nhị giáp, lại không có hàng Tiến sĩ cập đệ, tức là cụ đỗ đầu kì thi Đình.
Theo di ngôn của các cụ, Nguyễn Thái Bạt và Mạc Đăng Dung là bạn đồng liêu thân thiết. Khi Mạc Đăng Dung cướp ngôi nhà Lê (12/7/1527), cụ giả lòa và lấy nê là bạn cũ lâu ngày không gặp muốn được diện kiến long nhan. Khi được Đăng Dung cho phép, cụ đến gần lấy tay rờ và nhanh chóng nhổ vào mặt MĐD. Mạc Đăng Dung tức giận đã ra lệnh chu di ba họ và đem cụ ra cưa xẻ. Bọn lính cưa mãi không được, quên xác thân bị hành hạ đau đớn, cụ đã nêu cao khí tiết trung dũng, mắng nhiếc MĐD và mắng bọn lính là ngu, hiên ngang bày cách cho chúng lấy hai tấm ván ép chặt cụ lại rồi cưa cả ván mới cưa được. Câu chuyện giả lòa và cưa xẻ chỉ là di ngôn, không có trong chính sử, nhưng nó cũng ứng với vế câu đối ở đền: "Thóa Mạc sơn hà song nhỡn bạch". Chính sử không nêu rõ gương tuẫn tiết của cụ mà chỉ nêu ngắn gọn: "có tiết nghĩa" và ghi cụ bị giết cùng Nguyễn Văn Vận (Ngọc Trục - cùng xã). Đền này bị Pháp phá đầu năm 1953, đồng thời với việc san bằng làng Bình Phiên.
(11)+(12) Bà Ba Miễn tức Ngô Thị Sâm, con dâu cụ Thượng Quang, là người cộng sản đầu tiên của Ngọc Liên, người Bí thư đầu tiên của Huyện ủy Cẩm Giàng, người tổ chức hội Ái Hữu đầu tiên ở Bình Phiên năm 36-39, cơ sở Việt Minh đầu tiên của huyện Cẩm Giàng cũng thành lập ở đây năm 43-44 (theo Lịch sử Đảng bộ Ngọc Liên).

BÌNH PHIÊN QUÊ TÔI (tiếp theo)
 
Lịch sử Bình Phiên - Những trang vàng rực rỡ!
Cảnh sắc Bình Phiên - Đất nở ngàn hoa!
Con người Bình Phiên khi đã bước chân ra
Muôn bão tố không bao giờ khuất phục!
Truyền thống quê hương nặng trong tiềm thức
Đã uống nước giếng Giằng chẳng thẹn với cha ông
"Trai Bình Phiên xuất ngoại chẳng thể đần!"
Dù đi đâu đi đâu vẫn nhớ về đất Tổ
Nhớ giếng nước mát trong, bóng đa cổ thụ
Nhớ cầu Giằng, dòng sông mát thân yêu
Đường hỏa xa nhộn nhịp sớm chiều
Nhớ ngôi chùa cổ có con rùa đá (13)
Nhớ vườn nhãn xanh tươi, nhớ đình Lục Xã
Mỗi xuân sang mở hội tưng bừng
Mà hội Dâu, hội Gióng không bằng! (14)
Nhớ đám rước lừng danh "đôi Chị". (15)
..........
***
Ghi chú:
(13) Chùa Bình Phiên xưa có tên chùa Giằng, vốn là một ngôi cổ tự có từ rất lâu đời. Theo truyền thuyết, chùa có hai con rùa đá lớn, vào một năm đại hồng thuỷ, một con đội bia bơi đi mất, một con mất bia nên rớt lại. Con rùa này vẫn nằm ở phía sau chùa mãi đến năm 1993 mới bị đánh cắp mất. Chùa có chùa trong, chùa ngoài, tam quan bề thế và có sư trụ trì. Trải bao thăng trầm lịch sử chùa vẫn song song tồn tại cùng với đình Lục Xã, đền Tiết Nghĩa, giếng Giằng...một thời vang bóng. Nhưng tất cả đã bị hai cuộc chiến tranh Pháp, Mỹ huỷ hoại. (Đất chùa cũ nay là Ngân hàng NN cấp III).
(14) Tục ngữ: "Hội Dâu, hội Gióng không bằng Rước phóng hội Giằng"
(15) Trước đây có lệ hàng năm cả Tổng chọn ra hai cô gái đẹp nhất đưa lên kiệu rước, gọi là "Rước Đôi Chị"

