Thành ngữ tục ngữ Hán Việt

Tổng số bài gửi : 7190 Registration date : 01/04/2011

1. ÁC KHẨU THỌ CHI.
悪口受之 Cái miệng ác thì thân phải thọ lãnh, gánh chịu cái ác, cái họa.
Nghĩa chữ: Ác (Xấu, hung dữ)

2. ÁI NHI BẤT KIẾN.
爱而不见 Thương mà không được gặp, lòng phải tưởng nhớ. Trích thơ Tình Nữ trong Kinh Thi:
Tình nữ kỳ thú
Sĩ ngã vu thành ngu
Ái nhi bất kiến
Tao thủ trì trù
(Cô gái dịu dàng xinh đẹp, đợi ta ở góc thành, yêu mà không được gặp ta gãi đầu băn khoăn)
Nghĩa chữ: Ái (yêu thương). Kiến (gặp, thấy)

3. ÁI NGUY TỬ HIỂM.
爱危死险. Ưa thích cái nguy thì phải chết hiểm nghèo.
Nghĩa chữ: Nguy (không yên). Tử (chết). Hiểm (khó khăn, độc ác).

4. AN CỬU DI CHẤT.
安久移质 Ở yên lâu thì thay đổi cái tính chất của mình đi. TẬP TỤC DI CHÍ, AN CỮU DI CHẤT (Thói quen chung làm thay đổi cái chí, yên ổn lâu thì làm thay đổi cái chất).
Nghĩa chữ: An (yên ổn). Cữu (lâu). Di (thay đổi).

5. ÁN BINH BẤT ĐỘNG.
按兵不动 Đóng quân ngừng yên lại một chỗ, không họat động tiến binh nữa. Một ngụy kế của nhà quân sự.
Nghĩa chữ: Binh (lính)

6. ÂM BINH THIÊN TƯỚNG.
暗兵天将 Binh ma tướng trời. Nói chuyện không có thật. Nói chuyện âm binh thiên tướng tức là nói chuyện lang bang trời đất, vu khóat không đâu, không nhằm được vào chỗ nào cả.
Nghĩa chữ: Thiên (trời)

7. ÂM CỰC DƯƠNG HỒI.
暗極阳回 Hết suy rồi tới thịnh trở lại. Hết cực khổ rồi đến sung sướng trở lại. Đó là theo dịch tự nhiên của tạo hóa.
Nghĩa chữ: Cực (tận cùng). Hồi (trở lại).

8. ẨM THỦY TRUY NGUYÊN.
饮水追源 Uống nước tìm nguồn mạch. Thọ ơn, tìm ơn báo đền. Xem chữ THƯỜNG THỦY TƯ NGƯƠN.
Nghĩa chữ: Ẩm (uống). Truy (tìm tòi, nhớ lại). Nguyên (nguồn gốc).

9. ÁC GIẢ ÁC BÁO
惡者惡報 Kẻ làm điều ác sẽ bị trả lại bằng điều ác.

10. ÁC Y ÁC THỰC
惡衣惡食 Quần áo và thức ăn thô xấu. Tức là sống tiết kiệm đơn giản.

11. ÁC NGUYỆT ĐẢM PHONG
握月儋風 Cầm trăng, gánh gió = Ngb. Tính tình ưa mến trăng gió.

12. ÁC QUÁN MÃN DOANH
惡貫滿盈 Tội ác tràn đầy không còn chỗ chứa. § Nguồn gốc: ◇Thư Kinh 書經: “Thương tội quán doanh, thiên mệnh tru chi” 商罪貫盈, 天命誅之 (Thái thệ thượng 泰誓上).

13. AN BẦN LẠC ĐẠO
安貧樂道 Lấy sự giữ gìn đạo nghĩa làm vui mà ở yên trong hoàn cảnh nghèo khó. ◇Tấn Thư 晉書: “An bần lạc đạo, tiềm tâm trứ thuật, bất xuất môn đình sổ thập niên” 安貧樂道, 潛心著述, 不出門庭數十年 (Lưu Triệu truyện 劉兆傳傳).

14. AN CƯ LẠC NGHIỆP
安居樂業 Sống yên ổn mà vui với việc làm ăn của mình. ◇Hậu Hán Thư 後漢書: “An cư lạc nghiệp, trưởng dưỡng tử tôn, thiên hạ yến nhiên, giai quy tâm ư ngã hĩ” 安居樂業, 長養子孫, 天下晏然, 皆歸心於我矣 (Trọng Trường Thống truyện 仲長統傳).

