Ẩm thực Việt Nam đặc trưng với việc sử dụng rất nhiều loại mắm, nước chấm từ loãng đến đặc. Mắm, nước chấm có thể dùng nguyên chất, có thể chưng lên hoặc pha chế, phối trộn với ớt, gừng hoặc tỏi, hạt tiêu, đường, chanh hoặc giấm.
Nhận định chung của Trần Ngọc Thêm về ẩm thực Việt Nam được đút kết qua 3 đặc trưng nổi bật: Tính tổng hợp – tính cộng đồng và mực thước – tính biện chứng và linh hoạt.
Ẩm thực là nhân chứng của lịch sử, thông qua ẩm thực, ta có thể hình dung ra được quá trình phát triển của một vùng đất, hay rộng hơn là một quốc gia.
Ẩm thực theo nghĩa Hán Việt thì ẩm nghĩa là uống, thực nghĩa là ăn, nghĩa hoàn chỉnh là ăn uống.
Thịt bò xào bông thiên lý cho bữa trưa Ẩm thực là một khía cạnh để đánh giá quốc gia đó có được một nền văn hóa phát triển rực rỡ.
Ẩm thực đường phố Việt Nam đã nổi tiếng ra thế giới. Điều này thực sự góp phần vào sự phát triển của ngành Du lịch. Hai món ăn đường phố phổ biến ở Việt Nam là phở và bánh mỳ đã được đưa vào từ điển tiếng Anh - Oxford English Dictionary.
Một món ăn chủ yếu chịu ảnh hưởng của các thành phần có sẵn tại địa phương hoặc thông qua thương mại, buôn bán trao đổi.
Với vị trí của quốc gia này, có lẽ không hề ngạc nhiên khi nền ẩm thực độc đáo của Việt Nam lại chịu ảnh hưởng của rất nhiều quốc gia khác. Khi người Mông Cổ xâm chiếm Việt Nam vào thế kỷ thứ 10, họ đã mang theo thịt bò sang. Trong khi đó, người Trung Quốc mang ảnh hưởng tới cảnh quan ẩm thực Việt Nam bằng cách giới thiệu các kỹ thuật nấu nướng như chiên xào và nghệ thuật ăn bằng đũa.