BÌNH PHIÊN QUÊ TÔI (tiếp theo)
 
Cuộc sống đang yên vui, bình dị
Bỗng giặc tràn - Thôn xóm xác xơ! (16)
Tan tác trăm nhà, đau quặn hàng tre
Từng mái rạ theo nhau chìm trong lửa...
Năm 47 giặc tràn vào đốt phá
Năm 53 lại san phẳng cả làng (17)
Người ly tán muôn phương, ruộng mầu mỡ bỏ hoang
Nhức nhối những kẽm gai và boong ke ngạo nghễ!
........
Ghi chú:
(16) Đêm 10/2/47, Pháp chia quân làm ba mũi bí mật tiến công huyện lỵ Cẩm Giàng. Rạng sáng ngày 11/2/47 tức 20/giêng năm Đinh Hợi, địch bất ngờ đồng loạt tiến công ta. Bộ đội và tự vệ ta đã chống trả rất ngoan cường, nhưng vì lực lượng mỏng, hỏa lực yếu, cuối cùng đã phải rút về chùa Sen. Pháp chiếm Cẩm Giàng, Bình Phiên đã bị chúng đốt phá tan hoang.
(17) Giữa năm 47, vì sinh kế dân làng buộc phải về Tề, sống trong vùng Pháp tạm chiếm. Cuối năm 1951, thực hiện sách lược đuổi dân dồn làng, Pháp đã đuổi dân xóm Dưới lên xóm Trên. Đầu năm 52 thì lính Âu Phi đã tràn ngập nửa làng còn lại, ấp Tư Bình biến thành trận địa pháo lớn. Cuối năm 52 chúng đuổi nốt nửa làng còn lại lên các thôn lân cận. Đầu năm 53 chúng đã san phẳng làng Bình Phiên, xây lên hệ thống boong ke kiên cố và lớn nhất Miền Bắc theo kế hoạch Na - Va. Xung quanh hệ thống boong ke ấy là những bãi mìn và hàng rào kẽm gai hình mái nhà trùng điệp, kéo dài ra các cánh đồng lân cận giáp tới Ngọc Quyết, Nghĩa Trạch, An Lại và một sân bay dã chiến ở khu ruộng cao xứ đồng Văn Chỉ, cạnh đường 38. (Khi dồn lô đổi thửa, chính nơi sân bay xưa là lô ruộng cao nhất, nhân dân đặt cho cái tên: Lô Tầu bay, tồn tại cho đến khi có các doanh nghiệp...)

BÌNH PHIÊN QUÊ TÔI (tiếp theo)
 
Rồi giải phóng, cờ hồng bay rực rỡ
Từ muôn phương ta trở lại nhà
Nắm tay nhau chung một bài ca
Xây tổ ấm xóa điêu tàn đổ nát.
Những năm tháng hòa bình chung tay sản xuất
Nắng hạn cháy đồng, rồi nước lụt mênh mông (18)
Vẫn bên nhau chung sức, chung lòng
Dưới "ba ngọn cờ hồng" vững bước. (19)
.........
Ghi chú:
(18) Sau hòa bình (1954), dân làng trở về, khắc phục hậu quả chiến tranh, tay trắng dựng lại cơ đồ.... Cuối năm 65, chiến tranh phá hoại lan rộng, nửa làng dưới lại phải sơ tán lên làm nhà ở Ngọc Quyết, Nghĩa Trạch. Tháng 7/71 lụt lớn, hầu hết các ngôi nhà tranh tre, tường đất ở nơi sơ tán đổ nát hết, khi nước rút bà con mới trở về xây dựng lại. Gia đình tôi cũng trở về đất cũ cạnh lô cốt cao trụ đến ngày nay. Từ năm 46 đến năm 71, gia đình tôi đã 5 lần mất nhà phải dựng lại.
(19) Ba ngọn cờ hồng: HTX Mua bán, HTX Tín dụng và HTX Nông nghiệp.