15. AN PHẬN THỦ KỶ
安分守己 Chịu phận mình mà giữ lấy khí tiết mình.

16. ÂM DƯƠNG CÁCH BIỆT
陰陽隔別 Người chết (âm phủ) và người sống (dương gian) xa cách nhau.

17. ẨM ĐAM CHỈ KHÁT
飲酖止渴 Uống rượu độc cho khỏi khát, ý nói chỉ cần vui sướng tức thì mà quên tai hoạ về sau.

18. ẨM KHÔI TẨY VỊ
飲灰洗胃 Uống tro mà rửa dạ dầy. Ngb. Hối điều lỗi mà quyết tự cải.

19. AN CƯ TƯ NGUY
安居思危 Sống trong bình an lòng vẫn phải suy nghĩ đến những khi nguy cấp.

20. AN NHÀN TỰ TẠI
安闲自在 Sống nhàn nhã thảnh thơi, tự do thoải mái.

Tổng số bài gửi : 1844 Registration date : 23/04/2014

Trà Mi đã viết:: 1. ÁC KHẨU THỌ CHI.
悪口受之 Cái miệng ác thì thân phải thọ lãnh, gánh chịu cái ác, cái họa.
Nghĩa chữ: Ác (Xấu, hung dữ)

2. ÁI NHI BẤT KIẾN.
爱而不见 Thương mà không được gặp, lòng phải tưởng nhớ. Trích thơ Tình Nữ trong Kinh Thi:
Tình nữ kỳ thú
Sĩ ngã vu thành ngu
Ái nhi bất kiến
Tao thủ trì trù
(Cô gái dịu dàng xinh đẹp, đợi ta ở góc thành, yêu mà không được gặp ta gãi đầu băn khoăn)
Nghĩa chữ: Ái (yêu thương). Kiến (gặp, thấy)

3. ÁI NGUY TỬ HIỂM.
爱危死险. Ưa thích cái nguy thì phải chết hiểm nghèo.
Nghĩa chữ: Nguy (không yên). Tử (chết). Hiểm (khó khăn, độc ác).

4. AN CỬU DI CHẤT.
安久移质 Ở yên lâu thì thay đổi cái tính chất của mình đi. TẬP TỤC DI CHÍ, AN CỮU DI CHẤT (Thói quen chung làm thay đổi cái chí, yên ổn lâu thì làm thay đổi cái chất).
Nghĩa chữ: An (yên ổn). Cữu (lâu). Di (thay đổi).

5. ÁN BINH BẤT ĐỘNG.
按兵不动 Đóng quân ngừng yên lại một chỗ, không họat động tiến binh nữa. Một ngụy kế của nhà quân sự.
Nghĩa chữ: Binh (lính)

6. ÂM BINH THIÊN TƯỚNG.
暗兵天将 Binh ma tướng trời. Nói chuyện không có thật. Nói chuyện âm binh thiên tướng tức là nói chuyện lang bang trời đất, vu khóat không đâu, không nhằm được vào chỗ nào cả.
Nghĩa chữ: Thiên (trời)

7. ÂM CỰC DƯƠNG HỒI.
暗極阳回 Hết suy rồi tới thịnh trở lại. Hết cực khổ rồi đến sung sướng trở lại. Đó là theo dịch tự nhiên của tạo hóa.
Nghĩa chữ: Cực (tận cùng). Hồi (trở lại).

8. ẨM THỦY TRUY NGUYÊN.
饮水追源 Uống nước tìm nguồn mạch. Thọ ơn, tìm ơn báo đền. Xem chữ THƯỜNG THỦY TƯ NGƯƠN.
Nghĩa chữ: Ẩm (uống). Truy (tìm tòi, nhớ lại). Nguyên (nguồn gốc).

9. ÁC GIẢ ÁC BÁO
惡者惡報 Kẻ làm điều ác sẽ bị trả lại bằng điều ác.

10. ÁC Y ÁC THỰC
惡衣惡食 Quần áo và thức ăn thô xấu. Tức là sống tiết kiệm đơn giản.

11. ÁC NGUYỆT ĐẢM PHONG
握月儋風 Cầm trăng, gánh gió = Ngb. Tính tình ưa mến trăng gió.

12. ÁC QUÁN MÃN DOANH
惡貫滿盈 Tội ác tràn đầy không còn chỗ chứa. § Nguồn gốc: ◇Thư Kinh 書經: “Thương tội quán doanh, thiên mệnh tru chi” 商罪貫盈, 天命誅之 (Thái thệ thượng 泰誓上).