BÌNH PHIÊN QUÊ TÔI (tiếp theo)
 
Rồi giặc Mỹ leo thang gây bao tang tóc
"Thần sấm", "Con ma" cuồng loạn xé trời mây (20)
Bốn người dân đã ngã xuống nơi này (21)
Trên mảnh đất đẫm mồ hôi chính họ.
Ta vẫn vững trên tuyến đầu của xã
Giữa hai loạt bom thù vẫn ngạo nghễ, hiên ngang!
Lúa tươi xanh như sức sống thôn làng!
"Quân đủ, thóc đầy" góp ra tuyến lửa. (22)
Với địa thế: xung quanh là trận địa,  (23)
Cầu ba đầu, đường sắt ép hai bên
Thì cả làng là một túi hứng bom
Đất thấm máu không bỏ hoang một tấc. (24)
***
Máu Liệt sỹ đã hòa chung mạch đất
Những Cương, Cường, Lại, Chất, Chấp, Thắng, Ve,
Thành, Nhận, Tâm, Hiệp, Chính, Lãi, Quế, Thi
Vẫn mãi mãi cùng Bình Phiên BẤT TỬ!
..........................
Ghi chú:
(20) Máy bay phản lực Mỹ F105 mang tên "Thần sấm" và máy bay F4 mang tên "Con ma".
(21) Ngày 23/8/66 tức 7/7 Bính Ngọ, lần đầu tiên giặc Mỹ đánh cầu Cẩm Giàng nhưng cầu chưa long một chút sơn, tiếc thay, bốn người dân đã thiệt mạng, trong đó 02 ở Bình Phiên, 01 ở Mỹ Vọng và 01 ở Lương Điền. Lần thứ hai là sáng 1/7/67 tức 24/5/Đinh Mùi, loạt bom đầu Mỹ đã trút xuống khu vực Giộc-Đồng đỗ của Bình Phiên làm cho hai người dân thiệt mạng trong lúc họ đang đổ mồ hôi lao động trên mảnh đất quê nhà. Tiếp đó là 7 ngày-14 trận, giặc Mỹ liên tục trút hàng trăm tấn bom, đạn, rốc két xuống khu vực nhà ga, Thị trấn, cầu Cẩm Giàng và các vùng phụ cận. Tất cả chỉ còn là những đống gạch vụn hoang tàn với những hố bom sâu hoắm, chằng chịt. Trên đất Bình Phiên, sau 30 năm hàn gắn vẫn còn nhiều dấu tích những hố bom.
(22) Khẩu hiệu thời chống Mỹ: "Thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người."
(23) Bình Phiên thời chống Mỹ:
Phía Bắc là đường sắt chính Hải-Hà, phía Nam là đường sắt tạm, phía Đông là cầu chính Cẩm Giàng, phía Tây là cầu giả, phía Đông Nam là cầu tạm, phía Tây Bắc là trận địa pháo cao xạ 57 ly của bộ đội, phía Tây từ ngã ba đến địa phận Ngọc Quyết là dàn pháo tự hành của bộ đội cơ giới, phía Nam là trận địa trực chiến của tự vệ đường sắt. Với địa thế này, Bình Phiên thực sự là một cái túi hứng bom.
(24) Năm 67, giữa lúc giặc Mỹ đánh phá ác liệt nhất, 7 ngày-14 trận liên tục, laị đúng vào thời điểm làm mùa, dân Bình Phiên vẫn kiên cường bám trụ, ngày đi sơ tán, đêm lại trở về, vẫn cấy, vẫn cày...không để một tấc ruộng hoang:

BÌNH PHIÊN QUÊ TÔI (tiếp theo)
 
"Lúa đi rứt" cứ mùa mùa tiếp vụ
Chuyện một thời Bao cấp khó khăn.
Làm kiểu "Cha chung..." nên cỏ tốt, lúa cằn
Quần quật quanh năm vẫn bốn mùa thiếu thốn!
Năm 81, ruộng giao lao động
Một bước chuyển mình - Lúa lại xanh tươi!
Nhưng từ khi thực hiện KHOÁN 10
Dân mới thật đổi đời no ấm.
Nhà ngói khang trang, lầu cao gió lộng
Lớp lớp ăng ten bắt sóng giữa trời cao,
Và sa lông, mô đéc ...điện như sao
Cuộc sống mới đang dâng trào mạnh mẽ.
***
Ta ôn lại một chặng đường lịch sử
Thấy tự hào với truyền thống cha ông
Sống lại bao không khí hào hùng
Thời "khoai sắn" nặng tình thôn xóm.
Nhớ một thuở những trai làng dũng cảm
Đã xông vào hỏa hoạn quên thân
Già, trẻ, gái, trai như những thiên thần
Từng nổi tiếng Bình Phiên chữa cháy.
Cuối thập kỉ 60, đời vui biết mấy!
Những xoong nồi quên cổng chẳng ai tham.
Và mỗi khi có HIẾU, HỈ - Cả làng
Đều đủ mặt, buồn vui cùng chia sẻ.
***
Bao cảnh đẹp bị chiến tranh tàn phá!
Bao đình, chùa, đền, giếng...tan hoang!
Những boong ke xám xịt rải khắp làng
Là dấu ấn của một thời nhức nhối.
Vẫn còn đó, giếng Giằng ngàn tuổi
Bao thăng trầm gạn đục khơi trong!
Giếng nước xưa từng nổi tiếng khắp vùng
Nay trụ đổ, thành bay, nước vẩn!
Tất cả đã chìm vào dĩ vãng!
Giếng còn đây, gương mặt của Bình Phiên!
Trên đất đền những phiến đá linh thiêng
Là dấu tích của một thời rực rỡ.
Nào ai biết? Ai còn muốn nhớ?
Nước giếng Giằng một thuở mát trong!
Đường cát xưa đã lát gạch hồng (25)
Giếng trong mát bao giờ khôi phục?
Đình chùa cổ ghi bao truyền thuyết
Và là nơi gặp gỡ tuổi già
Nhắc nhở cháu con truyền thống ông cha,
Nơi vẫy gọi muôn phương hướng về đất Tổ!
Tình thôn xóm trải dài lối ngõ
Đi bốn phương trời vẫn nhớ cố hương...
...........
Ghi chú:
(25) Cuối năm 1995, nhờ sự hỗ trợ của Xã cộng với sự cố gắng đóng góp của dân, Bình Phiên đã hoàn thành lát gạch hệ thống đường trục chính, thực hiện mơ ước ngàn đời, kịp khánh thành ngày 8/2/1996.

BÌNH PHIÊN QUÊ TÔI (tiếp theo)
 
Nhưng chiến tranh... và cả những "vô tình"
Theo năm tháng cùng nhau hủy hoại!
Nỗi quê hương ngày đêm nhức nhối!
Nhưng biết làm gì? "Lực bất tòng tâm"!
Mượn lời thơ tâm sự đôi vần
Ai đồng cảm xin giãi tâm bày tỏ:
Bình Phiên đối với tôi không phải là đất Tổ (26)
Nhưng là nơi tôi sinh ra, gắn bó trọn đời
Và sẽ là cội nguồn của lớp lớp cháu con tôi!
Tôi yêu Bình Phiên với muôn tình tha thiết
Muốn góp phần làm đẹp quê ta.
***
Lời quê mộc mạc, nôm na
Tình quê chân thật, thiết tha, mặn nồng.
Tôi nghe tiếng gọi Cha Ông
Vẳng trong phiến đá giếng Giằng thiết tha: (27)
"Cháu con đừng có quên ta
Di sản, truyền thống quê nhà nâng niu!"
 
Viết xong ngày 8.2.1996
Nhân dịp khánh thành đường gạch mới của làng.
Bùi Xuân Phượng
Ghi chú:
(26) Ông nội tôi quê Tùng Ảnh-Đức Thọ-Hà Tĩnh
(27) Năm 1990, phiến đá xanh đặt giữa bậc lên xuống của giếng Giằng bị lấy trộm, mấy ngày sau lại phải vác trả về chỗ cũ. Xung quanh chuyện này có người bảo Thần giếng Giằng thiêng, có người bảo mê tín v.v. Riêng tôi, bỗng có cảm nghĩ hồn thiêng quê hương hội tụ, là lời nhắn nhủ tha thiết của cha ông: "Chiến tranh đã tàn phá hết mọi cơ sở vật chất quý báu của làng, đừng vô tình hủy hoại thêm nữa. Hãy nâng niu những gì còn sót lại. Hãy khơi dậy, phục hồi và phát huy những di sản quý báu, những truyền thống tốt đẹp của quê hương." Từ đó tôi ấp ủ viết một bản trường ca về Bình Phiên, gửi gắm tâm sự mình.
Tôi đã viết nhiều thơ về Bình Phiên. Bản trường ca "Bình Phiên quê tôi" là sự tổng hợp những bài thơ ấy. Tháng 11/1952, kỷ niệm 01 năm ngày xóm Dưới của tôi bị dồn lên xóm Trên, từ nơi trọ học, tôi đã viết bài thơ đầu tiên "Xóm Dưới phải chạy".