13. AN BẦN LẠC ĐẠO
安貧樂道 Lấy sự giữ gìn đạo nghĩa làm vui mà ở yên trong hoàn cảnh nghèo khó. ◇Tấn Thư 晉書: “An bần lạc đạo, tiềm tâm trứ thuật, bất xuất môn đình sổ thập niên” 安貧樂道, 潛心著述, 不出門庭數十年 (Lưu Triệu truyện 劉兆傳傳).

14. AN CƯ LẠC NGHIỆP
安居樂業 Sống yên ổn mà vui với việc làm ăn của mình. ◇Hậu Hán Thư 後漢書: “An cư lạc nghiệp, trưởng dưỡng tử tôn, thiên hạ yến nhiên, giai quy tâm ư ngã hĩ” 安居樂業, 長養子孫, 天下晏然, 皆歸心於我矣 (Trọng Trường Thống truyện 仲長統傳).

15. AN PHẬN THỦ KỶ
安分守己 Chịu phận mình mà giữ lấy khí tiết mình.

16. ÂM DƯƠNG CÁCH BIỆT
陰陽隔別 Người chết (âm phủ) và người sống (dương gian) xa cách nhau.

17. ẨM ĐAM CHỈ KHÁT
飲酖止渴 Uống rượu độc cho khỏi khát, ý nói chỉ cần vui sướng tức thì mà quên tai hoạ về sau.

18. ẨM KHÔI TẨY VỊ
飲灰洗胃 Uống tro mà rửa dạ dầy. Ngb. Hối điều lỗi mà quyết tự cải.

19. AN CƯ TƯ NGUY
安居思危 Sống trong bình an lòng vẫn phải suy nghĩ đến những khi nguy cấp.

20. AN NHÀN TỰ TẠI
安闲自在 Sống nhàn nhã thảnh thơi, tự do thoải mái.

Này hay à tỷ , để dành đọc dần...
Nhưng " an nguy " nghĩa là gì hở tỷ, đã an sao còn nguy ?

Tổng số bài gửi : 7190 Registration date : 01/04/2011

Trăng đã viết:: Này hay à tỷ , để dành đọc dần...
Nhưng " an nguy " nghĩa là gì hở tỷ, đã an sao còn nguy ?

an nguy là bình an và nguy hiểm, an và nguy là 2 mặt của cùng một vấn đề, có thể dịch an nguy là sự an toàn hay sự nguy hiểm đều được.

Từ điển Hán Nôm:
1. Bình an và nguy hiểm. ◇Can Bảo 干寶: “Cái dân tình phong giáo, quốc gia an nguy chi bổn dã” 蓋民情風教, 國家安危之本也 (Tấn kỉ tổng luận 晉紀總論) Phong tục và việc giáo hóa dân tình, đó là gốc của bình an và nguy hiểm cho quốc gia.
2. Trạng huống nguy hiểm. ◎Như: “xử an nguy nhi tri phấn tiến” 處安危而知奮進 ở trong tình cảnh nguy hiểm những vẫn biết dũng cảm tiến tới.

Tổng số bài gửi : 7190 Registration date : 01/04/2011

21. Á KHẨU VÔ NGÔN.
瘂口无言 câm miệng, không nói lời nào

22. ÁC HỔ BẤT THỰC TỬ.
恶虎不食子 Hùm dữ không ăn thịt con

23. ÁC SỰ HÀNH THIÊN LÝ.
恶事行千里 (việc xấu đồn xa nghìn dặm) = Ác sự truyền thiên lý, trong "Hảo sự bất xuất môn, Ác sự truyền thiên lý" – 好事不出门，恶事传千里 (việc tốt không ra khỏi cửa, việc xấu truyền nghìn dặm).

24. ANH HÙNG XUẤT THIẾU NIÊN.
英雄出少年 Kẻ anh hùng từ khi còn trẻ tuổi.

25. ANH HÙNG NAN QUÁ MỸ NHÂN QUAN.
英雄難过媺人关 Người anh hùng khó qua được cửa ải mỹ nhân.

26. ANH HÙNG KHÍ ĐOẢN.
英雄气短 (khí đoản: hô hấp ngắn, để hình dung đã mất chí khí, mất đi dũng khí và tín tâm) nói chung là để hình dung người có tài trí, chí khí do gặp thất bại vấp ngã mà mất đi ý chí tiến thủ. Nhi nữ tình trường anh hùng khí đoản 兒女情場英雄气短 = Tình nhi nữ làm anh hùng nản chí.