Trích dẫn :

NHỚ!

Nhớ em, nhớ quá đi thôi!
Nhớ từ ánh mắt bờ môi nặng tình
Nhớ về cái tuổi học sinh
Gốc bằng lăng ấy chúng mình đợi nhau.

Giờ đây sẻ nửa tinh cầu
Phận duyên lỡ dở, lệ sầu vương vương.
Ngày mai về với vô thường
Giọt tình sóng sánh vẫn thương nhớ hoài.

Nhớ em, nhớ quá đi thôi!

BXP 16.10.2013

VỊ TƯỚNG CỦA LÒNG DÂN

Con lại viết bài thơ tiễn Bác
Vị Tướng Anh hùng đánh giặc lừng danh
Kháng chiến gian nan ... nhịp bước quân hành
Sét nổ Điện Biên ... chiến tranh kết thúc.

Dù Miền Bắc giặc cuốn cờ xâm lược
Nhưng Miền Nam lại đi trước về sau
Lại âm thầm chịu bao nỗi thương đau
Luật 10/59 ... máu trào nhức nhối.

Những "Hướng Điền", "Ngân Sơn", "Phú Lợi"
Những "Miền Tây", "Chợ Được", "Duy Xuyên" *
Nỗi hờn căm làm thức dậy cả hai Miền!
Rồi giặc Mỹ leo thang...gây bao tang tóc....

Nhưng ..."Thần sấm", "Con ma", "Pháo đài ngoáo ộp".**
"Cánh cụp cánh xòe" ...lại rụng như sung!
Tiếng sét kinh hoàng..."Điện Biên Phủ trên không"
Hiệp định Pari: Mỹ cuốn cờ xâm lược!

Mười một Tướng Mỹ, Tây theo nhau lần lượt ***
Chịu cúi đầu khuất phục trước Tướng Văn!
Thế giới ngỡ ngàng: "Đại thắng mùa Xuân!"
Từng đoàn quân "xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước".

Châm ngòi pháo Tây Nguyên-Buôn Mê Thuột
"Chiến dịch Hồ Chí Minh" thần tốc cánh tay vươn
Quân lính Thiệu theo nhau tháo chạy kinh hoàng
Ba mươi tháng tư ...tăng húc dinh Độc lập!

"Nam quốc sơn hà" vang sông Như Nguyệt
Sóng Bạch Đằng dìm vó ngựa Nguyên-Mông
Và bước chân thần tốc Quang Trung
Đã kết lại: Hồ Chí Minh-Nguyên Giáp!

Xin khép lại bài thơ tiễn Bác
Kính dâng Người giọt lệ tri ân
Vị Tướng anh hùng Đức-Trí-Dũng-Nhân
Vẫn sống mãi trong lòng dân BẤT TỬ!

BXP 17.10.2013

* Địa danh các vụ thảm sát của Mỹ-Diệm
** Máy bay Mỹ: F105 "Thần sấm", F4 "Con ma", B52 "Pháo đài bay", F 111"Cánh cụp cánh xòe"
*** 7 Đại tướng Pháp: Tướng 4 sao Philippe leclerc, Tướng 4 sao Etienne Valluy, Tướng 4 sao M.Corgente, Tướng 5 sao Delattre De Tassigny, Tướng4 sao Raul Salan, Tướng4 sao Henri Navarre, Tướng 5 sao Ely.
4 Đại tướng Mỹ: Tổng tư lệnh tướng Hakin, Tổng tư lệnh tướngWestmoreland,Tổng tư lệnh tướngC.Abrams, Tổng tư lệnh tướng F.C.Weyand