27. ANH HÙNG MẠT LỘ.
英雄末路 người anh hùng gặp lúc khốn cùng, hết lối thoát.

28. ÁI TÀI NHƯỢC KHÁT.
爱才若渴 mến chuộng người tài như kẻ đang khát thèm được nước.

29. ÁI TIỀN NHƯ MỆNH hoặc ÁI TÀI NHƯ MỆNH
爱钱如命 / 爱財如命 yêu tiền bạc/của cải như mạng sống.

30. ÁM ĐỘ TRẦN THƯƠNG
暗度陈仓 trong Minh tu sạn đạo, Ám độ Trần Thương 明修栈道，暗度陈仓 Chọn con đường, cách thức tấn công mà không ai nghĩ tới. (Thời Hán-Sở tranh hùng, Lưu Bang bị Hạng Vũ ép vào đóng quân trong vùng Ba Thục hẻo lánh khó ra được Trung Nguyên. Hàn Tín bèn bày kế vờ sửa đường sạn đạo nhưng lại ngầm dẫn quân đi đường núi hiểm trở để đánh úp ải Trần Thương, mở đường ra Trung Nguyên cho quân Hán).

31. ÁM TIỄN THƯƠNG NHÂN
暗箭伤人 bắn tên ngầm làm tổn thương người (bí mật hại người).

32. ÂM HIỂM ĐỘC LẠT
阴险毒辣 chỉ người hiểm trá thâm độc.

33. AI HUỶ CỐT LẬP
哀毀骨立 buồn đến nỗi chỉ còn da bọc xương (mình hạc xác ve vì đau thương quá độ).

34. AN CHẨM VÔ ƯU
安枕無憂 Yên gối (giấc) không lo lắng gì.

35. ẨM THỦY TRUY NGUYÊN
饮水追源 Uống nước tìm nguồn mạch = Thọ ơn, tìm ơn báo đền.
Nghĩa chữ: Ẩm (uống). Truy (tìm tòi). Nguyên (nguồn gốc).

36. ẨM THỦY TƯ NGUYÊN
饮水思源 Uống nước nhớ nguồn.

37. ÂN OÁN PHÂN MINH
恩怨分明 Phân biệt rõ ơn và oán, ơn đền oán trả.

18. ÂN THÂM NGHĨA TRỌNG
恩深义重 Ơn sâu nghĩa nặng.

39. ÂN UY TỊNH DỤNG
恩威並用 Vừa ra ơn vừa ra oai (một phương cách cai trị)

40. AI TÍCH VÔ BIÊN
哀惜無邊 Vô cùng thương tiếc

Tổng số bài gửi : 885 Registration date : 18/06/2017

Sao không đăng thêm TNTNHV tỷ TM ơi?

Tổng số bài gửi : 7190 Registration date : 01/04/2011

chuoigia đã viết:: Sao không đăng thêm TNTNHV tỷ TM ơi?

đâu có ai coi! nếu chuối cầu yêu (viết kiểu Tửng) thì đăng tiếp Very Happy

Tổng số bài gửi : 2581 Registration date : 19/08/2009

Trà Mi đã viết:

chuoigia đã viết:: Sao không đăng thêm TNTNHV tỷ TM ơi?

đâu có ai coi! nếu chuối cầu yêu (viết kiểu Tửng) thì đăng tiếp Very Happy

@ kkk phái à nha, TH theo chân chuối cũng cầu yêu TM thì được đọc tiếp ha ...

Tổng số bài gửi : 4905 Registration date : 23/03/2013

Thiên Hùng đã viết:

Trà Mi đã viết:

chuoigia đã viết:: Sao không đăng thêm TNTNHV tỷ TM ơi?

đâu có ai coi! nếu chuối cầu yêu (viết kiểu Tửng) thì đăng tiếp Very Happy

@ kkk phái à nha, TH theo chân chuối cũng cầu yêu TM thì được đọc tiếp ha ...

Cứ đăng tiếp đi em iu. Hông đọc nay thì đọc mai hihi

Tổng số bài gửi : 7190 Registration date : 01/04/2011

Phương Nguyên đã viết:

Thiên Hùng đã viết:

Trà Mi đã viết:

chuoigia đã viết:: Sao không đăng thêm TNTNHV tỷ TM ơi?

đâu có ai coi! nếu chuối cầu yêu (viết kiểu Tửng) thì đăng tiếp Very Happy

@ kkk phái à nha, TH theo chân chuối cũng cầu yêu TM thì được đọc tiếp ha ...

Cứ đăng tiếp đi em iu. Hông đọc nay thì đọc mai hihi

hihi,

huynh TH

& anh PN

Tổng số bài gửi : 7190 Registration date : 01/04/2011

B

41. BÁC ĐẠI TINH THÂM

博大精深 – (bác: rộng, đại: to, tinh: giỏi, thâm: sâu) –> kiến thức & tư tưởng uyên bác, phong phú, sâu rộng, tinh tường.

42. BÁCH CẢM GIAO TẬP

百感交集 – (cảm: cảm tưởng; giao: đồng thời phát sinh) –> có nhiều loại cảm tình phát sinh cùng một lúc, tâm tình phức tạp.

42. BÁCH CHIẾN BÁCH THẮNG

百戰百勝 – Trăm trận trăm thắng, đánh đâu thắng đấy.

44. BÁCH CỬ BÁCH TOÀN

百举百全 – Làm gì cũng đạt được hiệu quả.

45. BẠCH ĐẦU TƯƠNG THỦ

白头相守 – vợ chồng giữ gìn chăm sóc nhau đến tận lúc bạc đầu.

46. BÁCH HOA TỀ PHÓNG, BÁCH GIA TRANH MINH

百花齐放，百家争鸣 – trăm hoa đua nở, trăm nhà tranh tiếng – hiện nay thì gọi là một thế giới, nhiều lý thuyết.

47. BÁCH NIÊN GIAI LÃO

百年偕老 – Trăm năm cùng (sống) thọ.

48. BÁCH PHÁT BÁCH TRÚNG

百发百中 – (Bắn) trăm phát trăm lần trúng đích.

49. BÁCH BỘ XUYÊN DƯƠNG

百步穿杨 – Chỉ tài thiện xạ. § “Dưỡng Do Cơ” 養由基 người nước Sở đứng xa trăm bước, mà giương cung bắn trúng lá cây dương nhỏ xíu.

50. BÁCH THIỆN HIẾU VI TIÊN

百善孝為先 – Trong trăm cái tốt chữ hiếu đứng đầu.

51. BẠCH THỦ THÀNH GIA

白手成家 – Tay trắng làm nhà (dựng nghiệp từ hai bàn tay trắng).

52. BÁCH TÚC CHI TRÙNG, TỬ NHI BẤT CƯƠNG

百足之虫死而不僵 – Con rết chết mà không ngã nhào, dùng để hình dung người hoặc tập đoàn thế lực to lớn tuy đã thất bại nhưng uy lực ảnh hưởng vẫn còn tồn tại.

53. BÁCH Y BÁCH THUẬN

百依百顺 – Cái gì cũng thuận theo người khác.

54. BÁN ĐỒ NHI PHẾ

半途而废 – Bỏ dở nửa đường, bỏ dở giữa chừng = Trung đạo nhi phế 中道而废

55. BÁN TÍN BÁN NGHI

半信半疑 – Nửa tin nửa ngờ § Cũng nói: “tương tín tương nghi” –將信將疑, “nghi tín tham bán” – 疑信參半.

56. BĂNG THANH NGỌC KHIẾT

冰清玉潔 Tiết sạch giá trong; trong như giá, sạch như ngọc; phẩm hạnh cao khiết. ☆Tương tự: “bất nhiễm tiêm trần” 不染纖塵. ★Tương phản: “quả liêm tiên sỉ” 寡廉鮮恥

57. BÁO CỪU TUYẾT HẬN

报仇雪恨 – Báo thù rửa hận.

BÁO CỪU TUYẾT SỈ

报仇雪耻 – Báo thù rửa nhục.

58. BẤT CẬN NHÂN TÌNH

不近人情 – Không gần với lòng người. Ý nói viển vông, không thực tế, không hợp lý, không để ý đến quan hệ tình cảm.

59. BẤT CHIẾN TỰ NHIÊN THÀNH

不戰自然成 – Không đánh mà thắng; ý nói không làm mà được hưởng kết quả.

60. BẤT CỘNG ĐÁI THIÊN

不共戴天 – Thù không đội trời chung ☆ Tương tự: “nhĩ tử ngã hoạt” 你死我活 (tao sống mày chết), “cửu thế chi cừu” 九世之仇 (mối thù chín đời), “thế bất lưỡng lập” 勢不兩立 (hai bên đối nghịch không thể cùng lúc tồn tại), “thệ bất lưỡng lập” 誓不兩立 (thề không đứng song đôi)